Sıfır Noktasından yükselen ses
Gazze’de yaşananları gerçeklerle ve gerçek sözlerle tabir etmenin manası kalmadı. Gelişmiş teknoloji, sonları aşmış insanoğlu, hayal gücünü yok edecek yapay zeka ve bütün uygar kavramlar yetersiz… Soykırım, gözümüzün önünde devam ediyor.
Gözümüzün önünde olduğu halde gözümüzden kaçanları yine zihnimize ve gönlümüze ulaştırma prosedürü olarak sanatın ve özelde sinemanın ehemmiyeti artık daha da belirginleşiyor. Gerçek olamayacak kadar acı olanı ajite etmeden gösteren, bildiğimizi zannettiklerimizi yine tanımlayan sinema Gazze için de harekete geçmiş durumda.
7 Ekim’den sonra Gazze’de 22 kısa sinemacının hayata geçirdiği Sıfır Noktasından (From Ground Zero) sineması bunun en hoş örneklerinden biri. Gazze ile ilgili yapılmış en şimdiki ve meşhur çalışma olan sineması geçtiğimiz günlerde Şanlıurfa Kültür Yolu Şenliği kapsamında izleyebildik. Filistinli direktör ve üretimci Rashid Masharawi’nin öncülük ettiği projede sinemanın her çeşidinden örnekler var. Animasyon, absürt güldürü, dram, belgesel, deneysel, aksiyon ve gerçek olmasına karşın distopya!..
Her şeye karşın sanatını icra etmeye çalışan bir ‘stund-up’çının uğraşı ve sonrasında gerçeğin komik olamayacak kadar absürt çarpıcılığı ile müsabakası, dünyanın en hoş kıyılarından birinde hayallerini resmetme kederinde olan genç kızın gerçeğin karanlık yanı ile yüzleşmesi, mülteci durumuna düşen çocukların stop-motion eğitimi alırken ortaya koydukları eser ile yeterliliğin rengini sorgulaması, varlığını sinemaya adayan bir gencin var olma savaşında karşı karşıya kaldığı tercihler sonrasında sinemadan özür dilemesi ve daha niceleri…
Filmdeki karakterlerin ortak noktası ise inatla, azimle, her ne olursa olun yaşamaya ve direnmeye devam etmesi… “Biz varız” diye haykırmanın yanı sıra “Ne olursa olsun burada kalmaya devam edeceğiz” iletisinin altının çizilmesi çok değerli.
Yıkıntılar ortasında ve sürgünün ardında…
Bir kameraya ve bir tripoda yenilecek olan İsrail zulmüne karşı susuz ve huysuz ve uykusuz ve yalnız da olsa…
Bütün dünya yalnız bıraksa da ısrarla, inatla, azimle, omuz omuza ve sinemayla…
Siyonistlerin 1950’lerden beri en güçlü silahı sinema olmuştur. Hollywood, öylesine bir çehreye bürünmüştür ki bilhassa İkinci Dünya Savaşı’nı anlatan sinemalarda “Yahudi Soykırmı”nı anlatan sinemalar bir sanayi kurmuştur. İsmine “Holokost” denen bu sanayinin sinemaları insan dramatik insan kıssaları ile “Yahudiler, tarih boyunca hakkını ödeyemeyeceğimiz formda mağdur edildi” algısı oluşturulmaya çalışıldı ve bu sebepten yakın vakte kadar İsrail ne yaparsa yapsın beğenilen görüldü. Ne var ki 7 Ekim’den sonra her şey değişti. Hiçbir şeyin eskisi üzere olamayacağının göstergesi olarak “sinema silahı” eskisi üzere yalnızca siyonistler tarafından kullanılmamaya başlandı. Hatta Holokost sinemalarının sayısı azalmaya başladı. Bunun yanında Filistin’de 75 yıldır yaşanan ve 7 Ekim’den evvel başlayan zulme dair gerçekler beyaz perdede kendini gösterir oldu.
Filistin’in Oscar adayı olan sinemanın ortak üretimcileri ortasında ABD’li direktör ve üretimci Michael Moore da bulunuyor. Birçok değerli şenlikte gösterilen sinema dünyanın çabucak her ülkesinde televizyonlarda ve çeşitli tertiplerde izleyici karşısına çıkmaya devam ediyor. Şimdi sinema salonlarına gelmeyen sinemanın Türkiye’deki gösterimleri ise devam edecek. Sıfır Noktasından sineması Kültür Yolu Şenliği kapsamında öteki kentlerde de gösterilecek. Her gösterim sonrası yerli ve yabancı sinemacıların iştiraki ile söyleşiler düzenlenecek. Bu söyleşilere Filistinli sinemacılar da katılacak…
Sıfır Noktasından sinemasının imal süreci de örnek olacak cinsten. Rashid Masharawi’nin öncülük ettiği çalışma, her koşul altında sinema üretiminin mümkün olacağını gösteriyor. Çünkü sinemanın, er ya da geç insanoğluna gerçek duyguyu iletme ve gerçekleri açık etme üzere bir alışkanlığı vardır. Emsal çalışmaların devam etmesi için bu sinemanın daha çok izlenmesi ve desteklenmesi gerek. “Masharawi Sinema Fonu”na dayanak vermek mümkün. https://www.masharawifilms.org/ adresinden bilgi edinebilirsiniz.
Bu sinemanın üretim süreci ülkemizdeki sinema üretimine de örneklik teşkil edebilir. Teknolojinin gelişmesine karşın sinema çok kıymetli bir üretim alanı olmaya devam ediyor. Bir sinemanın hakkıyla hayata geçebilmesi için ülkemizde en az 15 milyon TL’ye gereksinim duyuluyor. Sinemanın sermaye ile ilgisi bu bakımdan çetrefilli. Halbuki Sıfır Noktasından sineması imece adabının en hoş örneklerinden biri olarak her koşul altında, en düşük imkanlarla bile sinema yapmanın mümkün olacağını gösteriyor.
