Ufku açık bir sergi: Medeniyet Kur/an Şehir
“Tarih olayının genetiğini incelemezsek, gelecek dünyayı inşa edecek bilgi temeline ulaşmak imkânımız da ortadan kalkar” diyor ‘İslam’da Kent ve Mimari’ kitabında merhum Turgut Cansever. Bunun ne kadar bu türlü olduğunu, gerçek olarak kurulmuş kentlere sonradan ek ettiğimiz yanlışlık ve çirkinliklerde tam olarak teşhis edebiliyoruz bugün. Yazık ki bu kültürel cinayetlere işaret ederek bizi uyandırmaya çalışan çok fazla Turgut Cansever’imiz de yok!
Bugün makûs örneklerle meşgul olmayacağım ama… Konya’da ziyaret ettiğim ve bu karamsar tablo içinde bana heyecan veren bir sergiden kelam edeceğim. Standın ismini başlığa yazdım: ‘Medeniyet Kur/an Şehir’… Konya kentinin depoladığı tarihi, insani, üniversal ‘hafıza’yı husus alıyor. Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ imzasını taşıyor. Alaattin Tepesi’ne komşu bir yerde, eski bir tütün deposundan ihtimamlı bir düzenlemeyle oturumlar yapılan, stantlar açılan çok taraflı butik bir kültür-sanat yerine dönüştürülmüş Depo No:4’te stant hala ziyarete açık…
Depo No: 4’ün işini seven, hakkını da veren sanat yönetmeni Hacer Yeğin Güneş, bu cinsten yerlerin kimlere emanet edilmesi gerektiğine dair çok hoş bir örnek… Sufi Sinema Festivali’nin şovlarının yarıya yakını da bu sempatik yerde yapıldı ve bu vesileyle varlığından haberdar olmadığım bu çok özel sergiyi böylelikle ziyaret etme imkanı buldum. Böylesi ufuk açıcı, bakış tazeleyici aktifliklerin çok daha fazla görünür hale gelmesi, desteklenmesi gerekiyor. Ki bu sayede klişelerin körelttiği zihin dünyalarımız bir nebze tazelik kazanabilsin ve bilhassa gençlerimiz o kolaycı ezberlerin dünyasından çıkarak geçmişe ve geleceğe bütüncül, derinlikli, yüksek kavrayışlı bir nazar kazanabilsin.
Medeniyet Kur/an Kent Standı neden kıymetli ve bu sergiyi benim nazarımda bu kadar ilgiye paha kılan şey ne? Öncelikle geçmişle geleceği birbirinden farklı iki kompartıman olarak görmemekle başlanmış aşikâr ki işe, bu çok kıymetli bir şey… Konya özelinde bu anlayışla ortaya çıkarılan tasarım ve enstalasyon örnekleri hakikaten etkileyici…
Bizler genel olarak Turgut Cansever merhumun da işaret ettiği üzere geçmişle gelecek ortasında mana alakası kurmakta zorlanan bir toplumuz. Yaşadığımız tarihi kırılmanın tesiriyle neredeyse çift kişilikli bir zihniyetle sorunlara bakıyoruz. Güçlü bir geçmişimiz var lakin biz o varlıklı geçmişle zenginleşebilenlerden değiliz. Bu sebeple geleceğe bakarken de dramatik bir köksüzlükle malul hale düşüyor, abartılı davranışlar gösteriyor, telaffuzlar ortaya koyuyoruz. Bu aşılamaz bir şey üzere duruyor önümüzde; zira aşılabilmesi için geçmişle geleceğin tıpkı gövdede nefes alıp vermesi, bu türlü bütüncül/tevhidi bir yekpareliğe kavuşması gerektiğini idrak etmemiz, bu hissiyatı tahminen yeni baştan ele alarak içselleştirmemiz gerekiyor. Sıkıntı iş bu, bu entelektüel çabadan birçok vakit yoksunuz; lakin her vakit değil! İstisnalar var ve yeterli ki var. Medeniyet Kur/an Kent Sergisi’ne emek verenler, bu projeye (proje sözü burada soğuk duruyor, farkındayım) tahayyül, tasavvur, ince fikir ve derin bakış kazandıran bu ‘marifet’li grubun çok ilham verici bir bütüncül eser ortaya koyduklarını memnunlukla söyleyebilirim.
Serginin kreatif yöneticisi Yasin Tütüncü ve sanat yönetmeni Murat Kösemen’in şahsında çok bedelli çabalar ortaya koyan bu ehil ve müstesna takımı gönülden kutluyor ve kendilerine bütün bu ufuk açıcı eserler için teşekkür ediyorum. Pek az sergiden bu kadar yararlı ve keyifli olarak ayrıldım. Keşke bu eserler vakit içinde öteki kentlerimizde de birebir formda sergilenme imkanı bulsa! Ve daha hoşu bu sergiden ilham alınarak başka tarihi derinliği olan kentlerimiz için de misal klasik ya da dijital tasarım yapıtları ortaya konabilse, ucu açık, ufku açık enstelasyonlar oluşturulabilse…
Sergideki yapıtlara dair çok detaya girmedim dikkat ettiyseniz… Zira anlatıldığında hakkı verilemeyecek eserler bunlar; yerinde görmek, hatta Hacer Hanım’dan vermeye zati istekli olduğu izahatları alarak gezmek gerekiyor bu sergiyi. Konya’da yaşayan, bir vesileyle Konya’ya giden bütün dostlara ve bilhassa genç kardeşlerime bu stant ziyaretini programlarına almalarını (şiddetle değil) muhabbetle öneriyorum. Hatta daha düzgünü, dostlar, kardeşler yalnızca bu sergiyi gezmek üzere kalkın Konya’ya gidin bence!
