Küresel seyahatin sessiz anlaşması: Neden pasaport renkleri dört ana renkten oluşuyor?
Havaalanında sırada beklerken etrafınızdaki pasaportlara dikkatlice bakarsanız enteresan bir ortak nokta fark edersiniz: Renkleri. Tüm pasaportlar ya siyah, ya kırmızı, ya mavi ya da yeşildir. Pekala, neden dünyada yüzlerce ülke varken yalnızca dört renkte pasaport üretiliyor?
Resmi evraklarda koyu tonlar ekseriyetle daha önemli ve otoriter bir izlenim bırakır. Siyah, lacivert, bordo ya da koyu yeşil üzere renkler bu nedenle tercih edilir. Açık yahut parlak renklerin ciddiyeti zedeleyebileceği düşünülür. Ayrıyeten koyu renklerin kir ve aşınmayı gizleme açısından daha sağlam olduğu da bilinir.
Bununla birlikte, pasaport rengi sırf estetik ya da fonksiyonel nedenlere dayanmaz. Birtakım ülkeler kültürel, dini ya da politik sembolizm nedeniyle belli renkleri seçer.
Siyah: Afrika kıtasındaki kimi ülkeler ve Yeni Zelanda üzere devletler ise pasaportlarında siyah tonlarını kullanır.
Hayır. Memleketler arası yasalar pasaport rengiyle ilgili rastgele bir mecburilik getirmiyor. Her ülke dilediği rengi seçmekte hürdür. Holliston LLC isimli güvenlik eserleri şirketinin lider yardımcısı William Waldron, Travel + Leisure’a verdiği röportajda, “Pantone kataloğundaki her renkte pasaport üretilebilir” diyor.
Ancak ülkeler, global normlara ve algılara ahenk sağlamak hedefiyle bu dört renkte karar kılıyor. Renk tercihi, tıpkı bayrak ya da ulusal marş üzere ulusal kimliğin bir yansıması haline gelmiş durumda.
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), pasaportların fizikî özellikleriyle ilgili muhakkak başlı standartlar belirliyor.
Belge bükülebilir lakin kolay kolay kırılmaz olmalı.
Kimyasallara sağlam olmalı.
-10 ile +50 derece ortasında kullanılabilir durumda kalmalı.
Yüzde 5 ila 95 nem oranlarında bozulmamalı.
Işık altında uzun mühlet kullanılsa bile deforme olmamalı.
Pasaportlar ekseriyetle polikarbon materyallerden üretilir ve içinde elektronik çip bulunan versiyonlar (biyometrik pasaportlar) da bu kaidelere uygun halde tasarlanır.
Pasaportlardaki yazı tipi ve yazım usulü konusunda ICAO’nun teklifleri var ancak bunlar zarurî değil.
Bilgiler Latin alfabesiyle yazılmalı.
Karakterler büyük harf olmalı.
En az 15 karakter/satır oranıyla yazı okunabilir olmalı.
Eğer bilgiler İngilizce, Fransızca yahut İspanyolca değilse, bu üç lisandan biriyle çevirisi verilmeli.
Pasaport yalnızca bir kimlik değil; birebir vakitte bir seyahat iznidir. Bu nedenle pasaportunuza ziyan vermemek son derece değerli.
Fotoğraf sayfası en çok ziyan gören yerdir, sistemli denetim edin.
Elektronik çip bozulursa süratli geçişlerde sorun yaşayabilirsiniz.
Bilgilerde yanılgı varsa seyahat etmeniz engellenebilir.
Aşırı yıpranmış ya da ıslatılmış pasaportlar birtakım ülkelere girişte reddedilebilir.
