Yaz tatilinde yanlış zaman yönetimi akran zorbalığını tetikliyor

Anne ve babaların okuryazarlık seviyelerinin kıymetli olduğunu belirten Armağan, birçok ebeveynin bu bahse korkarak baktığını, bilgiyi yanlış yerden aldığını ve sıkıntıyı yalnızca ekran müddeti olarak değerlendirdiğini lisana getirdi. Bunun çok büyük bir yanlış olduğuna dikkati çeken Armağan, yetişkinlerin dijital alışkanlıklarının da çocukları için sorun teşkil edebildiğini vurguladı.

Armağan, Enstitü Sosyal’de yaz tatili öncesi “dijital veli atölyesi” çalışması yaptıklarını aktararak, “Çünkü onların dijital okuryazarlıklarını arttırmak istiyoruz. ‘Filtreleme sistemlerini nasıl yapıyorlar, bunu nasıl kullanabilirler, ekran müddetlerini nasıl düzenleyebilirler, çocukların izlediği şeyleri nasıl takip edebilirler? Bunlarla ilgili somut çalıştaylar ve atölyeler yapılacak. Bu bizim için kıymetli.” dedi.

“Aslında yetişkinlerin dijital davranışları da çok dengeli değil. Hatta bağımlılıkları da epeyce yüksek. Burada anne ve babanın evvel kendi davranışlarını düzeltmesi gerekiyor. Çocuğa ‘Haydi bakalım, elinden telefonu bırak.’ dedikten sonra anne yahut baba telefonu üzerinden gezintiye devam ediyorsa bu külfetli bir şey. Bir de sorun yalnızca telefon sorunu de değil. Yemek yiyeceğimiz zaman televizyonu kapatabilmek, yani ‘evi, haneyi, sofralarımızı ekransızlaştırabilmek’ bizim için çok değerli bir şey. Burada fakat evvel yetişkinin kendi net kararını vermesi gerekiyor.”

Armağan, yaz tatilinde velilerin dijital bağımlılık konusundaki korkularının arttığını tabir etti.

Bu sürecin “Çocuğu ne yapacağız?” diyen veliler için kadim bir sorun olduğuna işaret eden Armağan, “Dijital bağımlılık yahut dijital davranış sıkıntıları da onun bir çıktısı olarak ortaya çıkıyor. Biz, özgür vakit idaresini bilmiyoruz. Bağımlılıkların pek birçoklarının gerisinde yatan konu ve sosyolojik olarak da hür vakit idaresiyle ilgili eza olduğunu düşünüyoruz.” diye konuştu. Armağan, öğrencilerin okul üzere giriş çıkış saati muhakkak olan bir sistemden yaz tatilinde bir anda gün boyunca nizamı muhakkak olmayan akışa yanlışsız sürüklendiğini anlattı.

Velilerin öncelikle çocuklarının vakit idaresini yanlışsız yapması gerektiğini lisana getiren Armağan, “Burada çocuğu bir spor etkinliğinden alıp öbür eğitime, piyanodan jimnastiğe götürülmesi manasında söylemiyorum. Uykunun altını çizerek söylüyorum. Çocuğun birinci tertibi bozulan şey uyku oluyor ve onun düzensizliğinin getirdiği pek çok problemlerle karşılaşıyoruz.” sözlerini kullandı.

Armağan, okul periyodunda çocuğun bir uyku sisteminin olduğunu aktararak, şunları kaydetti:

“Çocuklar bir saat daha geç kalkabilir lakin 4 saat daha geç kalkıp gecenin 3’üne kadar da uyumamazlık etmesi bizim isteyebileceğimiz bir şey değil. Zira şu an gençlerde ve çocuklarda uyku sorunları en önemli meselelerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Bizim ailelerden ricamız ‘Lütfen, yaz tatilinde vakit idaresi yapmayı bırakmayın ve çocuklara sorumluluk verin.’ oluyor. Dijital bağımlılıklarla uğraş etmek istiyorsak çocuklara sorumluluk vermemiz gerekiyor. Evvelce çocuklar yaz tatilinde bir iş yerine çırak verilirdi. Çocuklar yaz tatilinde çalışarak tecrübe kazanırdı. Bunlardan aileler çekinmesin. Çocukların bu tip tecrübeler kazanmalarını, bir çalışma ortamına dahil olmalarını, konutun işine, alışverişine, paklığına katkı sağlamaları konusunda daha teşvik edici olun.”

Aile içinde sakin, saygılı ve sevgi dolu münasebetlerin çocukların öz hürmetini arttırdığına, alanına çok fazla girilen çocuklarda bunun gereğince oluşmayacağına, öz hürmeti olmayan çocukların da her türlü zorbalığa açık hale gelebileceğine işaret eden Armağan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Okullarımızda ‘Dijital normlar nelerdir?’, ‘Burada hudutlarımız nelerdir?’ ile ilgili çok da fazla yönlendirmeler ve rehberlik yapmıyoruz. Bunu seminer yahut eğitim verelim manasında söylemiyorum. ‘Günlük yaşantısında, toplumsal medya ya da teknoloji kullanımında, toplumsal hayatta, şahsî hayatında sonları nedir, nasıl olması gerekir?’ sorusuyla ilgili Türkiye’de çok da fazla içerik yok O yüzden daima söylediğimiz şey, normun olmadığı yerde zorbalık, anormallik çıkar. O yüzden bizim dijital alanda, dijital dünyayla ilgili normlarımızın olması gerekiyor. Biz, Enstitü Toplumsal olarak kurulduğumuz birinci süreçte bu normlarla ilgili bir evrak çıkardık. Herkesin de takip etmesini tavsiye ederim. Zira normlarla davranışlar dönüştürülüyor, değiştiriliyor.”

Enstitü Toplumsal Genel Koordinatörü Armağan, dijital bağımlılığı yüksek gençlerin toplumsal hayata ahenk sağlamakta da zahmet çektiğini kaydetti.

Çocukların bakışlarında ve bağlantı lisanlarında donukluk tespit ettiklerini anlatan Armağan, “Akademik muvaffakiyet her vakit yanında toplumsal başarıyı ya da toplumsal gelişimi getirmeyebiliyor. Kişiselleşme çok ağırlaştı. Zira internet ve ekranlar üzerinden ferdî öğrenme imkanı çok arttı. Biz akran öğrenme alanlarını biraz daha destekleyecek formda planlarsak bununla çaba edebiliriz.” dedi.

Armağan, velilerin çocuklarını ders çalışmak için odaya kapatma yanlışını çok yaptıklarını lisana getirdi.

Sınav devrinde meskenine konuk almayan anne ve babalar olduğuna değinen Armağan, “Literatürde bunun karşılığı ‘paranoyak anne babalık’ yahut ‘helikopter anne babalık.’ Bunun bir sürü tarifi var. Anne ve babaların bunlara girmemesi gerekiyor. Toplumsal medya davranışlarını evvel yetişkinlerin düzenlemesi gerekiyor. Onlar bu sistemin içine doğmadılar. O yüzden biz onlara ‘dijital göçmen’ diyoruz. Onlar biraz daha çocuklarına nazaran dijital dünyaya adapte olmaya zorlanıyorlar. Şu an ergenlik periyodundaki birçok çocuğun toplumsal medya kullanımı anne ve babalarından mahremiyet manasında çok daha düzgün.” değerlendirmesini yaptı.

Armağan, yazın çocukların deniz tatili yapmadan evvel büyüklerin yanına gitmesinin faydalı olacağını anlattı. Yetişkinlerin dijitalleşmeyi gençlerden ve çocuklardan öğrendiğinin altını çizen Armağan, “Bu aslında şu anda yaşadığımız aile içerisindeki otorite kaybının temel sebeplerinden birisi. Evvelce yetişkinlerin küçüklere, çocuklara öğrettiği sistem dijitalleşmeden ötürü şu anda aksine dönmüş durumda.” tabirlerini kullandı.