Gazze kent merkezindeki Filistin Meydanı, geçen hafta devreye giren 42 günlük ateşkes sonrasında dün ikinci esir takasına sahne oldu. İsrail ordusunun 15 ay süren ağır bombardımanları yüzünden harabeye dönüşen meydanda toplanan binlerce Filistinli, Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El-Kassam Tugayları’na bağlı savaşçıların müdafaası altında 4 İsrailli esirin özgür bırakılmasına tanıklık etti. Sabah saatlerinde meydanda kurulan platforma getirilen 4 İsrailli bayan asker Karina Araev, Daniel Calbu, Nimet Levi ve Leri Elbac, üzerlerinde askeri elbise ve boyunlarında yaka kartlarıyla platforma çıkarak kalabalığı selamladı. Esirlerin gülümsemesi dikkat çekerken, meydana gelen Milletlerarası Kızılhaç Komitesi araçları tarafından teslim alınarak İsrail tarafına teslim edildi. Takas mutabakatı kapsamında İsrail de 200 Filistinliyi özgür bıraktı.

Sabah saatlerinden itibaren Filistin Meydanı’na gelen Kassam Tugayları savaşçılarının tam teçhizatlı ve tertipli bir halde meydana konuşlanması dikkat çekti. Kassam savaşçılarının gelmesiyle birlikte meydana gelen binlerce Filistinli, direniş marşları ve Filistin ile Hamas bayrakları eşliğinde Hamas savaşçılarına sevgi şovlarında bulundu. Kısa mühlet içinde meydanın üzerinde uçan Hamas’a ilişkin dronlar, kalabalığın üzerine tatlı paketleri ve güller attı. İsrailli esirlerin Kızılhaç yetkililerine teslim edilmesinin akabinde ise halk sevgi şovlarına devam ederken Hamas’a ilişkin araçlar meydanı terk etti. 4 İsrailli bayan asker, Kızılhaç yetkilileri tarafından işgalci güç ögelerine teslim edildikten sonra İsrail’e geçti.

Hamas’ın 4 İsrailli esir bayan askeri hür bırakmasına karşılık taraflar ortasında varılan ateşkes ve esir takası muahedesi kapsamında 121’i müebbet mahpus, 79’u uzun vadeli mahpus cezasına çarptırılmış olan 200 Filistinli tutuklu İsrail tarafından özgür bırakıldı. Ramallah yakınlarındaki Ofer Hapishanesi’nden çıkarılan 114 esir, 3 otobüsle evvel Ramallah’a akabinde Beitunia’ya gitti. Kelam konusu tutuklular ortasında daha evvel 2011 yılında yapılan ve esir asker Gilad Şalit’e karşılık 1027 Filistinli tutuklunun hür bırakıldığı takasta bırakıldıktan sonra tekrar tutuklanan 47 Filistinli de bulunuyor. Özgür bırakılacak 70 müebbet ceza almış Filistinli tutuklu Filistin dışına gönderilecek. Tutukluların birinci etapta Mısır’a gönderileceği, akabinde Cezayir, Tunus ve Türkiye’ye dağıtılacağı tabir edildi. Tutukluların 16’sı da önümüzdeki günlerde Gazze’ye gidecek.

Filistinli Esirler Cemiyeti’nin verdiği bilgiye nazaran, özgür kalacak Filistinli tutuklular ortasında en uzun periyodik kesintisiz mahpus yatan Fetih Hareketi Üyesi 69 yaşındaki Muhammed Tus ve en uzun müddet evvel tutuklanan Nail El-Bergusi de bulunuyor. “Esirlerin Generali” olarak anılan Tus, 1985 yılında tutuklandıktan sonra müebbet mahpus cezasına çarptırılmıştı. Özgür kalacak bir diğer Fetih Hareketi Üyesi Nail El-Bergusi ise 1978 yılında tutuklandıktan sonra 34 yıl mahpus yattı. 2011 yılındaki Gilad Şalit takası kapsamında özgür kalan Bergusi, 2014 yılında Filistinlileri İsrail’e karşı kışkırtma gerekçesiyle yine tutuklanarak evvelki müebbet mahpus cezası yine yürürlüğe sokuldu.

İsrail ile Hamas ortasında yapılan ikinci esir takasında özgür bırakılacak olan Filistinli tutuklular ortasında dikkat çeken bir öteki isim ise Fetih Hareketi’nin silahlı kanadı El-Aksa Şehitleri Tugayı Genel Kumandanı Zekeriya El-Zubeydi oldu. 2000 yılında başlayan İkinci İntifada günlerinde direnişe öncülük ederek kıymetli roller oynayan El-Zubeydi, o periyot İsrail güçlerine yönelik akınları yönetmekle itham edildikten sonra 2002 yılında tutuklanmıştı. İşgalci İsrail güçleri, 23 yıldır tutuklu olan El-Zubeydi’nin hür kalmasına saatler kala, dün sabah saatlerinde Ramallah’taki meskenine baskın düzenleyerek eşi ve çocuklarını alıkoydu. Saatlerce Zubeydi ailesini konutlarının avlusunda elleri bağlı bir biçimde tutarak hakaretlerde bulunan İsrail kuvvetleri, daha sonra meskeni terk etti.

Hamas ile İsrail ortasında yapılan ikinci esir takası kapsamında 3 bayan asker ile bir sivil erkeğin özgür bırakılacağı ilan edilmişti. Hamas, İsrail’in bırakılmasını istediği esir Erbil Yahud’un hayatta olduğunu ve önümüzdeki cumartesi günü bırakılacağını bildirdi. İsrail ise Erbil Yahud’un da özgür kalmaması halinde Filistinlilerin Gazze’nin kuzeyine dönmesine müsaade vermeyeceği bildirdi. Öte yandan, Hamas geçtiğimiz hafta yayınladığı açıklamada, ikinci takasın akabinde Gazze’nin güneyindeki Filistinlilerin, silahsız olarak ve kontrolden geçirildikten sonra kuzeye dönmesine müsaade verileceği bilgisi verilmişti. Açıklamada, kuzeye kontrolsüz dönüşe 42 gün sonra başlayacak ikinci tıp müzakereleriyle müsaade verileceği kaydedilmişti.

Esir takası kapsamında özgür bırakılması beklenen Nail el-Bergusi’nin eşi İman Nafi, 1987 yılında tutuklanmış ve 1997 yılına kadar mahpusta kalmıştı. Bergusi’nin kendisini hapisteyken gördüğünü söyleyen Nafi, “Serbest bırakıldıktan bir ay sonra Bergusi ailesi gelip kendisinin evlilik teklifini iletti. Onu hiç görmemiştim. 2011 yılında özgür kalınca bir ortaya geldik ve çabucak evlendik. onunla sırf 32 ay birlikte yaşayabildik. 2014’te tutuklandı ve artık hür kalacak ancak bu sefer de sürgüne gidecek” diye konuştu.

Hamas’ın 15 ay sonra hür bıraktığı İsrailli esirlerin sıhhat durumunu güzel olması ve gülümsemeleri dikkat çekiyor. Bahse dair değerlendirmede bulunan Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Askeri Kurul Üyesi İzzeddin el-Haddad, “Bizim talimatımız esirlere İslam’ın öğretilerine uygun biçimde güzel davranılmasıydı. Düşman esirlerin hayatlarına değer vererek onlara güzel davranmayı önemsedik. İsrail ise onları birinci günden itibaren öldürmeye karar verdiği ve bugüne kadar da öldürmeye devam etti” diye konuştu.