İsrail’in Dürzi provokasyonu sürüyor

İşgalci İsrail ordusuna ilişkin savaş uçakları, dün sabaha karşı Şam’daki Başkanlık Sarayı’na çok yakın aradaki bir noktaya hava bombardımanı düzenledi. Akın sonrası İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz tarafından yayınlanan ortak açıklamada, Suriye idaresinin “Dürzilere ziyan vermesine” ve “Şam’ın güneyindeki bölgelerde asker barındırmasına” müsaade verilmeyeceği bildirildi. Katz da toplumsal medyada yayınladığı açıklamasında, direkt Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’yı tehdit ederek, “Colani, sabah uyandığında bu taarruzun sonuçlarını görecek ve Dürzi toplumuna eziyet etmesi halinde neler olacağını anlayacak” sözlerine yer verdi.

İsrail’in müdahalelerine karşın Suriyeli Dürzi toplumun önde gelen isimlerinin büyük çoğunluğu ise hükümet ile uzlaşıdan yana. Salı günü Hz. Muhammed’e (sav) hakaret içeren bir ses kaydının yayınlanmasının akabinde başlayan çatışmalar sona erdi. Suveyde’deki Dürzilerin Ruhani Lideri Hikmet el-Hicri tarafından yapılan dış müdahale davetleri, Dürziler ortasında çok fazla yankı bulmadı. Hükümet ile Dürzi topluluk, devlet dışı silahlı kümelerin silahlarını teslim etmesi ve Suriye Savunma Bakanlığı’na bağlı kuvvetlerin Cermana ve Eşrefiye Sahnaya’da konuşlanması konusunda uzlaşıya vardı. Dürzilerin yoğunlukta yaşadığı Suveyde’deki kümelerin silah teslim etmesi ise ilerleyen günlerde sonuca bağlanacak.

Konuya ait Ümran Stratejik Araştırmalar Merkezi Türkçe Araştırmaları Yöneticisi Ömer Özkızılcık’ın yayınladığı İhtilal sonrası Dürziler ve İsrail raporuna nazaran, İsrail, Suriyeli Dürzileri ekonomik teşviklerle Golan Tepeleri’ne çekmeye çalışıyor. İsrail, Golan Tepeleri’nde yaşayan Dürzilere iş imkânı teklif ederek günlük 75-100 dolar maaşlar öneriyor. Suriye’deki ekonomik badireler düşünüldüğünde bu teklif cazip görünse de, bu adım sırf ekonomik değil, tıpkı vakitte stratejik gayeler taşıyor. İsrail’in, Dürzi gençlerini Şam’dan koparma ve bölge demografisini değiştirme hedefi güttüğü söz ediliyor. Fakat Esed rejimi devrildikten sonra, İsrail’in Suriye’deki tüm adımlarının başarısız olduğu belirtiliyor. Dürzilerin, Şam ile anlaşarak ayrılıkçılığı reddetmesi, İsrail için önemli bir başarısızlık olarak bedellendiriliyor. Bu mağlubiyet sonrası İsrail’in öfkesinin dışa vurması, Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınlarında bir noktayı amaç almasıyla görülüyor.

Özkızılcık’ın yayınladığı rapora nazaran, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Dürzi toplumuna “koruma” vadeden açıklamaları, Süveyda başta olmak üzere güney Suriye’de büyük protestolarla karşılandı. Netanyahu, Güney Suriye’nin silahsızlandırılması davetinde bulunarak Suriye’nin Dera, Kuneytra ve Süveyda vilayetlerinde askeri varlığa müsamaha göstermeyeceklerini açıkladı. Fakat bu atak, İsrail’in “azınlıklar ittifakı” stratejisinin Suriye’de başarılı olmayabileceğini ortaya koydu. Bölgenin en güçlü Dürzi silahlı yapısı olan Rical el-Kerame’nin sözcüsü Basım Ebu Fahır, Netanyahu’nun muhafaza telaffuzuna karşı çıkarak, “Dürziler Suriye’nin bir parçasıdır” dedi. Liva el-Cebel ve Ahrar el-Cebel üzere kümeler da İsrail’e karşı aralı duruşlarını sürdürdü. Rical el-Kerame lideri Leys el-Belus ise, “Yurt dışından gelecek müdafaaları reddediyoruz” açıklamasıyla İsrail’e kapıları kapattı.

Suriye Cumhurbaşkanlığı, İsrail’in Suriye topraklarına yönelik sık sık tekrarladığı ihlallerine ait bir basın açıklaması yayınladı. Cumhurbaşkanı Ahmed Şara imzasıyla yayınlanan yazılı açıklamada, İsrail atakları kınanırken bu atakların “Suriye’nin egemenliğini ve istikrarını gaye alan tehlikeli bir tırmanış olduğu” vurgulandı. Açıklamada, başta Arap ülkeleri olmak üzere milletlerarası topluma, İsrail saldırganlığı karşısında Suriye’nin yanında olma daveti yapılırken, Suriye’nin tamamında yaşayan topluluklardan diyalog yolunu terk etmemeleri ve dış provokasyonlara gelmeden yine inşa ve kalkınma sürecini sürdürmeleri talep edildi. Açıklamada son olarak, Suriye’nin egemenliğini ve halkının güvenliğini mümkün olan her vesileyle koruyacağının altı çizildi.

İsrail savaş uçaklarının, Suriye’nin güneyindeki Süveyda’ya düzenlediği hava hücumunda 4 kişi hayatını kaybetti. Öteki taraftan terör devleti, güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmalarda yaralanan silahlı Dürzileri de tedavi için İsrail’e götürüyor. İsrail ordusu, Suriyeli 5 Dürzi’nin dün İsrail’in kuzeyindeki Safed kentinde bir tıp merkezine nakledildiği kaydedildi.

İsrail, Dürziler üzerinden Şam’a müdahale planı yaparken Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Lübnanlı Dürzi önder Velid Canbolat ile başşehir Şam’da bir ortaya geldi. Lübnan İlerici Sosyalist Partisi önderi ve Dürzi başkan Canbolat’ın Şara ile görüşmesinde Dürziler ismine memleketler arası müdahale davetlerini ve ayrılıkçılığı kesin bir lisanla reddettiği bildirildi.