İsrail ateşkesi onayladı: Savaşı kaybetti soykırımın hesabını versin

İsrail ile Hamas ortasında 15 Ocak Çarşamba günü ilan edilen ateşkes uzlaşısı için 11 bakandan oluşan Güvenlik Kabinesi’ni toplayan Netanyahu, burada savaşın sürmesini isteyen çok sağcı bakanlar İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich dışındaki 9 bakandan takviye aldı. Akabinde da hükümet imzayı attı. Ateşkesin resmiyet kazanması için 120 sandalyeli İsrail parlamentosunda (Knesset) yapılacak oylamada salt çoğunluğun (61) onayı gerekecek. Bu noktada koalisyon hükümeti içindeki katliam yanlısı çok sağcı partilerin ateşkesi engellemesi ihtimaline karşılık muhalefetteki 12 sandalyeli Beni Gantz liderliğindeki “Ulusal Kamp” ve 24 sandalyeli Yair Lapid liderliğindeki “Gelecek Var” partileri, tasarının geçmesi için Netanyahu’ya dayanak garantisi verdi. Ancak her iki parti de koalisyonun dağılması halinde Netanyahu’nun yargının pençesinden kurtarılması konusunda rastgele bir dayanak kelamı vermedi.

Kabine toplantısında konuşan Netanyahu, ateşkesin ikinci evresinde Hamas’ın ateşkese uymaması halinde savaşı sürdürmek için ABD Başkanı Joe Biden ve yeni lider Donald Trump’tan garanti aldığını söyleyerek çok sağcı bakanları ikna etmeye çalıştı. Netanyahu, her iki liderin da bu türlü bir durumda çatışmalara geri dönülmesine onay verdiğini öne sürdü.
Ateşkes ve esir takası muahedesi, Hamas tarafında kabul görürken İsrail tarafında ise Başbakan Binyamin Netanyahu’nun siyasi telaşları nedeniyle gecikti. Koalisyon hükümetindeki ortakları Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir’in koalisyondan çekilerek hükümeti devirme tehditleri ve gerek Milletlerarası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) tutuklama kararı, gerekse İsrail içinde farklı bahislere ait hakkında açılan yargı süreçleri, başbakanlıktan düşmesi halinde Netanyahu’yu korkuttu. Bu da İsrail Başbakanı’nı kendisini garanti altına almak için koalisyon ortaklarıyla pazarlık yapmaya ve ateşkesin yürürlüğe girmesini yavaşlatmaya itti.

Ateşkesin kabul edilmesi halinde koalisyondan çekilmekle tehdit eden Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir’in liderliğindeki Otzma Yehudit Partisi, Knesset’te 6 sandalyeye sahip. Ateşkesi reddetmekle birlikte hükümetten ayrılmamak için kural koşan Bezalel Smotrich’in liderliğindeki Dini Siyonist Parti’nin ise Knesset’te 8 sandalyesi bulunuyor. Koalisyonun toplam sandalye sayısı 68’i bulurken, Ben-Gvir’in tek başına çekilmesi koalisyonu yıkmayacak lakin hem Ben-Gvir hem Smotrich çekilirse koalisyon yıkılmış olacak. Bahse dair dün bir açıklama yapan Ben-Gvir, koalisyondan çekilmekte kararlı olduğunu lakin hükümetin yıkılması için rastgele bir adım atmayacağını bildirdi. Netanyahu ise bir taraftan sürecin uzamasının sorumluluğunu “Hamas yeni kurallar sundu” diyerek Hamas’a yüklerken başka yandan ateşkesin 42 günlük birinci basamağının akabinde savaşa dönülmesini isteyen Smotrich ile orta yolu bulmaya çalışıyor. İkilinin hesabının birinci etapta esirleri aldıktan sonra Gazze-Mısır hududundaki Philadelphi Koridoru’nda İsrail ordusunun kalmaya devam etmesi olduğu belirtiliyor. Bu konuda Netanyahu’ya kendi partisi Likud’dan da itirazlar yükseliyor. Ateşkes ilanından sonra açıklama yapan Likud üyesi Kabine Bakanı Amichay Chikli, Philadelphi Koridoru’ndan çekilmenin kabul edilmesi halinde istifa edeceğini duyurmuştu.
Knesset’in ateşkes taslağını onaylaması halinde esir takasının yarın başlaması bekleniyor. İsrail medyası tarafından verilen bilgiye nazaran, ateşkes mutabakatına nazaran birinci kademede hür bırakılması ön görülen 33 İsrailli esirden birinci üçü, Knesset’in onayından sonra yarın (pazar) özgür bırakılacak. İsrail Adalet Bakanlığı da dün akşam saatlerinde mutabakat kapsamında hür bırakılacak 95 Filistinli tutuklunun isimlerini yayınladı. Hür bırakılacak Filistinli tutukluların büyük çoğunluğunu 7 Ekim 2023’ten sonra gözaltına alınanlar oluşturuyor. Esir 3 bayan İsrail askerine karşılık hür bırakılacak tutuklular ortasında Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin bayan başkanlarından Halide Cerrar, gazeteci Büşra et-Tavil ve suikasta uğrayan Hamas önderlerinden Salih el-Aruri’nin kız kardeşi Delâl Khasib de bulunuyor.