DNA’lar yeniden kodlanacak: Laboratuvarda ‘insan üretimi’ başlıyor
Dünyada bir birinci olacağına inanılan, insan ömrünün yapı taşlarını sıfırdan yapmaya yönelik tartışmalı bir proje üzerinde çalışmalar başladı.
Araştırma, tasarım bebeklere ya da gelecek kuşaklarda öngörülemeyen değişikliklere yol açabileceği kaygısıyla şimdiye kadar tabu olarak görülüyordu.
Ancak artık dünyanın en büyük tıbbi yardım kuruluşu Wellcome Trust, projeyi başlatmak için 10 milyon sterlinlik bir başlangıç takviyesi verdi ve bunun, tedavisi mümkün olmayan birçok hastalığın tedavisini hızlandırarak ziyandan çok yarar sağlama potansiyeline sahip olduğunu söylüyor.
Projenin bir kesimi olan Cambridge’deki MRC Moleküler Biyoloji Laboratuarı’ndan Dr. Julian Sale, BBC News’e yaptığı açıklamada araştırmanın biyolojide bir sonraki dev sıçrama olduğunu söyledi.
“Sınır gökyüzü. İnsanların daha az hastalıkla yaşlanmalarına yol açacak tedavilere bakıyoruz. Bu yaklaşımı, örneğin karaciğer ve kalp, hatta bağışıklık sistemi üzere hasarlı organları yine doldurmak için kullanabileceğimiz hastalığa dirençli hücreler üretmek için kullanmak istiyoruz.”
Ancak araştırmanın, geliştirilmiş yahut değiştirilmiş beşerler yapmak isteyen berbat niyetli araştırmacıların önünü açmasından korkuluyor.
Projenin detayları, insan DNA’sındaki moleküllerin haritasını çıkaran İnsan Genomu Projesi’nin tamamlanmasının 25’inci yıldönümünde BBC News’e verildi.
İnsan Genom Projesi, bilim adamlarının tüm insan genlerini bir barkod üzere okumasını sağladı. Sentetik İnsan Genomu Projesi olarak isimlendirilen yeni çalışma, potansiyel olarak bunu dev bir adım ileriye taşıyor. Proje, araştırmacıların yalnızca bir DNA molekülünü okumasına değil, tıpkı vakitte onun kesimlerini, tahminen bir gün tamamını, sıfırdan molekül oluşturmasına imkan tanıyacak.
Projenin çalışması test tüpleri ve kaplarla hudutlu olacak ve sentetik hayat yapma teşebbüsü olmayacak. Fakat teknoloji araştırmacılara insan ömür sistemleri üzerinde gibisi görülmemiş bir denetim sağlayacak.
Ve proje tıbbi yararlar peşinde olsa da, sahtekâr bilim adamlarının teknolojiyi berbata kullanmasını engelleyecek hiçbir şey yok.
Edinburgh Üniversitesi’nde yapay insan kromozomları yapma formülünü tasarlayan saygın genetik bilimci Prof. Bill Earnshaw’a göre, örneğin biyolojik silahlar, geliştirilmiş beşerler yahut hatta insan DNA’sına sahip yaratıklar yapmaya çalışabilirler.
