Ramazan ayında oruç tutan Müslümanlar için “sahur vaktine iftara kaç dakika kaldı” sorusu, günün en çok merak edilen mevzularından biridir. Bu kritik vakit dilimlerini hakikat takip etmek, hem ibadetin vaktinde yerine getirilmesi hem de sağlıklı bir oruç süreci için kıymetlidir.

Sahur, İslam dininde oruç tutan şahısların, gün doğmadan evvel yedikleri son yemektir. Sahur, imsak vaktinden evvel yapılan bu öğünle oruca hazırlık sağlanır. Oruç müddetince bedene güç sağlayacak besinlerin tüketilmesi önerilir.

İmsak, İslam dininde oruç tutan şahısların yeme, içme ve başka orucu bozan hareketleri bırakmaları gereken vakittir. İmsak vakti, sabah namazı vaktinin girmesiyle başlar ve gün doğumuna kadar devam eder.

İmsak vakti, kentlere ve günlere nazaran değişir. Ramazan imsakiyesi takip edilerek şimdiki imsak saatleri öğrenilebilir.

Oruç açma, oruçluya orucunu açtırma, oruç bozma, oruç tutmama, oruca ters bir davranışta bulunma manalarına gelen iftar sözü, yaygın olarak, oruçlu kimsenin vakti gelince yöntemine uygun biçimde orucunu açması için kullanılmaktadır.

İftar vakti, müminler için sevinç ve huzur vaktidir. Bu vaktin girmesiyle Allah’ın isteği için açlığa, susuzluğa, orucun sıhhatine ziyan verecek tavır ve davranışlara karşı sabreden, oruca özel yasaklardan uzak durmayı başaran ihlâslı gönüller için bütün bu yasaklar kalkar. Bu vakit, Resûlullah’ın (sas), “Şüphesiz her iftar vaktinde Allah tarafından (cehennem ateşinden) azat edilenler vardır. Bu (azat etme süreci Ramazan”da) her gece olur.” (İbn Mâce, Sıyâm, 2) kelamlarıyla tabir ettiği üzere, bağışlanma vaktidir. Yeniden Hz. Peygamber, “…Müminin iki sevinci vardır: Birisi iftar vaktinde orucunu açtığı andaki sevinci, oburu Rabbine kavuştuğu vakit orucunun (mükâfatından kaynaklanan) sevincidir.” (Müslim, Sıyâm, 163) buyurmuştur.

Ramazan ayının müstehap olan uygulamalarından bir tanesi de iftarlarımızı ivedi yapmak, akşam namazını kılmadan evvel oruçlarımızı açmaktır.

Allah Resûlü (sas) akşam namazını kılmadan evvel orucunu birkaç yaş hurmayla, yaş hurma bulamadığı vakit kuru hurmayla , o da yoksa birkaç yudum suyla açardı. Orucu hurma üzere tatlı bir şeyle açmak ise mendup , öbür bir deyişle güzel bir davranıştır. Resûlullah’ın (sas) kış günlerinde kuru hurma ile yaz günlerinde ise su ile orucunu açtığına dair rivayetler de vardır.

Peygamberimizi (sas) sahura kalkmayı teşvik edip iftar yapmaksızın iki orucu ((visâl orucu)) birbirine eklemeyi de yasaklamıştır.

Bununla bir arada, orucunu açacak kimselere bilhassa yoksullara iftar yemeği verilmesini teşvik etmiştir Zeyd b. Hâlid el-Cühenî’den rivayet edildiğine nazaran, Resûlullah (sas) şöyle buyurmuştur: “Bir oruçluya iftar veren, o kişinin sevabı kadar sevap elde eder. Oruçlunun sevabından da hiçbir şey eksilmez.” (Tirmizî, Savm, 82)

İslâm’a nazaran, bireyin sorumlu olmasının temel kuralları Müslüman, akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış olmaktır. Münasebetiyle bu kaideler, oruç ibadeti ile sorumlu olmanın da kurallarıdır. Buna nazaran, bir kimsenin Ramazan ayında oruç tutmasının farz olması için öncelikle Müslüman ve âkil-bâliğ olması gerekir (Kâsânî, Bedâî’, 2/87).

İbadetlerle yükümlü olma kurallarını taşıdığı hâlde birtakım özel durumlardaki kimselere oruç tutmama ruhsatı verilmiştir. İbadetlerle yükümlü olmamakla birlikte, ergenlik yaşına gelmeyen çocukların alıştırılmak ve ısındırılmak amacıyla namaz kılmaları ve oruç tutmaları teşvik edilir. Gerçekten Hz. Peygamber (s.a.s.), yedi yaşından on yaşına kadarki müddette çocuğun namaza alıştırılmasını önermiştir (Ebû Dâvûd, Salât, 26 [494-495]; Tirmizî, Salât, 182 [407]).