Ukrayna’dan Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’na ilişkin açıklama
Ukrayna heyeti, İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde Türkiye’nin mesken sahipliğinde gerçekleşen ve Rusya ile Ukrayna ortasındaki barış müzakereleri kapsamında düzenlenen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’nın akabinde bir otelde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin İstanbul’da üst seviye görüşmelerin olmasını beklediğini belirleterek kelamlarına başlayan Ukrayna Savunma Bakanı Umerov, “Bir sonraki adımın şu olacağını düşünüyorum; Başkanlar seviyesinde toplantı düzenlenmeli. Ve bu bizim bir sonraki adımımız olacak” tabirini kullandı. Ukrayna’nın barış istediğini vurgulayan Umerov, “Ukrayna, insanlara odaklanmış durumda. Biz savaşmaya devam edebilecek güç ve kabiliyetteyiz. Fakat günün sonunda bu savaşı sonlandırmalıyız” dedi.
Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, ‘Çok güç bir günün potansiyel olarak çok âlâ bir sonucu’ olduğunu söyleyerek bunun Türkiye, Ukrayna, ABD önderleri ve Ukrayna’nın Avrupalı ortaklarıyla haftalar süren çalışmaların eseri olduğunu belirtti. Kyslytsya, “Liderler bir ortaya gelebilirse çözülebilecek birçok mevzu var. Zira bahislerin karmaşıklığı ve Rusya Federasyonu’nun tabiatı göz önüne alındığında, neredeyse her bir sıkıntının yalnızca (Rusya Devlet) Lider (Vladimir) Putin tarafından çözülebileceği düşünüldüğünde doruğun daha erken olmasını dört gözle bekliyoruz” dedi.
Bugünkü müzakerelerin bir sonucu olarak Rusya’yla bin kişilik esir takasının olumlu bir gelişme olduğuna işaret eden Kyslytsya, “(Esir takası) Ukrayna’daki bin aile için potansiyel olarak eksiksiz bir haber” dedi. Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Dairesi Lider Yardımcısı Vadym Skibitskiy de bugün yapılan görüşmelerin en kıymetli hususlardan birinin de Rus ve Ukraynalı esirlerin konutlarına geri getirilmesi konusunda mutabakata varmak olduğunu belirtti.
Rusya tarafının karşılıklı olarak 1000’er esir değişimini kabul ettiğini hatırlatan Skibitskiy, “Bugünden itibaren, Kiev bölgesi yakınlarında takas edilecek şahısların listeleri üzerinde çalışmaya başlayacağız. Rus tarafıyla olağan bir çalışma yürütüyoruz” biçiminde konuştu. Skibitskiy, tüm Ukrayna vatandaşlarının konutlarına dönmesi için çalışacaklarını belirterek, “Biz onları bekliyoruz, Onları sevinçle karşılayacağız. Rusya tarafıyla çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
Konuşmaların akabinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heorhii Tykhyi, “Rus heyeti kabul edilemez bulduğumuz bir dizi şeyi lisana getirdi. Ruslarla her türlü görüşmede uzun bir tecrübeye sahibiz. Bu yüzden Ukrayna heyetinin o taraftan lisana getirilebilecek her şeyi nasıl ele alacağını yeterli bildiğini söyleyebilirim. Ukrayna heyeti bunları sakin bir formda ele aldı. Temel olarak ana konumumuzu ana çizgileriyle belirttik ve çizgimizde kaldık” dedi.
Barış görüşmeleri için imkan sunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye’ye minnettar olduklarını belirten Tykhyi, “Savaşın sona ermesine sahiden yardımcı olabilecek çok önemli bir güç olarak Türkiye’nin iştirakine ve kolaylaştırıcı rolüne kıymet veriyoruz” dedi. Tykhyi, müzakerelerin içeriğinin sorulması üzerine, bugün hem Ukrayna-Türkiye bağlantıları hem de Ukrayna’da barış uğraşları hakkında çok kıymetli bir görüşme yapıldığını vurguladı. ABD ve Ukrayna ortasındaki müzakerelere ait de Tykhyi, “ABD ile uygun bir temas halindeyiz. Görüş alışverişinde bulunuyoruz, konum alışverişinde bulunuyoruz ve Amerikan tarafıyla uyum sağlıyoruz” diye konuştu.
Rusya’nın ateşkes konusunda sessiz kalmasının ‘kabul edilemez’ olduğunu belirten Tykhyi, “Ukrayna heyeti bunun bu türlü olacağını biliyordu. Bu yüzden Ukrayna sakin bir formda kendi çizgisini savundu. Ukrayna heyetinin tesirli ve sonuç veren bir karar aldığına inanıyoruz.” değerlendirmesini yaptı. Tykhyi, “Ukrayna heyeti, Lider Zelenski tarafından buraya net bir gündemle gönderildi. Bir numaralı gündem ateşkes. Tam şartsız ateşkes ve herkese hatırlatmam gerekiyor ki Ukrayna mart ayında bu türlü kalıcı bir ateşkesi kabul etti. Evet, bu temel noktada Rusya’dan bir karşılık almadık. Hasebiyle Ukrayna heyeti için öncelikli bahis buydu” diye konuştu.
Müzakere için evvel ateşkes daveti yapan Tykhyi, “Ciddi müzakereler yapmak istiyorsanız, silahların susması gerekir. Bu mantıklı. Evvel silahları susturursunuz, sonra konuşursunuz” dedi.
Tykhyi, “Rus heyetinin muhtemelen hudutlu yetkisi var. Zira heyetimiz bugün bir ateşkes mutabakatına hazırdı. Rus heyeti muhtemelen ateşkes konusunda bu kadar detaya girmemiştir” dedi. Moskova’nın ateşkese daha fazla istekli olması için daha fazla baskıya maruz kalması gerektiğini kaydeden Tykhyi, “Rusya’da yalnızca bir kişi karar alıyor. Hepimiz bunu anlıyoruz. Bu da Putin. Ateşkes ve öteki büyük bahislerde karar vermesi için ona gereksiniminiz var. Bu yüzden Lider Zelenski, Putin ile direkt müzakereye hazır olduğunu açıkça söyledi. Putin buraya gelmedi, lakin bu mevzu yeniden de tartışıldı, zira ilerleme kaydetmek istiyorsak, ateşkes de dahil olmak üzere bu önderler toplantısına gereksinimimiz olduğunu anlıyoruz” değerlendirmesini yaptı. Tykhyi, mutabakata varılan bin kişilik esir takasının Ukrayna heyetinin büyük bir başarısı olduğunu belirterek, “Bu Ukrayna ve herkes için şahane bir sonuç” tabirlerini kullandı.
