Süper kütleli ve çok hızlı beslenen kara delik bulundu
Science Daily mecmuasının haberine nazaran, LID-568 ismi verilen kara deliği, Memleketler arası Gemini Gözlemevi ile ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) NOIRLab gök bilimcilerinden Hyewon Suh liderliğindeki grup tespit etti.
Araştırmada, LID-568’in “şöleninin” üstün kütleli kara deliklerin kainatın birinci periyotlarında nasıl oluştuğuna dair ipuçları sağladığı belirtildi.
Ekip, Chandra X-ışını Gözlemevi’nin 4 bin 16 X-ışını kaynağını incelediği araştırmadan elde edilen bir gök adayı ayrıntılı araştırabilmek için JWST datalarını kullandı.
NIRSpec bilgilerini inceleyen grup, merkezdeki kara deliğin etrafında çok yüksek parlaklık ve beklenmedik güçlü gaz çıkışları keşfetti.
Bu çıkışların suratı ve boyutu, grubun, LID-568’in kütlesel büyümesinin tek bir süratli birikim devrinde meydana gelmiş olabileceği sonucunu çıkarmasına yol açtı.
Bu sonuçlar, şimdiye kadar gözlemsel doğrulaması olmayan, harika kütleli kara deliklerin, kainatın birinci yıldızlarının mevti (hafif tohumlar) yahut gaz bulutlarının içeri yanlışsız çökmesiyle (ağır tohumlar) meydana gelen küçük kara delik “tohumlarından” oluştuğuna dair kuramlara yeni görüşler sağladı.
Suh, “Süper Eddington birikimli bir kara deliğin keşfi, kara deliğin ‘hafif yahut ağır tohumdan’ kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın, kütle büyümesinin kıymetli bir kısmının tek bir süratli beslenme periyodu sırasında meydana gelebileceğini gösteriyor” sözünü kullandı.
Araştırmanın ortak müelliflerinden Julia Scharwachter, “Bu harikulâde durum, Eddington Limiti’nin üzerindeki süratli beslenme düzeneğinin, kainatın bu kadar erken devirlerinde neden bu çok ağır kara delikleri gördüğümüzün mümkün açıklamalarından biri olduğunu gösteriyor” dedi.
Araştırma “Nature Astronomy” mecmuasında yayımlandı.
