PKK gerçekliği, Öcalan’ın demokratik cumhuriyet önerisi, sürecin tarihi-1

PKK’nın başlarkenki maksadı, dört modülde birleşik ve bağımsız Kürdistan devleti kurmaktı.
Ama Marksist-Leninist temelde sosyalist bir Kürdistan.
Yani asıl hedef, Kürdistan değildi, sosyalist bir iktidardı.
Partinin ismi o yüzden Kürdistan İşçi Partisi idi.
Kürdistan bu ideolojik iktidarın yalnızca toprak kesiminin ismiydi.
O yüzden Kürtlerle ilgili talepler Kürtleri kendi saflarına çekmek için gerekli kuraldı. Kitleselleşebilmek için bu gerekliydi.
Yoksa PKK özü itibariyle etnisist-milliyetçi değildi; bilakis milliyetçiliği reddeden enternasyonalist bir anlayışa sahipti ideolojisi gereği. Süreç içinde PKK ideolojisini tek etmemekle birlikte hedefini revize etti.
Birleşik ve bağımsız Kürdistan fikrinden özerklik-otonomi fikrine kadar indi.
Öcalan 1999’da yakalandıktan sonra bu hedef bütünüyle terk edildi.
Öcalan’ın İmralı’da geliştirdiği “demokratik cumhuriyet” projesi, kendisinin 1978’de Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Fiş köyünde kurduğu PKK’nın bir manada tümden reddiydi.
“Demokratik Cumhuriyet” projesi özü itibariyle iki şeyi içkindi: 1- Yalnızca bağımsız devlet fikrine değil birebir vakitte özerklik-federasyon çeşidi tekliflere de karşı olmayı. 2- Silah yerine sırf siyaseti temel almayı.
Öcalan bağımsız devlet, özerklik ve federasyon yerine tek devlet çatısı altında ortak vatanda hür ve eşit vatandaşlık anlayışına dayalı demokratik cumhuriyetin yegane tahlil olarak gördüğünü açıklıyordu.
Çözüm olarak önerdiği devlet modeli buydu. Usul olarak da yalnızca siyaseti öneriyordu.
Öcalan’ın bu çerçevede ne millet tarifine ne de vatandaşlık tarifine itirazı vardı. Tam bilakis ortak vatanda tek devletin yanı sıra tek millet olduğumuzun altını çiziyordu.
Öcalan millet yerine ulus diyordu yalnızca. Yani tek millet yerine tek ulus diyordu. Atatürk’ün “Türkiye ahalisi” tarifini “Türkiye ulusu”na çeviriyordu. “Biz farklı ırklardan müteşekkil bir Türkiye ulusuyuz” diyordu ezcümle.
“Türk vatandaşlığı” tarifini kapsayıcı buluyordu. Vatandaşlık tarifindeki Türk’ün dışlayıcı bir etnisist milliyetçilik anlayışına değil kültürel temelde kuşatıcı bir milliyetçilik anlayışına yaslandığını belirterek buna hiç bir itirazının olmadığını söylüyordu. Bunu da Ahmet Taner Kışlalı’ya referansla belirtiyordu. Atatürk’ün “Ne keyifli Türk’üm diyene!” kelamının Kışlalı’nın da tariflediği biçimde kültürel temelde kuşatıcı bir milliyetçilik anlayışını içerdiğinin altını çiziyordu.
Zarfa takılıp kalınmamasını, aslolanın mazruf olduğunu belirterek inkardan arınmış bir anlayışına yaslanması halinde ne vatandaşlık ne de millet tanımına hiç bir itirazının olmadığını açık açık diyordu.
İnkar biterse isyan biter diyordu.
Kürt kimliğinin kabulüyle her şeyin bitirileceği bir noktaya gelinmişti.
Sloganı da şuydu:
“Ne inkar ne isyan! Demokratik cumhuriyet!”
***
İstenseydi o süreçte isyan sonlandırılabilirdi.
Ama o devrin muktedirleri/devletlûları istemediler nedense.
İnkarı sonlandıracak demokratik adımlar o süreçte atılmış olsaydı, bugün Türkiye çok daha farklı yerde olurdu.
O devirde inkarı bitirecek demokratik adımlar atmak yerine Öcalan’ın örgütüne yönelik silah bırakma davetini kâfi gördüler.
Öcalan’ın davetine uyan örgüt silahlı güçlerinin tamamına yakınını hudut dışına çekti ve silahlarını susturdu.
Devleti yönetenler bunu kâfi gördü.
Sorunu kökten çözmek yerine sorunu olduğu yerde bıraktılar.
Daha kötüsünü diyeyim: PKK’nın silahlarını Erdoğan liderliğindeki AK Parti hükümetine doğrultmasına müsaade ettiler.
Tam da Erdoğan’ın bu sorunu çözme niyetini ortaya koyduğunu gördükleri anda düğmeye bastılar.
Öcalan da oyuna geldi. O devirde PKK’nın partisinde zirve noktada siyaset yapan avukatlarından biri aracılığıyla İmralı’dan Kandil’e gönderdiği talimatla silahlı çabayı tekrar başlattı.
Oysa o tarihte Kandil’deki PKK yöneticilerinin kahir ekseriyeti siyasette karar kılmanın gerekliliğine, yani silahların artık toprağa gömülmesi gerektiğine inanmışken Öcalan o süreçte kendisiyle ilişkilenenlerin tavsiyelerine uyarak farklı bir tavır sergiledi.
Öcalan’ın davetiyle Kandil’de yapılan fevkalâde kongrede siyaset yanlıları baskın çıkıp karar aldırtmak üzereyken Türkiye’den gelen avukatın Öcalan’ın yazılı talimatını aktararak tekrar silahlı gayret kararının alınmasında oynadığı başat rolü şahsen şahitlerinden dinlemiştim. O kongrede PKK Başkanlık Konseyi’nin en muktedir üyelerinden biri olan Nizamettin Taş’ın anlattıkları sahiden yenilir yutulur değildi. Taş o avukatın Kandil’e şahsen helikopterle getirildiğini söylemişti bana. “Kongrede baskın eğilim, silahların bırakılması tarafındaydı. Tam o esnada helikopterle bulunduğumuz alana getirilen o avukat Öcalan’ın mektubunu okudu. Biz de şiddetli tartışmalar sonucunda örgütten ayrıldığımızı ilan ettik” demişti. Ayrılanlar içinde o devirde Öcalan’ın kardeşi Osman Öcalan’la birlikte örgütte tesirli ve yetkili pek çok isim de vardı.
Bu vahim argümanın üstüne nedense gidilmedi. 2004 Ağustos’undan itibaren silahlar tekrar konuşmaya başladı.
Terör derinleştirildi. Erdoğan liderliğindeki AK Parti Hükümeti’nden malum güçlerin duyduğu rahatsızlık da arttıkça artıyordu.
PKK’nın silahları Erdoğan ve Hükümetinden rahatsızlık duyanların imdadına yetişmişti.
Erdoğan inkarı sonlandıran demokratik adımları atmıştı atacağına lakin örgüt o birilerinin isteği doğrultusunda süreci sabote etmeyi sürdürüyordu.
Çünkü Öcalan da Kandil’dekiler de Erdoğan’ın asıl muktedir olmadığına ve pek yakında gidici olduğuna besbelli inandırılmışlardı.
Böyle olmadığı görüldüğünde iş işten geçmişti artık.
***
İmralı’nın denetimi Erdoğan liderliğindeki sivil otoritenin denetimine geçtikten sonra yapılan görüşmelerle başlayan süreç, o 1999’tan sonra yakalanan süreçle artık uyumlu değildi.
Öcalan Erdoğan’a ve AK Parti Hükümetine karşı kullanıldığını fark ettiğinde koşullar değişmişti artık.
Kandil denetiminden çıkmıştı.
Bir yanda Esed, bir yanda İran, lakin asıl bir yanda da ABD-İsrail belirleyici olmaya başlamıştı.
Kandil’deki PKK kelamda Öcalan’a bağlılık söz etse bile gerçekte iplerini yüklü olarak ABD-İsrail’e kaptırmıştı.
Devlet içinde de ABD buyruğundaki paralel güçler belirleyici pozisyondaydı. Bilhassa de güvenlik bürokrasisinde ve idari katlarda.
O yüzden Öcalan’ın “Silah bırakma” daveti süreç içinde karşılıksız bırakıldı. Hem dışarıdan hem içeriden darbelendi.
Esed Suriye’nin kuzeyini PKK’ya süreci bozma karşılığında teslim etti. ABD patronaj misyonu üslendi. Ve ismine “çözüm süreci” denilen süreç, bir sefer daha “çözümsüzlük girdabı”na terk edildi. PKK’ya Suriye’nin kuzeyinde bir devlet teklif edildi.
Öcalan’ın silah bırakma davetinden rahatsızlık duyan içimizdeki birtakım hainler şahsen Kandil’e koşup “Siz tam da bir devlete kavuşmak üzere iken nasıl silah bırakırsınız? Erdoğan ve devlet Öcalan üzerinden sizi kandırmak istiyor. Bu oyuna gelmeyin” telkinlerde bulundular.
Ve derken süreç bozuldu.
Sürecin bozulmasında devletin içinde süreci yönetme durumunda olan paralel ögeler da belirleyici rol oynadılar. Yanlış yol ve prosedürlerle halkın nefretini bilerek merkezileştirdiler.
Öcalan İmralı’ya gömüldü. ABD-İsrail Suriye’nin kuzeyini PKK güdümündeki bir “teröristan”a çevirdi.
İşte buradan söylüyorum: Erdoğan 1999’da iktidarda olsaydı bu sorun kökten çözülürdü. İktidara geldikten sonra kendisine çözdürmek istemediler. Problemden beslenenler çözümsüzlüğü derinleştirdiler.
“Erdoğan Hükümeti devrilsin de ne olursa olsun!” diyenler bu ülkeye kaybettirdiler. Kazanan ne Türkler oldu ne Kürtler.