Dindarlar kendini niye anlatmıyor

Türkiye’de sinema ve dizilerin ele aldığı problemler, devir dönem yük noktasını değiştirir. Çünkü toplumsal yapı ile irtibatlı olarak taraf alır. Son 20 yılda değişen sosyo-kültürel ortam sebebiyle bilhassa son 10 yılda ülkemizde çok sayıda “mütedeyyin eleştirisi” anlatan üretim hayata geçiyor. Son olarak Netflix’in “İstanbul Ansiklopedisi” dizisi yayınlandı. Çok fazla sıkıntıyı ele alan dizinin ana aksında ise Amasya-İstanbul ortasında iki jenerasyonun yaşadığı kimlik arayışı ve çatışması var. Elbette dindarlar ana karakterler ortasında.

İstanbul Ansiklopedisi, Netflix’in yakın vakitte yayınladığı “Bi Başkadır” dizisi üzere seküler-dindar tansiyonunu toplumsal dönüşüm ışığında nispeten insaflı yapıyor. Dindarlığı taşraya mahkum etmesi, kimlik arayışındaki başörtülü kızın İstanbul’daki daha birinci gününde “çizgiyi aşması” ve çağdaş kent hayatıyla uyumlu başörtülü görmememiz dışında dizide önemli bir sorun yok. Selman Nacar’ın direktörlüğünü ve Barış Aygen’in manzara direktörlüğünü bilhassa tebrik etmek gerek. Oyuncular düzgün olsa da oyunculuklar, dizinin anlattığı “arada kalmışlık” ile uyumlu biçimde sıkıntılı.

Neyse…

Asıl mevzuya dönelim…

Kızıl Goncalar, Kızılcık Şerbeti, Ömer, Piyasa dizileri başta olmak üzere yakın vakitte çok fazla üretimde dindar karakterler ve merkezinde dindarların yer aldığı sınıfsal çatışma mevzu edildi. Üretimlerin ortak noktası seküler pencereden bakması ve mütedeyyin kesite dışarıdan bakması.

Elbette Türkiye’nin geldiği yeri göstermesi açısından değerli. Fakat önemli bir soru/sorun gündeme geliyor: Dindar toplum katmanı neden kendisini gereğince anlatamıyor?

7 Hoş Adam, Huzur Sokağı, Sevda Kuşun Kanadında üzere diziler örnek gösterilebilir. Lakin bu üretimlerde eksik olan ise “özeleştiri” idi. Seküler bakış açısı tenkit yaparken, dindar bakış açısıyla yapılan eserler ise güzelleme çerçevesinde hayat buluyor. Meğer yapılması gereken, içeriden bakış ile özeleştiriyi de kapsayan çalışmalar hayata geçirmek.

Dindarları eleştirdiği belirtilen ya da gerçek yerden bakmadığı tez edilen üretimler da en çok dindarlar tarafından izleniyor elbette.

Böylece reyting sorunu kalmıyor. Aslında bunu keşfeden yapımcılar

son 2 yılda bilhassa

bu hususları ele alıyor.

Yani ülkemizde kendisini kendisi anlatamayan fakat iktidarda olan geniş bir toplumsal kesim var. Dindar üretimci, direktör, senarist ve mecralar neden bunu yapamıyor? Özeleştiri merkezinde üretimlere neden yürek edilemiyor? Tenkitten ve özeleştiriden neden kaçılıyor?

Toplumsal yapı değişirken, bayan ve erkeğin rolü tekrar tanımlanırken, genç dindar kuşak daima soru sorarken, dindar sermaye büyürken, yani dindar kesim kendini her zamankinden fazla sorgulaması gerekirken, neden en tesirli üretim alanı olan dizi ve

filmler üretilemiyor?