Ünlü tarihçi İbn-i Haldun’a nazaran devletler de tıpkı beşerler üzere doğar, büyür, yaşlanır ve ölür. Tarihçimiz devletin geçirdiği etapları beşe ayırır. Tutumlar nazariyesi’ ismi da verilen teoriye nazaran, toplumların hayatında beş hal (dönem) vardır: (1) zafer, (2) mutlakıyet, (3) refah, (4) barış ve (5) israf. Her toplum mecburî olarak bu beş periyodu geçirir ve sonunda dağılır. Hatta bu beş basamağın üç ya da dört jenerasyonun ortalama ömrü olan 120 yılda tamamlandığını ileri sürer. Yalnız devletlerin mevti