Harvard Üniversitesi’ndeki Magna Carta’nın “ucuz kopya” sanılan belgenin nadir nüshalardan olduğu anlaşıldı
Harvard Üniversitesindeki koleksiyonunda “ucuz kopya” olduğu zannedilen, İngiliz demokrasisinin en eski dokümanı sayılan Magna Carta’nın, 1300’de hazırlanan ender nüshalardan biri olduğu ortaya çıktı. Hukuk sisteminin temelini attığı kabul edilen ve 1215’te İngiltere’de imzalanan Magna Carta’nın orijinalinin 4 kopyası ve 1300 yılında düzenlenmiş versiyonunun 6 kopyası bulunduğu düşünülüyordu.
King’s College London üniversitesinden Profesör David Carpenter, Aralık 2023’te Harvard Hukuk Fakültesi Kütüphanesinin internet sitesinde Magna Carta’nın dijital kaydını gördüğünü tabir etti. Carpenter, East Anglia Üniversitesinden Profesör Nicholas Vincent ile Magna Carta’nın kopyasının gerçek olup olmadığını tespit etmek için çalışmalara başladı. Harvard’daki nüshayı, 1300 yılından öteki 6 kopyayla karşılaştıran ve dokümanın imajlarını ultraviyole ışını ve spektral görüntüleme ile inceleyen profesörler, birtakım katmanların eşleştiğini keşfetti.
Carpenter, 1300’deki Magna Carta nüshalarının, evrakın birinci versiyonundan biraz farklı olduğunu ve bu farkların her kopyada görüldüğünü belirterek, Harvard’ın ender nüshalardan birine sahip olduğunu kaydetti. Harvard’daki kopyanın, milyonlarca dolar bedelinde olduğunu lakin üniversitenin satma planı olmadığını söz eden Carpenter, üniversitenin yıllardır fark etmeden bu nüshaya sahip olmasına şaşırdığını kaydetti.
Magna Carta (Büyük Ferman) yahut Magna Carta Libertatum (Büyük Özgürlük Fermanı), 15 Haziran 1215 tarihinde imzalanmış bir İngiliz dokümanıdır. Bu evrak ile kral birinci sefer yetkilerini kısıtlamış halka birtakım hak ve özgürlükler tanımıştır. Belgeyi imzalayan Kral Yurtsuz John 24 Aralık 1166 – 19 Ekim 1216 yıllarında yaşamış ve 49 yaşında ölmüştür. Magna Carta, Latincede ‘Büyük Mukavele, Büyük Ferman’ manasına gelmektedir ve Orta Çağ’ın en kıymetli türel dokümanıdır. Muahede, feodallerin kral karşısındaki haklarını garanti eden ve Hukukun üstünlüğüne vurgu yapan birinci tüzel metindir. Günümüzdeki demokrasinin temel referans dokümanlarından addedilmektedir.
