Japonya’da başlayıp tüm dünyaya yayılan Hikikomori Sendromu, teknolojinin gelişmesi, ebeveynlerin çocuklarla kurduğu irtibat eksikliği, Covid pandemisinin de getirdiği toplumsal izolasyon ile hem ergenlik çağındaki gençlerde hem de genç yetişkinlerde sıklıkla görülebiliyor.

Atlas Üniversitesi Hastanesi Başhekimi, Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı, Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Ensari, Hikikomori Sendromu’nu şöyle açıkladı:

“Kişinin kendi isteği doğrultusunda içe kapandığı, toplumsal, kültürel, toplumsal ortamdan koparak konuta, hatta kendi odasına kapandığı bir süreç. Bu süreç en az 6 ay üzere bir müddet olabiliyor. Bunun tabi ki hafif, orta, ağır formları var. Kişi ortada bir gün dışarı çıkabiliyor, lakin vaktinin büyük kısmını odasında geçiriyor. Gençlerde, ergenlerde, genç yetişkinlerde ve erkeklerde daha sık karşılaştığımız bir durum.”

Teknolojinin gelişmesiyle bu sendromun daha yaygın bir hale geldiğini söz eden Prof. Dr. Hülya Ensari, “İnternetin yaygın kullanılmasıyla bir arada Hikikomori Sendromu pekişmeye başlamıştır. Bu bireylerde internet bağımlılığı, toplumsal medya bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı, buna paralel dijital kumar bağımlılığı üzere bağımlılıklarda da artış görülmektedir. Cep telefonlarının yaygın kullanımı ile her an internete erişilebilir bir teknolojik çağda yaşıyoruz. Dijital ortama bağımlılığı artan kişi daha çok toplumsal ortamlardan izole yaşamaya, toplumdan uzaklaşıp toplumsal olarak içe kapanmaya başlıyor. Etraf ile bağlantısı azaldıkça vakitle sorumluluklardan kaçan, vakit kavramı karışan, okula gitmeyi reddeden, toplumsal bağlantılardan iş ortamından kaçan birey maddi manevi aileye daha bağımlı hale gelmeye başlayabiliyor; süreç ruhsal çökkünlüğe kadar varabiliyor. Hasebiyle kendisini konuta kapatma süreciyle bir arada bir yandan da teknoloji bağımlılığının başlaması, bu süreci pekiştiriyor ve kişi kısır bir döngüye giriyor. Bu, sürecin uzamasına ve öbür ruhsal meselelere dönüşmesine neden olabiliyor” dedi.

“Hikikomori, tek başına primer bir sendrom olarak karşımıza çıkabileceği üzere, toplumsal izolasyonun getirdiği eş vakitli bir internet bağımlılığı, toplumsal medya bağımlılığı ve dijital oyun bağımlılığı tablosu ile de karşımıza sıklıkla geliyor” diyen Ensari, “Bunlar sonuçta kolay şeyler değil, hepsi bağımlılık çatısı altında değerlendirdiğimiz ruhsal bozukluklar ve kesinlikle tedavi edilmesi gerekiyor. Vaktinde tedavi edilmediği takdirde şahısta bir müddet sonra depresyon üzere, tasa bozukluğu üzere önemli ruhsal hastalıklara sebep olabiliyor. Depresyon da geliştiği vakit, kişinin isteksiz mutsuz hissettiği, ömürden zevk alamadığı, kendini berbat hissettiği, bir mühlet sonra öz inanç hissinin azaldığı, kendisini bedelsiz hissettiği, intiharla sonuçlanabilecek önemli depresyon tablolarına sebep olabilir” tabirlerini kullandı.

Ergen ve gençlerde Hikokomori Sendromu’na karşı aileleri uyaran Prof. Dr. Ensari, “Odadan dışarı çıkmayacak kadar kendisini toplumsal ortamlardan izole ediyor, yemesini içmesini kendi odasında yapıyorsa; etraf ile bağlantısı büsbütün kopartıp işe, okula gitmeyecek düzeylere kişi geldiyse ailelerin kesinlikle bu hususta şuurlu olması ve bir uzmandan dayanak alması çok kıymetli. Müdahale edilmediği takdirde dijital bağımlılık, internet bağımlılığı, toplumsal medya ve kumar bağımlılığına, depresyona kadar süreç gidebilir. İntihar üzere istemediğimiz meselelerle karşı karşıya kalabiliriz” biçiminde konuştu.

Hikikomori Sendromu’nun benzeri hastalıklardan ayrılması gerektiğini belirten Ensari, “Kişinin meskene kapanma, odasına kapanma, içe kapanma süreci depresyon ya da şizofreni belirtisi olabilir, tasa bozukluğu dediğimiz toplumsal ortamlara girmekten kaçınma davranışı olabilir. Hasebiyle bunları da ayırt etmekte yarar var. Hepsini bu çerçevede değerlendirdiğimizde Hikikomori tablosunu ergenliğe ilişkin kolay, süreksiz bir devir üzere algılamamak gerekir. Ailelerin alarm durumunda olması, erken ruh sıhhati uzman takviyesi alınması çok önemli” dedi.

Ailelerin yapması gerekenlere de değinen Prof. Dr. Hülya Ensari, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Gençlerimizin dijital ortamlarda geçirdikleri süreyi mümkün olduğu kadar kısıtlamak gerekiyor. Tabi ki bunun yolu baskı ve zorlamak değil. Burada bağlantı kanallarını açık tutmak gerekiyor. Gençlerle bol bol irtibat kurmaları, bilhassa kaliteli tesirli bağlantı kurmaya yönelik vakit ayırmaları kıymetli. O bağlantı kanallarını açık tutmak, kişinin toplumsallaşmasına takviye olmak ve elektronik çağda bu işin bağımlılığa dönüşmeden muhtaçlık halinde elektronik aygıtlara erişimini ve kullanımını sonlandırmak çok değerli.”