İşgalci İsrail ile Hamas ortasında, Katar’ın başşehri Doha’daki müzakereler sonucunda geçtiğimiz çarşamba günü ilan edilen ateşkes mutabakatı, dün tarafların esir listelerini birbirine ulaştırmasından sonra yürürlüğe girdi. Akınların durması ve ateşkesin uygulanmaya başlamasının akabinde 15 aydır yaşamağa çalıştıkları çadırlardan çıkan Filistinliler, sevinç şovları yaptı. İsrail akınlarıyla meskenlerinden koparılarak Gazze’nin çeşitli bölgelerine toplanan 1.9 milyon Filistinli, yıkık olmasına karşın konutlarına dönmenin memnunluğunu yaşadı. Gazze’nin güneyindeki Refah ve Han Yunus bölgeleri, en fazla sivil hareketliliğe sahne olan bölgeler olurken, genç, yaşlı, bayan ve çocuk yüzbinlerce Filistinli bulabildikleri araçlar, motosikletler ve bisikletlerle yola çıktı. Çok sayıda Filistinlinin yürüyerek eski yerlerine dönmeye çalıştıkları görüldü. Gazzelilerin sevincine gazeteciler ve acil yardım vazifelileri de katılırken sivil savunma grupları Refah’ta topluca şükür secdesine vardı. Yaşadıkları mahallelere dönen Gazzeliler, molozlar ortasında yakınlarının cenazesini arıyor.

Han Yunus’tan Refah’a yürüyerek dönmeye çalışan Filistinlilerden Meysara Salim, kendisine mikrofon uzatan gazetecilere, memnunluğunu tanım edemeyeceğini belirterek, “Refah’ı çok özledim. Orası 9 aydır aralıksız bir halde İsrail ataklarına maruz kaldı. Oradaki meskenimi sağlam bulmayı umuyorum lakin yıkılmışsa da yine yapacağız” dedi. Han Yunus’ta ellerindeki Filistin bayraklarıyla sevinç şovlarına katılan Filistinlilerden Usame el-İmam, ateşkesin Filistin halkı açısından bir zafer olduğuna vurgu yaparak, “Bundan evvel bu biçimde toplanamazdık. Zira İsrail ordusu her topluluğu vuruyordu” diye konuştu.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden çok kısa müddet içinde Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na bağlı “Askeri Polis Güçleri”, güvenliği sağlamak için Gazze’nin çeşitli bölgelerine süratle konuşlandı. Ateşkesi kutlamak için bir ortaya gelen Filistinlilerin sevinç şovlarına de katılan Hamas’a bağlı güvenlik güçlerinin süratli ve nizamlı halde dönmesi İsrail tarafını şok etti. İsrailli gazeteci Shaiel Ben-Ephraim, toplumsal medya platformu X’te yayınladığı gönderide, İsrail askerlerinin kendisine “Hamas savaşçılarının bu süratle tekrar Gazze’ye dönmesi korkutucuydu. Güçlerinden hiçbir şey kaybetmemişler” dediğini söz etti.

Çarşamba günü ateşkesin ilan edilmesinin akabinde kalan son uyuşmazlıkların çözülmesi için süren müzakerelerin tamamlanmasıyla birlikte, ateşkesin Pazar sabahı saat 09.30’da yürürlüğe gireceği ilan edilmişti. Fakat İsrail ordusu, Hamas’ın birinci gün hür bırakacağı 3 esirin isimlerini bildirmediği gerekçesiyle bombardımanlarını sürdürdü. Hamas’ın esirlerin isimlerini bildirmesinin akabinde ise İsrail ordusu 12.15 civarında taarruzları durdurdu. Akabinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ateşkesin yürürlüğe girdiğini açıkladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 42 sürecek esir takasının birinci kademesinde Hamas’ın asker olmayan 33 İsrailli esiri hür bırakacağını bildirdi. Haaretz gazetesinin haberine nazaran, mutabakatın birinci gününde 3, yedinci gününde 4 İsrailli esir hür bırakılacak. Ateşkesin 14, 21, 28 ve 35. günlerinin her birinde 3’er ve son olarak birinci basamağın son haftasında 14 İsrailli esir hür bırakılacak. Buna karşılık İsrailin de 737 tutukluyu hür bırakması bekleniyor. Ateşkesin 16. gününde İsrail ordusunun Gazze’den çekilmesi için müzakerelerin başlayacağı belirtilirken bu hususta uzlaşıya varılması halinde 42 gün sürecek ikinci evrede da kalan esirlerin karşılıklı özgür bırakılması kararlaştırılmıştı.

İşgalci İsrail ordusu, ateşkesin yürürlüğe girdiği son ana kadar Gazze’deki katliamlarını sürdürdü. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Hamas’ın hür bırakılacak üç esirin isimlerini ulaştırmakta geciktiği için akınların devam edeceğini ilan etmesinin çabucak akabinde işgal güçlerine bağlı birlikler Gazze’nin güneyindeki Refah’ta konutlarına dönmeye çalışan sivillere ateş açtı. Atakta en az 9 Filistinli daha ömrünü yitirdi. Gazze’deki Filistin Sıhhat Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran ise 470 gün süren İsrail ataklarında toplam meyyit sayısı 46 bin 913’e, yaralı sayısı ise 110 bin 750’e ulaştı.

Hamas’ın resmi kanalları aracılığıyla yayınladığı açıklamaya nazaran, Doha’daki müzakerelerde taraflar, özgür bırakılacak her İsrailli bayan esire karşılık, İsrail tarafından 7 Ekim 2023’ten beri alıkonulan 30 bayan ve çocuk Filistinlinin salıverileceği konusunda uzlaşmıştı. Birinci gün Romi Gonen (24), Emily Damari (28) ve Doron Shtanbar Khair (31) isimli üç İsrailli esire karşılık İsrail’in 90 Filistinliyi hür bıraktı. İsrail tarafı ise Hamas’ın elinde tuttuğu rehineler konutuna ulaştıktan sonra bile takası geciktirdi. Gece saatlerinde Ofer hapishanesi önünde toplanan Filistinlilere İsrail güçleri, gaz bombası atttı. İsrail, saat 00.30 itibariyle özgür bırakması gereken tutukluları tahliye etmedi.