Bayramınız tatlı sağlığınız acı olmasın: Bayramda nasıl belenmeliyiz?
Bayramda sistemsiz beslenme ve çok tatlı tüketimi, sıhhatimiz için önemli tehdit oluşturabiliyor. Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi’nden İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç ile Diyetisyen Fatma Betül Çelebi ve Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Fethi Kılıçaslan, bayramdaki yanlış beslenme alışkanlıklarının olumsuz tesirlerine dikkat çekti.
Uzmanlar, çok tatlı ve şekerli besinlerin kalp ve sindirim sistemi başta olmak üzere tüm beden üzerinde önemli riskler yaratabileceğini vurgulayarak, bayramda istikrarlı ve denetimli beslenmenin ehemmiyetini hatırlattı. Sağlıklı bir bayram geçirmenin sırrının ise çok tatlıdan kaçınmak, bol su içmek ve nizamlı fizikî aktiviteyi aksatmamak olduğunu belirten uzmanlar, hayati kıymet taşıyan tavsiyelerini paylaştı.
Ramazan sonrası huzursuz bağırsak sendromuna dikkat çeken İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç, “Ramazan ayında, insanların büyük bir kısmı şunu fark etmiştir: İftara yakın, midenin boş olduğu vakitlerde huzursuz bağırsak sendromu olan hastalarımız, kendilerine bir rahatlama hissettiklerini tabir etmektedirler. Bağırsak sistemi, yeme içmemizle direkt alakalıdır. Bu rahatlamayı bayramdan sonra ve bayram sonrasında da devam ettirirlerse, huzursuz bağırsak sendromu nedeniyle yaşadıkları şişkinlik, kabızlık ve ishal üzere gastrointestinal semptomlarda besbelli bir düzgünleşme göreceklerdir. Bayramda bilhassa sabah kahvaltısına hafif bir başlangıç yapılmalı; protein kaynakları, yani yumurta ve peynirle başlanmalıdır. Ramazan ve Ramazan Bayramı’nda kültürümüzde yer alan tatlılar ve şekerler ise mümkün olduğunca az tüketilmelidir. Şişkinlik, kabızlık yahut vakit zaman ishal atakları yaşayan hastalarımıza az ölçüde yemek yemelerini, istikrarlı bir biçimde beslenmelerini, nizamlı idman yapmalarını ve günde en az 2,5 litre su içmelerini öneriyorum” dedi.

Bayramda klâsik olarak tatlı ve şekerli besinler çokça tüketildiğinin altını çizen Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Fethi Kılıçaslan, “Şekerin çok tüketimi, bedenimiz için toksik bir unsura dönüşür ve pek çok sıhhat sıkıntısına yol açabilir. Uzun vadede çok şeker yüklemesi, obeziteyi artırır, diyabet ve hipertansiyon üzere kronik hastalıkların ortaya çıkmasına yer hazırlar. Şekerin fazla tüketilmesi kalp damar hastalıkları riskini de artırır. Ayrıyeten şeker, kanser üzere pek çok hastalık için de bir risk faktörü oluşturur. Bu nedenle, bilhassa bayramda tatlı ve şekerli besinlere dikkat edilmesi, çoka kaçılmaması gerekmektedir” diye konuştu.

Sadece bayram sonrasında değil, tüm yıl boyunca istikrarlı ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinmek gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Kılıçaslan, “Kalori kısıtlaması yapmak, çoka kaçmamak sağlıklı bir hayat için gereklidir. Aksi takdirde, şeker ve fazla kalori alımı, önemli sıhhat problemlerinin temelini atabilir. Şekerli besinlerin, bilhassa içeceklerde bulunan zımnî şekerin fazla tüketilmesi de sıhhat için ziyanlıdır. Kola, gazlı içecekler ve güç içecekleri, ağır şeker içeren eserlerdir ve bu çeşit içeceklerin çok tüketimi de sıhhatimize ziyan verir. Bu yüzden, yalnızca Ramazan sonrası devirde değil, tüm hayat boyunca, bu tıp ziyanlı besinlerden uzak durmak gerekmektedir. Kalp sıhhatini korumak ve genel sıhhati düzgünleştirmek için en gerçek beslenme hali, Akdeniz tipi diyettir. Zerzevat, meyve ve zeytinyağının çokça kullanıldığı, kırmızı etin hudutlu olduğu, istikrarlı ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları hem kalp sıhhati hem de uzun vadede genel sıhhat açısından son derece faydalıdır” formunda konuştu.
Bayramda, uzun bir oruç devri sonrası beden birden fazla kalori ve sıvı gereksinimi ile karşı karşıya kaldığını söyleyen Diyetisyen Fatma Betül Çelebi, “Bu süreçte, bilhassa ağır kahvaltılar, kızartmalar ve tatlı tüketimi kalori artışına süratli bir geçiş sağlayabilir. Bunun yerine, daha istikrarlı bir kahvaltı sistemi önerilir. Gün içerisinde ise su tüketimi, bilhassa çay, kahve ve gazlı içeceklerin çok tüketilmesi yerine artırılmalıdır. Bu içecekler, bedenin su muhtaçlığını karşılamadığı üzere, şekerli içeceklerin fazla tüketilmesi de sıhhat üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir. Su tüketiminin öncelikli olduğu, daha sağlıklı içecek seçeneklerinin tercih edilmesi gerekmektedir. Bayram boyunca tatlılara dikkat edilmeli, şerbetli tatlılar yerine daha az şekerli ve sütlü tatlılar tercih edilmelidir” dedi.

Diyetisyen Fatma Betül Çelebi konuşmasını şöyle tamamladı: “Bayramda gün boyunca alınan fazla kalori, akşam yemeği seçiminde dengelenmelidir. Akşam yemeğinde düşük kalorili, hafif besinler tercih edilmesi önerilir. Zerzevat yemekleri, yoğurt yahut az yağlı et, tavuk yemekleri üzere seçenekler, hem sağlıklı hem de hafif bir akşam yemeği alternatifi oluşturur. Karbonhidrat alımını sınırlamak, iftardan sonra çorba üzere ağır yemekleri almamak bu periyotta sağlıklı bir beslenme tertibi için değerlidir. Ayrıyeten, gece geç saatte yemek yenilmemeli, yatmadan evvel 3-4 saatlik bir açlık müddeti bırakılmalıdır. Bu, bedeni dinlendirecek ve sindirimin nizamlı çalışmasına yardımcı olacaktır. Bayramda spor da değerlidir; bilhassa yakın ziyaretler yürüyüş formunda kıymetlendirilebilir. Yürüyüş, kalori alımını istikrarlar, günlük kalori harcamasına katkı sağlar ve böylelikle fazla kalori alımının olumsuz tesirlerini azaltır. Yürüyüşleri tertipli hale getirerek bayram sonrasında da bu alışkanlıkları sürdürmek sağlıklı bir ömür için yararlı olacaktır.”