Zayıflık algısına yenik düşmeyin

Hayatımızın büyük bir kısmı kaplayan toplumsal medyanın vücut algısı üzerindeki tesirleri, gençler için önemli ruhsal problemlere yol açabiliyor. Filtrelenmiş imajlar, idealize edilmiş vücutlar ve daima dayatılan zayıflık algısı, bireylerin kendi bedenlerini olumsuz formda değerlendirmelerine neden oluyor. Bu durum, yeme bozukluklarının ortaya çıkmasında ya da mevcut sıkıntıların derinleşmesinde değerli bir rol oynuyor. Toplumsal medyada sıkça karşılaşılan “mükemmel” vücut dayatmaları, gerçeklikten uzak beklentiler yaratarak bireyleri sıhhatsiz yeme davranışlarına itebiliyor.

Yeme bozukluğunun bilhassa gençler ortasında yükselişe geçtiğini belirten İstanbul Küçükçekmece’de hizmet veren Kemalpaşa Sağlıklı Hayat Merkezi’nde vazife yapan Psikolog Fatma Eyüpoğlu, çoğu kere fark edilmeden ilerleyen bu hastalıklarda toplumsal medyanın tesirli olduğunu söyledi. Eyüpoğlu, yeme bozukluğuna genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve çocukluk travmalarının yanı sıra toplumsal medyanın da tesirli olduğunu vurguladı. Toplumsal medyada idealize edilen beden algısının gençleri etkilediğini söyleyen Eyüpoğlu, “Birçok kişi kusursuz bedene sahip olma dileğiyle yemekten kaçabiliyor ya da yemeği çok tüketerek sonrasında kusma, çok idman yapma üzere telafi edici davranışlara başvuruyor. Bu durum vakitle ‘anoreksiya nervoza’ ya da ‘bulimiya nervoza’ üzere bozukluklara dönüşebiliyor” dedi.

İnsanların olumsuz hislerle sıhhatsiz baş etme yolları aradığında da yeme bozukluklarının ortaya çıkabileceğini belirten Eyüpoğlu, yemekle duygusal boşluğu doldurma uğraşının, vakitle çok yeme ya da çok kısıtlamaya dönüşerek yeme bozukluğuna yol açabileceğini söyledi. Ayrıyeten, sağlıklı beslenmeye saplantılı hale gelinen ‘orthoreksiya nervoza’ bozukluğuna da dikkat çeken Eyüpoğlu, “Bu bireyler, yemeklerin içeriğini, eser etiketlerini çok derecede inceliyor ve bu durum da gitgide bireylerin hayatlarını kısıtlıyor ve hayat kalitelerini düşürüyor” tabirlerini kullandı. Tedavi sürecinde erken teşhis ve aile dayanağının kıymetine dikkat çeken Eyüpoğlu, “Bu noktada ailelerin de şefkatli ve anlayışlı bir tavır sergilemesi büyük değer taşıyor. Hastalığın erken fark edilerek takviye alınması, tedavi sürecini önemli manada kolaylaştırıyor” diye konuştu.

Diyetisyen Gamze Çeliker de şahısların hayat kalitesini etkileyen ruhsal kökenli hastalıkların tedavisinde danışanla inanç bağı kurmanın ehemmiyetine dikkat çekti. Bireylerin genel olarak yeme davranışını reddettiğini ve bunun da farkında olmadığını anlatan Çeliker, “Bu nedenle direkt diyet listesi vermek yerine evvel bir beslenme günlüğü tutmasını istiyoruz. Sonra beslenme eğitimi veriyoruz. Küçük amaçlarla başlıyoruz. Örneğin birinci hafta yalnızca kahvaltıyı nizama koyuyoruz” diye konuştu. Kısıtlayıcı diyetlerin gençlerde ve ruhsal açıdan hassas bireylerde yeme bozukluğunu tetiklediğine vurgu yapan Çeliker, “Bu nedenle sağlıklı ve istikrarlı beslenmeyi öneriyoruz. Akdeniz diyeti, sağlıklı ömür usulü açısından hayli uygun. Zerzevat, meyve, tam tahıl, zeytinyağı yüklü ve sürdürülebilir. Yeme bozukluğu ile gayret edenler asla kendini yalnız ve çaresiz hissetmesin. Multidisipliner bir takım ve yanlışsız yaklaşımlarla güzelleşmek mümkün” tabirlerini kullandı.