İsrail’i yargılayacak “en güçlü” mahkeme kuruldu: Gaza Tribunal
İddialıyım, umutluyum ve “
en güçlü mahkeme
” diyorum evet. İsrail’i soykırım kabahatlerinden yargılama cüretini ortaya koyan Memleketler arası Ceza Mahke-mesi’nden de güçlü görüyorum. Devletlerden, dünyaya nizam vereceği düşünülen yapılardan, kendi haklarını bile korumaktan aciz kuruluşlardan umudunu kesmişti insanlık. İşte artık, İsrail ve beraberindeki tüm hükümranları karşısına alma cüretini ortaya koyan sivil bir kalkışma ses verdi.
Bu nedenle “en güçlü” diyorum.
Adı:
“Gazze Mahkemesi.
” Milletlerarası ismiyle: “
Gaza Tribunal.”
Tamamen sivil.
Arkasında bir devlet ve de politik ilişkiler yok.
Oluşumdan haberdar olduğumdan beri “Nasıl olacak?” diye düşünüyordum. Geçtiğimiz perşembe ve cuma günleri Londra’da yapılan toplantıların bir kısmını takip etme fırsatım oldu.
“Gazze Mahkemesi”, bir yıldan fazla vakittir Gazze’de yaşananların tüzel, siyasi ve etik taraflarını araştırmak üzere kuruldu. Tekrar vurguluyorum:
Tam bağımsız, temassız bir inisiyatif.
Birazdan ayrıntılarını aktaracağım yapısı uzun hazırlık sürecinin sonunda netleştirildi.
Mahkeme, İsrail’in Gazze soykırımını ve Filistin halkına yönelik işlediği hak ihlallerini çok boyutlu inceleyecek. Doğal,
uluslararası hukuk normlarında bir yargılama süreci olacak.
Dünyanın önde gelen hukukçuları, akademisyenleri, entelektüelleri, insan hakları savunucuları ile medya ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri başlattı bu teşebbüsü. İngiltere’nin başşehri
Londra’da iki gün boyunca 100’e yakın kişinin katıldığı çeşitli toplantılar yapıldı.
‘Gazze Mahkemesi’nin liderliğini, hukuk tabiriyle “mahkeme reisliğini”
Birleşmiş Milletler Filistin eski Özel Raportörü
Richard Falk
yapıyor
. Filistin’in dünyadaki avukatı kimdir derseniz, “o 94 yaşındaki Richard Anderson Falk’tır” derler. İlerleyen yaşına ve rahatsızlıklarına karşın kalkıp Londra’ya geldi. Falk’ı tanımayanlar için kısa bir bilgi notu:
New Yorklu Yahudi bir ailenin oğlu olan Falk da kendini “Amerikalı bir Yahudi” olarak tanımlıyor.
1967’den beri işgal altında olan Filistin topraklarındaki “İnsan Hakları Durumu Özel Raportörü” misyonunu yürütüyor.
Gazze Mahkemesi’nin başkanlık heyetinde tekrar
BM eski özel raportörlerinden Michael Lynk ve Hilal Elver üzere saygın hukukçular yer alıyor.
Akademi dünyasından ise Noura Erakat, Susan Akram, Ahmet Köroğlu, John Reynolds, Diana Buttu, Cemil Aydın ve Penny Green projede yer alan isimler ortasında.
Böyle bir mahkeme kurulduğu için yapısı didik edilecek, üye isimler araştırılacaktır. Mesela
finansörü merak edilecektir.
Tertip, 66 gençlik kuruluşu üyeden oluşan İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Forumunun (ICYF) dayanağıyla düzenleniyor. Ne kadar şeffaf ve yalnızca Gazze için bir ortaya gelmiş isimlerden olduğunu şimdiden ilan etmek ise mahkemenin kamuoyu gücünü artıracaktır. Londra’daki toplantıya
“Mahkeme Üyeleri”
sıfatıyla katılan kimi kıymetli isimleri şöyle sıralayabilirim: İsrailli tarihçi ve aktivist
Ilan Pappe
, yeniden İsrailli antropolog
Jeff Halper
, Amerika’da yaşayan Filistinli tarihçi
Ussama Makdisi
, Türkiye’nin önde gelen felsefecilerinden
Ayhan Çitil,
Amerikalı filozof
Cornell West,
tekrar Türkiye’den memleketler arası hukukçu
Mehmet Karlı,
coğrafyamızı çok uygun bilen İngiliz tarihçi
Avi Shlaim
ve Kanadalı gazeteci, aktivist
Naomi Klein.
Alanlarında uzman, saygın ve en kıymetlisi de İsrail’in karşısına dikilme hamasetini gösteren bu
kişiler
toplantılarda çok kararlıydılar. İnce eleyip sık dokudular. Lakin daha da değerlisi tahminen de tüm mesleklerini bir kenara bıraktılar. Şu gün itibariyle üzerlerinde oluşacak İsrail ve Amerika baskısını, Siyonizm’in yıpratma kampanyalarını peşinen göze alarak oradaydılar.
Gazze Mahkemesi tam olarak ne yapacak?
Yargılamaların sonucunda ne olacak?
Bu mahkeme İsrail’i durdurabilecek mi? Bu soruları ben de kendime sordum. Cevaplarını aradım.
Toplantılarda, mahkemenin işleyişine dair temel prensipler, yürütme ve irtibat stratejileri ele alındı.
Bu mahkeme halk vicdanına dayanacak, kararlarını da halk ismine verecek.
Gazze Mahkemesi, temel olarak 7 Ekim’in akabinde İsrail tarafından işlenen önemli insan hakları ihlalleri ve soykırım dâhil milletlerarası kabahatleri görüşecek ve İsrail’i
gıyabında yargılayacak.
Yargılama sonuçları yılları, hatta on yılları almayacak. Bunun için de mahkemenin ikinci ayağı Mayıs 2025’te Saraybosna’da, üçüncü ve son basamağı ise Ekim 2025’te İstanbul’da yapılacak. Saraybosna’da yapılacak oturumda; hazırlanan raporlar, şahit sözleri ve taslak beyanname kamuoyuna sunulacak. İstanbul›da yapılacak ana duruşmada ise kurban ve şahit sözleri
dinlenip en son kararın taslağı açıklanacak.
Dünyanın adalet düzeneği Gazze karşısında çökmüşken, devletler çaresizliğini, BM ise iflasını ilan etmişken,
tek gücü vicdanı olan birileri tüm insanlık ismine ayağa kalktı
işte. İsrail’in işlediği insanlık hatalarına
ses çıkarmayanlar da en az İsrail kadar bu kabahatlere paydaşlık ederken
ve Filistin halkı an be an ölürken, “diri olduklarının” farkında olanların kurduğu Gazze Mahkemesi, soykırımın karşısına dikilmesi gerekenleri harekete geçirecek, buna mecbur edecek bir tertibi kısa müddette inşa edecektir… Gazze Mahkemesi, adaletsizliği belgelemesinin yanı sıra, yapılması gereken en acil atak olan; “
İsrail’e karşı insanlık ittifakının
” çatı kuruluşu görevini de görebilir. Kendini yenilmez gören İsrail karşısında bir yapı ve erk arayışında olan
halklar da kısa müddette Gazze Mahkemesi’nin gölgesinde buluşacaktır.
Umutla, kararlılıkla ve İsrail’e olan öfkemizi canlı tutarak Gazze halkı ismine takip edeceğiz…