Çaldıran: Devlet unutsa millet unutmaz
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terörsüz Türkiye” gayretleri üzerine yaptığı konuşmalarda Malazgirt, Çaldıran, Ridaniye üzere savaşları hatırlatarak Türk, Kürt ve Arap kardeşliğine vurgu yaptı; Türk ve Kürt ırkçıları tarihî hakikatlere gözlerini kapatarak reaksiyon gösterdiler. 4 gün önce de TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Şırnak Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada Yavuz Sultan Selim ile İdris-i Bitlisî’nin Çaldıran’daki ittifakını hatırlattı; bu sefer de kimi dernek ve federasyonlar zehir zemberek bir bildiri yayınladılar, Yavuz Sultan Selim’i soykırımla itham ettiler, İdris’i Bitlisî ile olan ittifakını “suç ortaklığı” ve “kirli ittifak” olarak tanımladılar. İsimlerinin başında “Alevi” ibaresi bulunan ancak Alevileri temsil etmeyen bu fonlanmış dernek ve federasyonların bildirisi karşısında Numan Kurtulmuş bir açıklama yayınlayarak “üzgün” olduğunu söyledi ve özür üzerine özür dileyerek geri adım attı.
Devletimizin en üst mercilerinden olan TBMM Başkanlığı, Yavuz Sultan Selim ve Çaldıran Muharebesini övmekten pişman olduğuna, geri adım attığına, özür üzerine özür dilediğine nazaran, Yavuz Sultan Selim ve Çaldıran’ı tarihten siliyor muyuz? Türk-Kürt ittifakının üzerini örtüyor muyuz? İdris-i Bitlisî’yi hiç yaşamamış sayıyor muyuz?
Devlet unutur da millet unutmaz. Anadolu’nun üzerine karabasan üzere çöken Şah İsmail tehdidini ve Çaldıran’ı bir defa daha hatırlayalım ki ne büyük bela atlattığımız unutulmasın.
Safeviyye tarikatı 15’inci yüzyıl sonlarında bugün İran’da bulunan Erdebil kentinde Pir Safiyüddin tarafından kuruldu. Başlarda Sünni bir tarikattı ancak torunu Hoca Ali, Şiiliğe meyletti. Anadolu’dan dönen Timur, Hoca Ali’yi ziyaret edince tarikatın gücü arttı. Pir Haydar vaktinde tarikat mensupları 12 dilimli kırmızı başlıklar giymeye başladı ve “Kızılbaşlar” olarak anıldılar.
Şeyh Haydar’ın oğlu İsmail 1487 yılında doğdu. Kökeni Türk mü Kürt mü tartışmaları yapıladursun, hem dedeleri, hem de kendisi “seyyit” olduklarını, Ehli Beyt’ten geldiklerini yani “”Arap” olduklarını sav ettiler.
İsmail, 12 yaşında tarikatın başına geçti. 1500 yılında Anadolu’ya geçti, Erzincan’da kalarak Türkmenler üzerinde ağır bir propagandaya başladı ve kendisine taraftar topladı. 1502 yılında Tebriz’e döndü, tahta oturdu ve Safevi Devleti’ni kurdu. O andan itibaren Sünniliğe karşı bir soykırım başlattı; bugünkü Azerbaycan’dan bütün İran’a, oradan Basra’ya kadar işgal etti ve tamamı Sünni olan o coğrafyayı kılıçla, kıyımla, azapla, baskıyla Şiiliğe yöneltti. Mezhep değiştirmeyenleri kazanlarda haşladı, meydanlarda yaktı. Ezanı değiştirdi, ibadetlerde Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman’a sövülmesi uygulamasını başlattı.
Anadolu’da saklıdan zımniye yayılan propaganda ve örgütlenmeyle Türkmenler “açılın kapılar Şah’a gidelim” diyerek akın akın İsmail’in ordusuna katıldılar. Osmanlı tahtındaki 2. Beyazıt tehlikeyi görmüyor, Türkmenlerin Anadolu’yu terk etmelerini umursamıyor, İsmail’e fazla müsamahakâr davranıyordu. Şah İsmail, Özbek Sultanı Şeybani Han’ı savaşta öldürerek kafatasını altınla kaplatmış, 2. Beyazıt’a göndermiş, hatta Osmanlı Padişahını, Timur’u hatırlatarak tehdit etmişti. Dahası Osmanlı topraklarından ordusuyla elini kolunu sallayarak geçiyor, Türkmenleri isyana teşvik ediyordu fakat İstanbul, olanları görmezden geliyordu. O kadar ki, artık şehzadeler bile Şah İsmail’in safına geçmeye başlamıştı.
Şehzade Selim, Trabzon’da vali iken tehlikeyi şahsen görmüştü; tahta geçince, Anadolu’nun üzerine çöken bu karabulutları dağıtmaya karar verdi. Osmanlı Devleti’ni dağılma, yıkılma noktasına getiren İsmailî isyanları bastırdı, 1514’te doğu seferine çıktı. Bugün Van sonları içinde olan Çaldıran Ovası’nda Şah İsmail’le karşılaştı, kısa müddette İsmail’i yendi. Çaldıran’da başta İdris-i Bitlisî’nin askerleri olmak üzere Kürtler Yavuz’a tam takviye verdi.
İsmail bu yenilgiyi hazmedemedi, kendisini içkiye vurdu, devlet idaresini savsakladı. Osmanlı’ya karşı İspanyollardan, Portekizlilerden, Macarlardan dayanak istediyse de alamadı. 1524’te Tebriz’de öldü. Gerisinde kılıçla mezhep değiştirmiş İran ve Irak kaldı.
Yavuz Sultan Selim, tehlikeyi öngörerek Osmanlı’yı ve Anadolu’yu uçurumun kenarından almış oldu. İsyanları bastırmak dışında Anadolu Alevilerine dokunmadı. Gerçekten Alevi varlığı Anadolu’da devam etti. Çaldıran’la birlikte İran merkezli bir sapkınlığın Anadolu Aleviliğini zehirlemesinin önüne geçti. Yavuz Sultan Selim, Alevi kıyımı yapmadı, tam bilakis Alevileri istismardan kurtardı.
Çaldıran Savaşı, tıpkı Malazgirt üzere bir dönüm noktasıdır; Anadolu’yu, Osmanlı Devleti’ni, Alevileri ve Sünnileri çok büyük bir tehditten kurtarmıştır. Kardeş hengamesi değil, o coğrafyada zalimce Türk kıyımı yapan Şah İsmail’e karşı Hak ile batılın savaşı, Türkiye’yi bugünkü İran’a benzemekten kurtaran bir kutlu gayrettir.
Meclis Başkanı’nın, fonlanmış dernek ve federasyonlardan gelen reaksiyonla geri adım atması, Yavuz Sultan Selim’in, İdris-i Bitlisî’nin, Çaldıran’ın ismini andığı için özür üzerine özür dilemesi tarihî hakikati değiştirmez.
Ne Çaldıran, ne Çaldıran’daki Türk-Kürt-Arap ittifakı, ne de Anadolu Alevilerini kurtaran Şah’ın istismar kapılarının kapatılması tarihten silinebilir, üzeri örtülebilir. Çaldıran unutturulamaz. Tarihi yerli yerine koyalım ki, ayrıştırmasın, birleştirsin.
