Ramazan ayında oruç tutan Müslümanlar için “sahur ve iftar vaktine iftara kaç dakika kaldı” sorusu, günün en çok merak edilen hususlarından biridir. Bu kritik vakit dilimlerini yanlışsız takip etmek, hem ibadetin vaktinde yerine getirilmesi hem de sağlıklı bir oruç süreci için değerlidir. Sahur ve iftar vakti için geri sayım sayacına imsakiye sayfamız üzerinden ulaşabilirsiniz.

Sözlükte “kendini tutmak, engellemek, el çekmek, geri durmak” manalarına gelen imsak, dinî bir kavram olarak, fecr-i sâdıktan, iftar vaktine kadar yemeden, içmeden, cinsel bağ ve öteki orucu bozan şeylerden uzak durmak, el çekmek demektir. İmsakin zıttı iftardır.

Halk ortasında ise “imsak” oruç tutmaya başlanan fecr-i sâdığın oluştuğu vakit manasında kullanılır. Bu manada imsak, oruca başlama vakti demektir.

Oruca ne vakit başlanıp ne vakit bitirileceği Kur’ân-ı Kerîm’de şu biçimde açıklanmıştır: “(Ramazan gecelerinde) şafağın aydınlığını gecenin karanlığından ayırt edinceye (tan yeri ağarıncaya/fecr-i sâdığa) kadar yiyin, için. Sonra da akşama kadar (yiyip içmeden, cinsel alakada bulunmadan) orucu tamamlayın.” (el-Bakara, 2/187).

Sahur ne demek? Sahur nedir kısaca anlatalım: Söz açısından incelendiğinde sahur manası, oruç tutmak için imsak vaktinden evvel uyanıp yemek yenmesi ve su içilmesidir. Oruç için yapılan hazırlıkları söz eder. İmsak vaktinden evvel, sünnet olan, oruç için yeme – içme hazırlığıdır.

Takvimlerde gösterilen “imsak”, oruca başlama vaktini tabir eder. İmsak vakti tıpkı vakitte gecenin sona erdiği, yatsı namazı vaktinin çıkıp sabah namazı vaktinin girdiği andır. Ramazan ayında ezân da imsak vaktinin başlaması ile okunmaktadır. Bu sebeple ezânın başlaması ile yemeyi içmeyi terk etmek gerekir. Ezân başladığı sırada ağızda bulunan lokmanın yutulmasında bir sakınca yoktur.

İslâm’a nazaran, bireyin sorumlu olmasının temel kuralları Müslüman, akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış olmaktır. Hasebiyle bu kaideler, oruç ibadeti ile sorumlu olmanın da koşullarıdır. Buna nazaran, bir kimsenin Ramazan ayında oruç tutmasının farz olması için öncelikle Müslüman ve âkil-bâliğ olması gerekir (Kâsânî, Bedâî’, 2/87).

İbadetlerle yükümlü olma koşullarını taşıdığı hâlde kimi özel durumlardaki kimselere oruç tutmama ruhsatı verilmiştir. İbadetlerle yükümlü olmamakla birlikte, ergenlik yaşına gelmeyen çocukların alıştırılmak ve ısındırılmak niyetiyle namaz kılmaları ve oruç tutmaları teşvik edilir. Hakikaten Hz. Peygamber (s.a.s.), yedi yaşından on yaşına kadarki müddette çocuğun namaza alıştırılmasını önermiştir (Ebû Dâvûd, Salât, 26 [494-495]; Tirmizî, Salât, 182 [407]).