Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), disiplin ve emir-komuta zincirine bağlılığıyla tanınan esaslı bir kurumdur. Fakat 202 yılında gerçekleşen yemin merasimi sırasında yaşanan olay, yalnızca bir disiplin sorunu olarak değil, Türkiye’nin siyasi istikrarını gaye alan daha derin bir provokasyon olarak değerlendirilmelidir. Beş teğmenin yürürlükten kaldırılmış bir yemin metnini resmi merasimin akabinde okumaları, basın önünde organize bir harekete dönüşerek hükümetin kamuoyu nezdindeki prestijini zedeleme teşebbüsü haline gelmiştir. Bu makale, olayın perde gerisindeki sorumlulukları ortaya koyarken, teğmenlerin nasıl provoke edildiğini ve bu aksiyonun hükümete karşı nasıl bir siyasi araç olarak kullanıldığını tahlil etmektedir.

Teğmenlerin yürürlükten kaldırılmış yemin metnini ısrarla okumak istemeleri ve amirlerine yedi kere başvurmaları, askeri disiplin açısından önemli bir ihlal olarak değerlendirilmiştir. Fakat olayın ayrıntılarına bakıldığında bu durumun kişisel bir reaksiyon olmaktan çok organize bir provokasyon olduğu açıkça görülmektedir.

Bu göstergeler, olayın kolay bir disiplin ihlalinden öte, hükümeti sıkıntı durumda bırakmayı ve kamuoyu nezdinde siyasi bir tartışma yaratmayı hedefleyen bir hareket olduğunu ortaya koymaktadır.

Bu olayda, yalnızca teğmenler değil, birebir vakitte komuta kademesi de önemli sorumluluk taşımaktadır. Ekip kumandanları, bölük kumandanları ve okul kumandanı, bu aksiyonun gerçekleşmesinde ya ihmalkâr davranmış ya da bilerek bu provokasyona taban hazırlamıştır.

Teğmenlerin yedi sefer tıpkı taleple başvurmalarına karşın, ekip ve bölük kumandanlarının gerekli disiplin önlemlerini almamış olması büyük bir ihmaldir. Bu kumandanların, alt kademedeki askerlerin disiplinini sağlama ve emir-komuta zincirini muhafaza sorumluluğu bulunmaktadır. Bu cins bir disiplinsizliğe göz yummak, askeri tertibi tehlikeye atmakla muadildir.

Olayın büyümesinde ve basına yansımasında en büyük sorumluluk okul kumandanına aittir. Okul kumandanı, bu çeşit yüksek profilli bir aktifliğin tüm tertibinden sorumludur. Olayın basın önünde gerçekleşmesi ve geniş bir yankı uyandırması, komutanın ya durumu hafife aldığını ya da şuurlu olarak bu provokasyona göz yumduğunu göstermektedir. Yüksek Disiplin Kurulu tarafından birtakım yönetimci subayların TSK’dan ihraç edilmesi de bu sorumluluğun resmi olarak kabul edildiğini gösterir niteliktedir.

Bu komuta zafiyeti, yalnızca askerî disiplin açısından değil, birebir vakitte hükümete karşı planlanan bir provokasyona dolaylı takviye sağladığı için de büyük bir güvenlik sorunu teşkil etmektedir.

Bu olayın yalnızca bir disiplin ihlali olarak değil, hükümete karşı bir siyasi provokasyon olarak kıymetlendirilebileceği açıktır. Türkiye, 15 Temmuz 2016’da Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tarafından gerçekleştirilen hain darbe teşebbüsünün akabinde, devlet kurumlarında paralel yapılarla uğraş etmeye devam etmektedir. Bu yemin merasimi olayı, misal bir stratejiyi akıllara getirmektedir.

Teğmenlerin hareketi ve olayın basına yansıma biçimi, hükümetin TSK üzerindeki denetimini kaybettiği algısını yaratmayı hedeflemiştir. “Mustafa Kemal’in Askerleriyiz” sloganı üzerinden oluşturulmak istenen algı, hükümetin Atatürk prensip ve inkılaplarına karşı olduğu istikametinde yanlış bir izlenim yaratmayı amaçlamıştır. Bu durum, bilhassa laik kısımlarda hükümete karşı bir güvensizlik oluşturmayı hedeflemiştir.

Bu tıp provokasyonlar, halkın hükümete olan dayanağını azaltmak ve mevcut idaresi güç durumda bırakmak için kullanılabilir. Teğmenlerin hareketi, yalnızca bir disiplin sorunu değil, tıpkı vakitte mevcut hükümeti gaye alan bir siyasi iletidir. Olayın yaratmak istediği algı, hükümetin askerî disiplin üzerinde otorite kuramadığı ve devletin temel kıymetlerinden uzaklaştığı tarafındadır.

FETÖ, geçmişte ordu içinde benzeri sistemlerle paralel yapılar oluşturmuş ve bu yapılar üzerinden devleti sarsmayı hedeflemiştir. Yemin merasiminde yaşanan bu olay, FETÖ gibisi yapıların hâlâ ordu içinde tesirli olabileceğini ve hükümete karşı planlı aksiyonlar gerçekleştirebileceğini göstermektedir.

Bu olayın akabinde kamuoyunda iki farklı algı oluşturulmaya çalışılmıştır:

Olay, birtakım bölümler tarafından teğmenlerin “Mustafa Kemal’in Askerleriyiz” sloganı nedeniyle cezalandırıldığı formunda yansıtılmaya çalışılmıştır. Fakat gerçek, teğmenlerin yürürlükten kaldırılan yemin metnini okumakta ısrarcı olmaları ve disiplin kurallarını ihlal etmeleridir. Bu durum, Atatürk’ün mefkurelerine ziyan vermekle kalmamış, birebir zamanda TSK’nın içindeki birliği ve disiplini de zedelemiştir.

Diğer bir kesim ise bu olayı TSK içinde hâlâ darbe yanlısı ögelerin var olduğu biçiminde yorumlamıştır. Bu da TSK’nın kamuoyu nezdinde güvenilirliğini sarsmakta ve askerî kurumu siyasi tartışmaların içine çekmektedir.

Bu dezenformasyonlar, olayın yalnızca askerî bir sorun değil, birebir vakitte toplumun farklı kısımlarını karşı karşıya getirmeyi amaçlayan bir siyasi araç olduğunu göstermektedir.

2025 yemin merasimi olayı, TSK içindeki disiplin sıkıntılarının ötesinde, hükümete karşı planlanan bir provokasyon olarak değerlendirilmelidir. Teğmenler ortasında bulunan birtakım provokatörlerin bu aksiyonu organize etmesi ve komuta kademesindeki ihmaller, olayın gerisinde daha büyük bir planın olduğunu göstermektedir.

Bu olay, Türkiye’nin siyasi istikrarını sarsmayı ve hükümetin halk nezdindeki inancını zedelemeyi amaçlayan bir teşebbüstür. Bilhassa hükümete karşı kamuoyunda oluşturulmak istenen güvensizlik, bu provokasyonun en tehlikeli boyutudur. TSK içindeki bu cins provokasyonların önlenmesi için yalnızca kişisel disiplin cezaları kâfi değildir. Kadro kumandanları, bölük kumandanları ve okul kumandanlarının da sorumluluğu titizlikle incelenmeli ve bu cins teşebbüslere göz yumanlar cezalandırılmalıdır.

Türkiye’nin geçmişte yaşadığı FETÖ tehdidi ve gibisi yapılanmalar göz önünde bulundurulduğunda, bu çeşit provokasyonların yalnızca askerî değil, tıpkı vakitte siyasi bir tehdit olduğu unutulmamalıdır. Hükümetin, bu çeşit olaylar karşısında kararlı ve net bir tavır sergilemesi, hem TSK’nın disiplini hem de ülkenin siyasi istikrarı için hayati ehemmiyet taşımaktadır.