Birçok yazımızda kamu çalışanını mutlu etmek için çok fazla bir şeye gerek olmadığını tabir etmiştik. Bunun için de yapılması gerekenleri açıklamaya çalışmıştık. Bu bahiste sıkıntılı alanları ve neler yapılması gerektiğini başlıklar halinde açıklamaya çalışacağız.

Görevde yükselme imtihanının kelamlı etabında çok fazla meseleyle karşılaşıldığını açıklamıştık. Yazılı imtihandan çok yüksek puan alanların kelamlı basamakta başarısız kılındığı artık kanıksanmış bir durum haline gelmiştir. Demek ki bu bahiste bir sorun var. Garip bir biçimde kamu kurumlarında yapılan yanlışların faturası hükümete kesilir.

Bunun yanında bir de imtihansız atamalar var ki birçok kamu kurumu misyonda yükselme imtihanı yapma gereği dahi duymuyor. Ya görevde yükselme sınavı kapsamındaki misyonlar vekaleten yürütülüyor ya da imtihansız takımlar aracılığıyla bu takımlara atama yapılıyor. Yani kamuya yakışmayacak bir biçimde hülle tabir edilen tekniklerle takımlar dolduruluyor.

Bu bahiste Sayıştay raporları gereğince bilgi veriyor. Fakat yıllardan beridir hem memur sendikaları hem de kamu işçisi feryat ediyor lakin bir türlü sonuç alınamıyor.

Aile bütünlüğünün sağlanması için yer değiştirme suretiyle yapılan atamalara objektif kurallar getirilmesi gerekiyor. Bir tane dahi kural dışı atama kamu çalışanını ümitsizliğe itecektir. Yıllardan beridir öğretmenlerin yer değiştirmesinde tahlil üretilemedi. Bu hususta üretilen en pratik tahlil kontratlı öğretmen uygulamasıdır. Halbuki bu tekniğin tahlil üretmediği ve yeni sıkıntılar ürettiği görülmektedir.

Kamu kurumlarındaki kontratlı işçi uygulaması birçok sorun oluşturmuştur. Gelinen noktada üç yılın sonunda kontratlı çalışanın takıma alınması bir tahlil olarak üretilebilmiştir. Lakin bu uygulamanın tahlilden çok öbür meselelere yol açtığı ortaya çıkmaya başlamıştır.

Birde belediyelerde olduğu üzere imtihansız kontratlı işçi alımı işin tuzu biberi olmaktadır.

Bu nedenle kamu işçi istihdam stratejisi hazırlanarak meselelere uzun vadeli ve kalıcı tahliller üretilmesi gerekiyor.

Daha evvelki yazılarımızda 3600 ek gösterge düzenlemesinin yapıldığı 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Kimi Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un ortaya çıkardığı yahut çıkaracağı problemlerden bahsederek kanunun mürekkebi kurumadan tartışmaların gün yüzüne çıkmaya başladığını belirtmiştik.

Gelinen noktada büyük bir kesim 3600 ek göstergesi beklerken kimi bölümler de izafî olarak önemli bir mağduriyet yaşamıştır. Bilhassa de mühendisler 3600 ek gösterge uygulamasından mağdur olmuşlardır.

Söz verildiği üzere 3600 ek gösterge düzenlemesi genişletilirse işte o vakit sıkıntılar daha da büyüyecektir. Anlayacağınız üzere bir sorun çözülürken öbür birçok sorun ortaya çıkarılmıştır. Bunun sebebi ise bir düzenleme yapılırken geniş kapsamlı düşünülmemesidir.

Sonuç olarak ortaya mutsuz bir kamu işçi kitlesi çıkmıştır. Bu durumun tahlili için geniş kapsamlı bir tahlil üretilmesi gerekmektedir. Lakin bu şamadan sonra yapılacak her düzenlemenin büyük bir maliyeti olacağı gerçeğinin bilinmesi gerekmektedir.

Bu köşede kamu işçi adaylarının KPSS sonrasında yapılan kelamlı imtihanlardan mustarip olduğu biliniyor.

Özellikle yazılı imtihanlardan yüksek puan alanların sözlüde düşük puanla elenmeleri adalet hissini zedelemektedir. Bu nedenle sözlü/mülakat imtihanının masaya yatırılmasının vakti geldi de geçiyor diye düşünüyorum. Kaldı ki bu bahiste seçim beyannamesinde de kelam verilmiş ve kelamlı imtihanların kısıtlanacağı belirtilmişti. Lakin bu vakte kadar bu hususta hiçbir adım atılmamıştır.

Özellikle de belediyeler bu bahiste önemli bir sorun kaynağı haline gelmiştir. Belediye İktisadi Teşebbüslerindeki işçi alım usulüne hiç girmek istemiyorum. Zira bu alan tam bir facia olup adeta kuralsızlık kural haline gelmiştir.

Öyle bir noktaya gelinmiştir ki imtihansız alınanlar yahut kelamlı imtihanla alınanlar dahi sevinemez hale gelmiştir. Özetle sınavı kazananda kazanamayan da sevinemez hale gelmiştir.

Sonuç olarak ivedilikle kamu işçisi alımındaki kurallar sıkılaştırılarak kaçak alanlar kapatılmalıdır. Hem de kimsenin açamayacağı hale getirilmelidir.

Üst seviye atama deyip geçilmemesi gerekiyor. Milyonlarca kamu çalışanı düşünüldüğünde yapılan her atamanın adeta ince bir süzgeçten geçirilmesi gerekiyor. Niteliksiz bir atama sonrasında yüzbinlerce insan yapılan atamanın olumlu yahut olumsuz taraflarını konuşmaktadır. Hatta bu konuşmalar konutlara ve komşulara taşınmaktadır. Bu nedenle daha öncede tabir ettiğimiz üzere kamu kurumlarındaki yaklaşım 3-5 bin ortasındaki yönetici bölümünün gözden geçirilmesinde yarar olduğunu düşünüyoruz.

Bazen basına da yansıyan aksilikler dikkate alındığında atamalarda ne kadar hassas olunması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Atamanın yapıldığı kurumlardaki çalışanların biz bu adama işi nasıl öğreteceğiz duygusu makus bir his olup işçiye bu hissin yaşatılmaması gerekmektedir. Yani üst seviye kamu vazifelisi olarak atanan bireylerin astlarından nitelik olarak çok düşük olması sisteme çok büyük ziyan verebilmektedir.

Nihayetinde yapılan bu tıp atamalar kamu çalışanının motivasyonunu alt üst edebilmektedir. Hele hele bu kadar da olmaz dedirten atamalar büyük bir küskün bölümü oluşturacaktır.

En berbatı de kamudaki yetenekli personellerde önemli bir küskünlük oluşmaktadır.

Özetlemek gerekirse kamu işçi sisteminde çok önemli bir rehabilitasyona gereksinim olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Aksi takdirde motivasyonu ziyan gören kamu işçisinin yaptığı kamu hizmeti önemli formda nitelik kaybına uğrayacaktır.