ABD ve Almanya’dan bilim adamlarının yaptığı araştırmada, kokulu mumlar ve gibisi eserlerin saldığı uçucu organik bileşiklerin (VOC) ozonla etkileşime girerek nanoskopik partiküller oluşturduğu belirlendi.

Bu partiküller, akciğerlere nüfuz edebilecek kadar küçük olduğu için sıhhat açısından risk taşıyor. Daha evvel yapılan çalışmalar, bu cins ince partiküllerin kalp ve teneffüs hastalıklarıyla ilişkili olabileceğini gösteriyor.

Purdue Üniversitesi’nden inşaat mühendisi Brandon Boor, “Kapalı alanlardaki hava partiküllerinin nasıl oluştuğunu anlamak için en küçük nanopartikülleri bile ölçmek gerekiyor” dedi. Boor, koku verici eserlerin ozonla yansımaya girerek havadaki kimyasal yapıyı değiştirdiğini ve süratle yayılan moleküler kümeler oluşturduğunu belirtti.

Araştırmacılar, bu nanopartikülleri tespit etmek için gelişmiş ölçüm aygıtları kullandı. Küçük bir konut ortamında yapılan deneylerde, kokulu mumların ve eritilen mumların havaya yanma süreci olmadan bile yüksek oranda uçucu bileşik saldığı belirlendi. Zira bu eserler, mumlara nazaran daha geniş bir yüzey alanında ısınıyor ve daha fazla koku salıyor.

Araştırmacılar, 20 dakikalık bir kullanımın akabinde milyarlarca nanopartikülün teneffüs sistemine girebileceğini ve bunun sıhhat üzerindeki tesirlerinin tam olarak bilinmediğini vurguladı.

Purdue Üniversitesi’nden Nusrat Jung, “Koku verici eserler yalnızca beğenilen kokular yaymaz, birebir vakitte iç yer havasının kimyasını değiştirerek yüksek konsantrasyonda nanopartiküller oluşturur. Bu da kıymetli sıhhat sonuçları doğurabilir” dedi.

Bilim adamları, iç yer hava kirliliği üzerine yapılan araştırmaların dış ortam kirliliği kadar kapsamlı olmadığını, fakat misal derecede ziyanlı olabileceğini belirtiyor. Daha evvel yapılan çalışmalar, yağ bazlı difüzörlerin, oda spreylerinin ve paklık eserlerinin de iç yerde yüksek düzeyde nanopartikül yaydığını ortaya koymuştu.

Araştırmacılar, bina dizaynlarının ve havalandırma sistemlerinin bu iç yer kirleticilerine karşı daha hassas olması gerektiğini vurguluyor. Jung, “Doğal bir orman havası yaratmaya çalışırken aslında iç yerde solunmaması gereken yüksek seviyede kimyasal partiküller oluşturuyoruz” dedi.

Araştırma, Environmental Science & Technology Letters mecmuasında yayımlandı.