Grand Otel’in sahibi Halit Ergül yüzde yüz hatalıdır. Zira o, Batı Karadeniz Otelciler Derneği Başkanı, Bolu Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Lider Vekili ve TGA Karadeniz Bölge Temsilcisi bir işadamı olarak -ki tıpkı modelden Türkiye’de yüzlerce vardır- kendini kanunun, yasanın, hukukun, kentin üzerinde görme alışkanlığıyla maluldür. Sahibi olduğu otelde insanların güvenliğini sağlamak onun için “temel bir vazife” değildir. Hiç olmamıştır. Her çeşitten temel görevini “-mış gibi” yaparak halledeceğini düşünen Ergül, hem iktidara hem muhalefete yanlayarak gemisini yürüten, “dostları” vasıtasıyla hukuku da, nizamı da daima atlatabileceğini düşünen biridir. 3 ila 5 milyon lira harcayarak (ki otelinin geceliğinin 30 bin lira olduğunu düşündüğümüzde bir gecelik hasılatıdır) insanları otelinde itimatla ağırlamak yerine belediyeye müracaat yaptığı evrakta “hülle yapma” yoluna gitmiş bir hödüktür. İnsanlarımızın yanarak ölmesinden tabanına kadar sorumludur.

Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, Grand Otel yangınında yüzde yüz sorumludur ve hatalıdır. Öncelikle, yönettiği belediyenin yaptığı kontrolde otelin yangın bakımından bin türlü kusuru olduğu ortaya çıkınca yönettiği belediyede evrakta hülle yapılmış, 3.000 metrekarelik kontrol alanı tıpkı evrak sayısı ile 70 metrekareye indirilmiştir. Üstelik bu eksiklikleri devletin ilgili makamlarına bildirmemiş, raporu sümenaltı etmiş ya da ettirmiştir. Çok büyük ihtimalle raporun sümenaltı edilme yolunun aklını da “çok yakın arkadaşı” olan otel sahibi Halit Ergül’e kendisi veya yöneticilerinden biri vermiştir. Tüzel süreç bunu nasılsa ortaya çıkaracaktır. Eh, aslında Tanju Özcan da “hukuksuzluk” etmenin olağan olduğunu canlı yayında beyan etmiş biridir.

Diğer yandan, belediyesinin yetki alanında olan ve dönemde günlük 8-10 bin şahsa, gecelik 1.500 bireye hizmet veren koca bir alanda bir yangın müfrezesi hazır etmemek de direkt Tanju Özcan’ın kabahatidir. Erciyes’te, Yedikuyular’da, Ergan’da daha bilmem nerelerdeki kayak merkezlerinin hepsinde dönemde bir yangın müfrezesi hazır bekler ve bu müfrezeyi vilayet belediyesi hazır eder. Zira hepimiz biliriz ki itfaiye teşkilatı kurup yangınlara müdahale etme sorumluluğu büyükşehir, vilayet, ilçe belediyelerindedir. CHP trollerinin “tabii yangına 1 saat sonra müdahale edilebildi, orası kente ne kadar uzak, biliyor musunuz?” tadındaki aptal saptal propagandalarının hiçbir ciddiyeti yoktur. Orada dönemde bir yangın müfrezesi bulundurmayan belediye işini yapmamış demektir. Denilebilir ki “Seben ilçesi göndereydi” he mi? O vakit sorarım. Halit Ergül isimli hödük niçin yangın kontrol raporunu Bolu Belediyesi’nden istiyor madem? 4.800 nüfuslu Seben ilçesi, Kartalkaya’da nasıl yangın müfrezesi hazır bulundursun?

Bu ortada bu afetten sonra AFAD gibisi bir merkezi itfaiye teşkilatı kurulması gündeme alınacak sanırım süratle. Bu, temelli bir tahlil olur işte. Hatta tahminen yönetmelikte bir değişiklik yapılıp yangın önlemi denetleme sorumluluğu da bu yapıya devredilir de mahallî idarelerde kurulan ya da kurulması her vakit beklenen olan “ahbap çavuş ilişkisi” ortadan kalkar.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Grand Otel faciasında birinci dereceden sorumlu değildir lakin bir bakımdan eksiği vardır. Otellerin havuzunun suyunu ve sıhhat bakımından başka denetimlerini Sıhhat Bakanlığı’nın, vergisini Maliye Bakanlığı’nın, müşteri ve çalışanların isimli bakımdan denetimini İç İşleri Bakanlığı’nın, yangın bakımından da denetimini mahallî idarelerin yaptığını ve bu denetimlerin “turizm işletme belgesi”ni evet direkt ilgilendirdiğini lakin bu bahislerin bakanlığın uhdesinde olmadığını açık bir bağlantıya çeviremedi. Aslında cenazelerimiz varken bu bağlantının yapılması yanlışsız da değildi lakin yeniden de o denli sert ve ahmakça bir hücum oldu ki hepimizde bir “bu kadar açık bir hususun bağlantısı niye yapılmıyor?” kızgınlığı gelişti.

Gelelim bir “suç ortağı” problemine. Bu tip otellere “yerli müşteri” gönderen turizm acentalarının tamamına yakını da bu faciaya maalesef ortaktır. Size çok uygun bildiğim bir şey söyleyeyim. Türkiye’ye kendi ülkesinden turist gönderen yabancı turizm acentalarının çabucak hepsi müşteri yolladıkları otellerin tüm güvenlik önlemlerine yerinde bakarlar. Yangın önlemi olmayan otellere turist göndermeyi akıllarının ucundan bile geçirmezler çünkü bilirler ki muhtemel bir karşıtlıkta ödeyecekleri tazminat ve sigorta bedelleri dehşetli bir yük getirir onlara. Bizim yerli turizm acentalarımız ise o meşhur Türk başıyla “nasılsa bir şey olmaz abi”ye yatırırlar işi. İşini yeterli yapan turizm acentası çok fakat çok azdır ülkemizde ne yazık ki.

Bunca çuvaldızdan sonra son cümlelerim de iğne olsun. Ben ferdî tercih olarak da kalmam, ayrıyeten parasını karşılamaya gücüm de yetmez ancak geceliğine otuz bin lira verilen bir otelde kalmaya karar versem ben de öncelikle otelin bana sağladığı “lükslere” bakarım sanırım. Temel sıkıntılar gözümden kaçar. Halbuki birinci bakmamız gereken şey ne olursa olsun temel problemlerdir. Ancak galiba genetik bir yatkınlıktır bizde “bir şey olmaz abi ya” deme hastalığı. Denetleyenden denetlenene, bürokrattan memura, işverenden müşteriye kadar sirayet etmiş bir toplumsal genetik olarak “bir şey olmaz abi ya” hastalığı. Meğer bir şey oluyor. Her seferinde ölüyoruz. Daha ne olsun yahu?