Türkiye’nin ilk deri bankası ve doku laboratuvarı Adana’da hizmete açıldı
Sağlık Bakanlığı öncülüğünde Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, Türkiye’nin birinci deri bankası ve doku laboratuvarı kuruldu. Sayılı ülkelerde bulunan ve devletler için savaş, afet ve toplu yaralanmalar üzere durumlarda stratejik kıymet arz eden merkezde, bağışla alınan insan derileri işlenerek 2 ila 5 yıl saklanabiliyor.
Vücudunda ağır yanık oluşan hastalara da deri bankasından alınan deri naklediliyor ve tedavileri için mühlet kazanılıyor. Nakledilen deriyi 1-2 ay kullanabilen hastaya, bu mühlet içinde doku laboratuvarında kendi hücrelerinden yeni deri oluşturulması sağlanıyor.
Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yanık Merkezi sorumlusu Prof. Dr. Koray Daş, AA muhabirine, laboratuvarda insan kaynaklı deri ve başka dokuların üretiminin yapılabileceğini söyledi.
Deri bankası ve doku laboratuvarlarının ABD, Çin, Singapur ve İsrail ile Avrupa’daki gelişmiş ülkelerde bulunduğunu belirten Daş, merkezin Türkiye’de birinci sefer açılmasında emeği geçen Sıhhat Bakanlığı, Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Vilayet Sıhhat Müdürlüğüne teşekkür etti. Daş, hizmete giren merkezin ağır yanığı bulunan hastaların tedavisinde hayati ehemmiyete sahip olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Özellikle ağır yanıklarda, insanların derilerinin büyük kısmını kaybetmesi kelam konusu oluyor ve bu halde hayat maalesef mümkün olamıyor. Acil durumda bu bankalarda stoklanmış deriler, direkt uygulamaya konulabiliyor. Böylelikle hastaya ömür bahtı tanınıyor. Bir yandan da deri bankamız bünyesinde insan kaynaklı hücrelerin laboratuvarını da kurmuş bulunuyoruz. Orada da yeniden birebir hasta için kendi hücrelerinden yeni deri oluşumları sağlanabilecek.”
Deri bankasının, hücrelerden yeni dokular oluşturabilmeleri için vakit kazandıracağını lisana getiren Daş, “Bu derileri ağır yanığı bulunan hastaya nakil ettiğimizde bize 1-2 ay mühlet kazandırıyor. Bu, onlara kendi dokularından yeni deriler oluşturabilmemiz için kâfi bir mühlet. Öbür laboratuvarımızda yeni dokular oluşturup onlarla açık yaraları kapatıyoruz. Böylelikle hayat bahtlarını artırmış oluyoruz.” tabirlerini kullandı.
Sağlık Bakanlığının siyasetleri sayesinde yanık tedavisinin önemli yerlere geldiğinin altını çizen Daş, “Çok ağır yanıklarda maalesef ömür talihi hala çok az. Uygun yanık merkezlerimiz olmasına karşın tekrar de hayat talihi az olan hasta kümesi var. Bunlar için bu deriler, yüzde 80-90 yanığı bulunan hastaları bile hayatta tutabilecek bir imkan sağlıyor.” dedi.
Daş, merkezde insan kaynaklı doku ve hücrelerden yeni eserler yapılabileceğini, çok taraflı bilimsel araştırmaların da gerçekleştirilebileceğini anlattı.
Merkezde stoka alınan derileri iki kaynaktan elde ettiklerini söyleyen Daş, şöyle devam etti:
“Birincisi estetik hedefli operasyonlarda hastaların fazla derileri atılıyordu. Deri bankası sayesinde bu atılan derileri öteki hastaların hayatını kurtarmak için fırsata dönüştürüyoruz. Oburu de bireyler, organ bağışı sırasında derilerini de bağışlarsa onu kullanıyoruz. Bu deriler aşikâr şartta bankamıza getiriliyor. Makul testlerden geçen deriler işlenebilir durumdaysa belirli metotlarda bir süreçten geçiyor. Dünya standartlarına uygun, beşerde kullanılabilecek formda süreç tamamlanıyor ve deri stoklarımız oluşturulmuş oluyor. İnançlı bir halde saklanıyor. Son kullanıcıya da tüm sertifikasyonları tamamlanmış olarak ulaştırılıyor.”
Daş, bağışlanan derinin üst kısmından ince bir tabakayı alarak stokladıklarını belirterek, şunları kaydetti:
“Vefat eden kişinin derisi duruyor, berbat bir manzara oluşturmuyor. Öteki bağışlanan organlar alınıyor ve anında nakledilmesi gerekiyor. Deriyi aldıktan sonra 2 ila 5 yıl boyunca saklanabiliyor. Bilhassa savaş, terör, büyük felaketler, toplu yaralanmalar üzere durumlarda elinizde bu türlü bir stok bulunduğunda çok süratli müdahale edebiliyorsunuz, çok sayıda insanı hayatta tutabiliyorsunuz. Deri bankaları kolay bir yapı değil, stratejik ehemmiyeti var. Ülkeler kendilerine nazaran stratejik deri stokunu belirlerler. Biz de burada onu gerçekleştirmeye çalışacağız.”
