Dersaadet’in kalbi
İstanbul Üniversitesi’nin temelini oluşturan Dârülfünun, Kütüphâne-i Genel ve Sahaflar Çarşısı’yla entelektüel hayatı kucaklayan, aydınların devam ettiği Çınaraltı ve Küllük üzere kahvelerle de farklı bir cazibe kazanan Beyazıt Meydanı, altın çağını Cumhuriyet zamanının birinci kırk yaşında yaşadı.”
Yazar “Önsöz”e şu cümle ile başlıyor:
Ayvazoğlu, “Önsöz”de çalışma biçimini şöyle anlatıyor: “Kitaplarımı okuyanlar, ele aldığım hiçbir bahsin peşini bırakmadığımı, yeni baskıları çok vakit yeni bilgilerle zenginleştirdiğimi bilirler.”
Midhat Paşa, Âli Paşa, Zeynep Hanım, Fuad Paşa konaklarının akıbeti anlatılır.
Burada kitaba bahis olan yerleri, insanları ve olayları fakat kabaca sıralayacağım. Titiz muharririn verdiği zengin teferruatı kitabı okuyunca göreceksiniz.
İbnülemin Mahmut Kemal, Mükrimin Halil, Rıfkı Melul Meriç, Burhan Toprak, Selim Nüzhet Gerçek, Mustafa Şekip Tunç, Ahmet Hamdi Tanpınar, Hilmi Ziya Ülken, Peyami Safa, Nizamettin Nazif, Sadettin Nüzhet, Ferit Kam, Kilisli Rifat Bilge, Kenan Hulusi Koray, Reşat Nuri Güntekin, Fuat Köprülü, Şemsettin Günaltay, Ömer Lütfü Barkan, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Akdes Nimet Kurat, Sadri Ertem, Nurullah Ataç, Emin Ali Çavlı, Ahmet Refik Altınay, Mesut Cemil, Neyzen Tevfik, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, İbrahim Alaaddin Gövsa, Ercüment Ekrem Talu, Agah Sırrı Levent, Fatin Gökmen, Necmettin Halil, Hammamizade İhsan, Hikmet Feridun Es, Muhsin Ertuğrul, Abdülhak Hamid, Yahya Kemal, Midhat Cemal Kuntay, Faruk Nafiz, Necip Fazıl, Yusuf Ziya, Orhan Seyfi, Salih Zeki, Ahmet Muhip Dıranas, Cemal Ender, Burhan Felek, Osman Cemal Telaşlı, Vâlâ Nurettin, Refik Ahmet Sevengil, Ethem İzzet Benice, Hakkı Süha Gezgin, Reşat Ekrem Koçu, Enver Ziya Karal, Sabahattin Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabri Esat Siyavuşgil, Çallı İbrahim, Abidin Dino, Sabahattin Ali, Nihat Atsız, Tarık Buğra.
Meydanın şahit olduğu şovlardan biri 27 Mayıs’ı hazırlayan öğrenci mitingleridir. Bu şovlar sırasında vurulan Turan Emeksiz ismine bir de heykel var. 1960 darbesinden sonra meydanın ismi bir mühlet “Hürriyet Meydanı” olursa da daha sonra yine asıl ismi kullanılır. (Kitap meydanın tarihini buraya kadar getiriyor. Daha sonra bu meydanda pek çok miting ve şov yapıldı.)
Nihayet Marmara’nın da sükût etmesiyle bir zaman sona erdi.
Bu yer ve mahfiller Yazarlar Birliği hariç artık yaşamıyor.
