Gazze’de ateşkesin ilanıyla birlikte herkeste belirli bir rahatlama hissi oluşmuştu. Sorunun orada bitmediği, zalimin birinci fırsatta kaldığı yerden zulmüne devam edeceği belirliydi halbuki. Lakin bu türlü bir çaresizlik yükünü taşımaya mecali yetmediği için daralan göğüslerimize bir nefes alma imkânı üzere geldi ateşkes. Gazze’de çabucak hemen bütün hayati gereksinimlerinden yoksun halde ayakta kalmaya çalışan kardeşlerimiz de harabeye dönmüş konutlarına geri döndüler ve içeriye sokulabilen yardımlarla temel gereksinimlerinin hiç değilse bir kısmını karşılama imkânı buldular böylelikle.

Ama yazık ki bu durum geçiciydi. Ateşkes için kabul edilen mühlet bittiğinde soykırım tekrar başladı. İsrail ateşkesi tam manasıyla uygulamadı hiçbir vakit aslında. Daha düşük ölçekli de olsa zulmüne devam etti. Ateşkesin başladığı gün dahi, sayılı günler bittiğinde ne olacağı aşikardı aslında. Yalnızca dünyada değil, İsrail içinde bile büyük bir telin dalgası büyüyor olmasına karşın, Netanyahu idaresi, ardındaki Trump’ın dayanağıyla çoluk çocuk demeden zalimce katletmeye kaldığı yerden yine başladı. Son bombardımanların akabinde durum sahiden iç kanatıcı boyutta!

Bizim toplumumuzda Gazze’yi kendine dava edinen ve yazık ki sayıları olması gerektiği kadar çok olmayan bir küme insan dışında bu orta periyotta Gazze’yi gündeminde tutan çok fazla insan olmadı. Her vakit olduğu üzere işi oluruna bırakıp kendi hararetli iç gündemimize döndük. Tahminen orada da değerli hareketlilikler ve sorunlar vardı ancak tekrar de Gazze’nin gündemimizde öteki sıkıntılardan daha öncelikli bir yeri olmalı ve bu yer korunmalıydı. Genel tabloya bakınca bu türlü olduğunu söylemek ne yazık ki zor! Dünyanın farklı köşelerinden yükselen Gazze seslerinin gürlüğü, bizim bu unutkanlık ve geri durma ahvalimizi daha da üzücü hale getiriyor.

Gazze’yi gündemimizde tutmaya, kardeşlerimiz için dua etmeye, İsrail zulmünü lanetlemeye, canlı biçimde protesto etmeye, İsrail’i destekleyen eserleri boykota orta vermeden devam etmeliyiz. Gündemdeki öteki başlıklar ne olursa olsun, bizim için o gündemin birinci hususu, Gazze olmalı!

Neleri ısrarla gündemde tutacağımıza, nelerin süreksiz problemler olduğuna ve nihayet nelerin üstünde durmaya hiç değmeyeceğine aklıselim dairesinde karar veremez olduk. Medya ve toplumsal medya bizi önüne katıp götürüyor. Dış sıkıntılarda de bu türlü bu, iç problemlerde de… Bu yeni vakitlerde yalnızca neyin daha kıymetli olduğuna dair idrakimizi yitirmekle kalmıyor, tıpkı vakitte hangi probleme nereden bakacağımız, problemleri hangi çerçevede göreceğimiz noktasında da dışarıdan ziyadesiyle tesir altına alınıyor, hatta kodlanıyoruz. Toplumsal tablodaki her farklı kesim bu kodlanmayı yaşıyor. Bunun sonucunda hem aslî gündemimizi konuşamıyor hem kıymetli problemlerimizi dışarıdan belirlenmiş, mevzunun temelinden uzak yüzeysel ezber ve kalıplar içinde konuşmayı kabulleniyor hem de içi boş halde öne çıkarılan birtakım mevzu başlıklarında değerli vakitlerimizi ve gücümüzü boş yere tüketiyoruz.

Sosyal medya üzerinden problemleri tartışmak, bu mecralar bizi kendi kolaylaştırıcı sığ kodlarına zorladığından bir zihin açıklığına yol açmıyor, bilakis herkesi kendi olduğu yerde daha da katılaştırıyor. Kimin haklı kimin haksız olduğundan bağımsız olarak probleme bakabilirsek, bunun ülkemizin ve toplumumuzun geleceği bakımından ne kadar tehlikeli olduğunu rahatlıkla müşahede edilebilir. Birbirini dinlemez ve anlamaz hale gelmiş aykırı kümeler rastgele bir problemde makul sonuçlara varamıyor. Ülkemizin geçmişte yaşadığı çabucak her badirede bunu deneyim ettik ve hepimize birden bedel ödeten kayıplarımızla yüzleştik.

Bugün de sıkıntılarımızı makuliyet temelinde konuşmak konusunda zahmet çeker bir durumdayız. Bu sersemletici döngüden kurtulabilmek için gündelik toplumsal medya paylaşımlarının ötesine geçmek ve toplumsal sıkıntılarımızı zihinlerimizde tarihi ve sosyolojik boyutlarıyla olgun fikirlerle konuşabileceğimiz yerlere taşımak icap ediyor. Aksi halde trolleşmiş zihinlerin esiri olacağız daima birlikte.

…

Yazının yalnızca gündemdeki belirli hararetli olaylar üzerinden (haklı-haksız bağlamında) okunmamasını, probleme daha geniş bir perspektiften bakılmasını rica ediyorum. İtiş kakış kültürüyle değil, makuliyetle yol almalıyız. Aksi halde toplumsal medya refleksleri devreye giriyor ve mesela aklıselim vurgusuna ‘perdeleyici, gevşetici’ üzere işlevler yükleyenler oluyor. Aklıselim, sıratı müstakimde sabit kalabilmenin yegâne teminatıdır meğer. Gazze’yi dikkatten kaçırmamayı sağlar mesela!