Yer Bursa: Turşu sulu renkli dereye çiftçiler de uzmanlar da tepkili

Turşucu köyü olarak bilinen, iktisadının büyük kısmı bu esere dayalı Gedelek Mahallesi’nde her yıl 80 bin civarında zerzevat ve bir ölçü da meyve işlenip turşu yapılıyor. Çabucak her meskenin altında turşu imalathanesi olduğu kadar 15 de fabrika boyutunda üretimin yapıldığı mahalleden Türkiye’nin dört bir yanına ve yurt dışına turşu gönderiliyor.
Mahallenin içinden geçen Gedelek Deresi de turşu atıklarından nasibini alıyor. Mahalleye pak giren dere, atıklarla kirleniyor, renkleniyor ve Karsak Deresi’ne karışıp Gemlik Körfezi’ne, müsilaj tehdidiyle güç gün geçiren Marmara Denizi’ne ulaşıyor. Turşu atıkları nedeniyle bazen kırmızı bazen yeşile bürünen dere, vakit zaman evsel atıkların da tesiriyle siyaha bürünüyor.
Gedelek Mahallesi’nde çiftçilik yapan Murat Aydın, yıllardır bahçelerini suladıkları Gedelek Deresi’nin çok kirlendiğini belirterek, artık bahçesinde bu suyu kullanmadığını anlattı. Turşu sulu dere yüzünden birtakım ağaçların kuruduğunu bazen de makus koku nedeniyle rahatsız olduklarını anlatan Aydın, bahisle ilgili savcılığın soruşturma başlattığını tabir ederek, “Bu sorunun çözülmesi gerekiyor” dedi.
Marmara Denizi Hareket Planı Bilim ve Teknik Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı da Marmara Denizi’ni tehdit eden müsilajın, üçlü tetikleyicinin devreye girmesiyle ekimden bu yana tesirli olduğunu söyledi.
“Bu üçlü tetikleyici olunca müsilaj yaşıyoruz. Bunlardan ikisini denetim etmek mümkün değil fakat kirlilik yükünü azaltmak elimizde. 25 milyon nüfus yaşıyor etrafında. Her 2 bireyden 1’inin atığı arıtılmadan denize boca ediliyor. Türkiye’nin yarısından fazlasına hizmet sunan endüstriyi getirip Marmara Denizi etrafına yerleştirmişiz. Bu endüstrinin yüzde 70’inin atığını Marmara Denizi’ne boca ediyoruz. Çok ağır ziraî üretim var ve buna bağlı sanayi çok gelişmiş bölgede. Onların atığı da denize akıtılıyor. Ve sonuç; müsilaj tehdidi çıkınca şaşırıyoruz. Uzaylılar getirdi sanıyoruz. Bunun önüne geçmek için de atomu parçalayacağız falan sanılıyor.”
Sarı, evsel ve sanayi atığının önlenmesiyle müsilajın engellenebileceğini belirterek, “Marmara Denizi etrafında irili ufaklı bine yakın akarsu var. Debisi büyük olanları ise 200 civarında. Bunların hepsi Marmara Denizi’ne zehir taşıyor. Karsak Deresi her gün atıklar yüzünden farklı renge bürünüyor. Bir gün kırmızı bir gün yeşil bir gün beyaz” dedi.
Vatandaşlara seslenen Sarı, “Herhangi bir akarsuda renk değişimi görüyorsanız derhal yetkililere bildirin. Karsak Deresi’nin neden renkli aktığını biliyoruz lakin tedbir aşikâr ki kâfi değil” diye konuştu.