Her ikisi de Allah’a adaklarını sunacaklardı.

Tartıştıkları bahiste kimin haklı olduğu böylelikle ortaya çıkacaktı. Kimin adağı kabul edilirse o haklı demekti.

Habil hayvancılık yapıyordu, sahibi olduğu ve emanetçisi olduğu hayvan sürüsü vardı.

Kendi mallarından en besili, en hoş, en şirin olanı (bir rivayette en taze hayvansal ürünleri) seçti ve adak alanına getirdi.

Kabil de ziraatçılık yapıyordu. O da ot, ağaç, çiçek ne bulduysa bir demet (bir rivayette sebze-meyveler) getirmişti. Çok önemsemiyordu. Zira hem kendisini haklı görüyor hem de sunduğu şeyleri hazırlarken özenmemişti.

Adaklar bırakıldı ve beklemeye geçildi. Çok geçmeden gökten inen beyaz bir ateş kesimi Habil’in adağını yakmıştı. Yani o haklıydı, onun kurbanı kabul edilmişti.

Kabil zati hırçın, öfkeliydi. Bu sonuç üzerine daha da celallenmişti.

“Andolsun seni öldüreceğim!” dedi.

Kötü beşerler, berbatlığa odaklanmış beşerler çabucak makûs işler yapmaya yönelirler. Kabil de o denli yapmıştı. Habil ise evvel bir duruma açıklık getirdi:

“Allah fakat kendisine karşı gelmekten sakınanlardan kabul eder.” dedi öncelikle.

Gerçekten de insan Rabbine karşı itaatkâr olmalı. Verdiği karara razı olmalı. Ona başkaldırma yoluna gitmemeli. Bu tespiti yaptıktan sonra da kardeşinin makus niyet yahut tehdidine karşı kendi yaklaşımını söz etti:

“Sen beni öldürmek için elini bana uzatsan da ben seni öldürmek için sana elimi uzatacak değilim.”

Kabil bu yanıta daha da öfkelendi. Zira o, Allah’ın buyruğunu çiğnemiş ve yeni bir cürüm daha işlemek istiyordu güya. Bunu yaparken de kendince birtakım haklı münasebetler oluşturmak istiyordu ancak Habil, tüm hesaplarını bozuyordu. Ve kıyamete kadar da bir örneklik teşkil ediyordu.

Ve Kabil çabucak akına geçti. Habil ise onu öldürmek için atılım yapmadı.

Öfke ile kalkan, Allah’ın buyruğuna isyan için davranan Kabil, katil olmuştu.

Habil ise birinci mazlum, birinci şehid.

Cesed ortada idi, cürüm kanıtını kaldırmak istiyordu lakin ne yapacağını bilemiyordu. Uzun uzun düşündü lakin bir çıkış bulamadı. Bir orta gözüne bir karga ilişti. Karga, gagalarıyla toprağı eşeliyor, çukur açıyordu. Allah o kargayı göstermişti. Bir hayvan kadar, kolay bir kuş kadar olamamıştı. Kızdı kendi kendine.

“Yazıklar olsun bana! Şu karga kadar olup da kardeşimin cesedini örtmekten aciz miyim ben?”

Elleriyle açtığı çukura kardeşini gömdü.

“Haksız yere öldürülen hiçbir kimse yoktur ki onun kanından Âdem’in birinci oğluna bir hisse ayrılmasın. Çünkü cinayeti âdet edenlerin birincisi odur” denilerek bu olaya atıfta bulunulmuştur (Buhârî, “Cenâiz”, 33, Müslim, İbn Mâce, Tirmizî, Nesâî).

  

(Ey Muhammed!) Onlara, Âdem’in iki oğlunun haberini gerçek olarak oku. Hani ikisi de birer kurban sunmuşlardı da, birinden kabul edilmiş, ötekinden kabul edilmemişti. Kurbanı kabul edilmeyen, ‘andolsun seni kesinlikle öldüreceğim’ demişti. Öteki, ‘Allah fakat kendisine karşı gelmekten sakınanlardan kabul eder’ demişti. (27)

Andolsun! Sen beni öldürmek için elini bana uzatsan da ben seni öldürmek için sana elimi uzatacak değilim. Zira ben âlemlerin Rabbi olan Allah’tan korkarım. (28)

Ben istiyorum ki, sen benim günahımı da, kendi günahını da yüklenip cehennemliklerden olasın. İşte bu zalimlerin cezasıdır. (29)

Derken nefsi onu kardeşini öldürmeye itti de (nefsine uyarak) onu öldürdü ve böylelikle ziyan edenlerden oldu. (30)

Nihayet Allah, ona kardeşinin ölmüş cesedini nasıl örtüp gizleyeceğini göstermek için yeri eşeleyen bir karga gönderdi. ‘Yazıklar olsun bana! Şu karga kadar olup da kardeşimin cesedini örtmekten aciz miyim ben?’ dedi. Artık pişmanlık duyanlardan olmuştu. (31)

Bundan ötürü İsrailoğullarına (Kitapta) şunu yazdık: “Bir cana kıymaya yahut yeryüzünde fesat çıkarmaya karşılık olması dışında, kim bir kimseyi öldürürse bütün insanları öldürmüş üzere olur. Kim de bir can kurtarırsa bütün insanların hayatını kurtarmış üzere olur.” Elbet peygamberlerimiz onlara apaçık kanıtlar getirdiler. Fakat bundan sonra da onların birden fazla yeryüzünde taşkınlık göstermektedirler.” (32) (Maide, 5/27-32)

***

Habil bize kanıyla, tutum ve yaklaşımıyla birçok iletiler vermişti.

Allah’ın koyduğu temellere tereddütsüz uymalıyız.

En sevdiğimiz şeylerden O’nun yolunda infak etmeliyiz.

Meselelere ferdî gurur ve enaniyet çerçevesinden bakmamalıyız.

Haset ve kıskançlık, beşere pek çok kötülüklerin kapısını ortalar.

Kardeşler olarak birbirimizle didişmemeliyiz. Bu türlü bir hâl yaşadığımızda da hak ve hakikatten yana hal almalıyız.

Hakemlik yapmak üzere güvendiğimiz ve kaideleri taşıyan bir şahıs yahut kümeye yetki verdiğimizde onun kararına uymalıyız.

Kötülüğe vesile olduğumuzda, bizi örnek alanların işlediklerinden bize de bir acı hisse düşer. Birebir konu iyi ameller için de geçerlidir.