Esir

Gazze’de 470 gün süren yabanî İsrail taarruzlarına karşı büyük direniş gösteren Filistinliler dün saat 12.15’te yürürlüğe giren ateşkesin çabucak akabinde bulabildikleri araçlar, motosikletler hatta bisikletle ve yürüyerek meskenlerine dönmeye başladı. Gazze enkaz halinde olsa da yüzlerinde gururlu bir sevinç vardı.

Gazze’de ateşkes Hamas’ın esir listesini İsrail’e iletmesinin akabinde Türkiye saatiyle 12.15’te başladı. Ateşkes kapsamında 3 rehineye karşı 90 Filistinli hür bırakılacak. Hamas’ın 3 rehineyi Kızılhaç gruplarına teslim ettiği belirtildi. Öte yandan Hamas’tan yapılan yeni açıklamada bir sonraki takasın gelecek hafta cumartesi günü yapılacağı belirtildi.

En baştan itibaren Gazze’deki ateşkes müzakerelerinin içinde olan Katar’ın Dışişleri Bakanı Al Sani, 15 Ocak 2025’te kabul edilen taslağın Aralık 2023’te masada olan metinle tıpkı olduğunu açıkladı. “Ateşkesi kimin akamete uğrattığını hepimiz biliyoruz fakat artık bunu söylemeye gerek duymuyorum. 13 aydır kıymetsiz ayrıntılar üzerinde müzakere yapılarak ateşkes geciktirildi” diyen Al Sani, ateşkesi daha evvel sağlayamadıkları için Filistin halkından özür diledi. Taslağın müzakereye sunulduğu Aralık 2023’te can kaybı 20 bin civarındaydı.

İsrail ile Hamas’ın üzerinde anlaştığı ateşkes ve esir değişimi mutabakatı kapsamında özgür bırakılacak esirlerin isim listesinin her esir takası gününden bir gün evvel yayınlanacağı bildirildi.

Filistin yönetimine bağlı Filistin Esirler Cemiyeti Lideri Kaddura Faris, Gazze’deki ateşkes ve esir takası muahedesinin birinci evresi kapsamında 1737 Filistinlinin hür bırakılacağını söyledi.

Gazze’de 50 bin bireye yakın Filistinliyi katletmesine karşın Hamas’ı bitirme gayesine ulaşamayan ve global manada “stratejik yenilgi”ye uğrayan İsrail, 15 ay sonra dışarıdan gelen baskılarla ateşkesi imzalamak zorunda kaldı. Artık sıra, Gazze’de büyük soykırım yapan Netanyahu ve kurmaylarının yargılanmasına geldi. İsrail Güvenlik Kabinesi dün Hamas ile uzlaşıya varılan ateşkes ve karşılıklı esir takası muahedesini onayladı. Akabinde da hükümet imzayı attı. Netanyahu, ateşkesi “İsrail’in yenilgisi” olarak niteleyip karşı çıkan kabine üyelerini, “ikinci etaptaki müzakereler başarısız olursa Gazze’ye saldırmak için ABD’den teminat aldım” diyerek ikna etti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir takası muahedesine varılmasının ardından ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump ve ABD Lideri Joe Biden ile farklı başka telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

Gazze’de 15 ayda 46 binden fazla sivili katleden, buna karşılık Hamas’ı bitiremeyen İsrail, sonunda esir takası ve ateşkes mutabakatına yanaştı. ABD, Katar ve Mısır arabuluculuğunda yapılan görüşmelerde, İsrail ve Hamas’ın üç etaplı plan üzerinde uzlaştığı belirtiliyor. Muahede kapsamında, Hamas 34 İsrailli esiri bırakacak, karşılığında 1000 Filistinli hür kalacak. İşgal ordusu ise kademeli olarak Gazze’den çekilecek. Katar Dışişleri Sözcüsü “Anlaşmaya hiç bu kadar yakın olmamıştık” dedi.

Hamas Hareketi Siyasi Ofis Üyesi Usame el-Hamdan, İsrail’in esirlerini takas mutabakatı dışında geri alamayacağını belirterek, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu esirlerin yazgılarıyla oynamakla suçladı.

Gazze’de milyonlarca insan ateşkes beklerken Biden idaresinin, 5 Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesinde Hamas ile yalnızca ABD’li esirlerin özgür bırakılması konusunda pazarlık yaptığı ortaya çıktı. ABD’nin bu atağı, gönderdiği silah ve bombalarla soykırıma ortak olan Washington idaresinin, Gazze’de barış değil, kendi siyasi ikbalinin peşinde olduğunu gösterdi.