Marmara’da artçı depremler neden durdu?
Depremin neden daha fazla büyümediğini Japon uzmanın haritasıyla açıklayan Bektaş, “6,2 SARSINTISININ DURDUĞU YER. Dünyaca ünlü creep uzmanı Japon Uchida, 2019 Modeline nazaran fayın sürüklenerek zelzele gücünü en çok harcadığı, sarsıntı üreten kabuğun (sismik kabuk) en ince olduğu İstanbul’a en yakın bir yerdir. Doğuya yanlışsız sürüklenme ve tam kayma sığlaşmaktadır. Fay kırılmasının durma sebebi fayı hareket ettiren güç fayın sürtünme direncinden azdır.
Fay bu bölgede fazla güç biriktiremiyor.” diyerek yüreklere su serpti.
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, yaşanan 6.2 büyüklüğündeki İstanbul sarsıntısının akabinde ortaya atılan sarsıntı iddialarıyla ilgili konuştu. Trakya bölgesi ve İstanbul için kestirimlerini aktaran Ercan, “7,5-8,0 sarsıntı büyüklükleri bilimsel tutarsızlık içerdiği anlaşılmıştır” dedi.
İstanbul’da Silivri açıklarında yaşanan ve etraf vilayetlerde de hissedilen 6.2’lik zelzele, beklenen büyük Marmara sarsıntısı korkusunu yine tetikledi. Zelzele sonrası birçok uzman, yaşanan ve beklenen sarsıntıya ait görüşlerini lisana getirdi. Bilim İnsanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, toplumsal medyada yaptığı paylaşımla sarsıntıya dair 8.0 büyüklüğü üzere iddiaların bilimsel tutarsızlık içerdiğini lisana getirdi
“Son olan M 6,2 sarsıntısı gösterdi ki, kuzey Marmara tek kesim bir kırıktan oluşmuyor. Hasebiyle M7,5-M8,0 sarsıntı büyüklükleri bilimsel tutarsızlık içerdiği anlaşılmıştır. Son gelinen nokta 1999’dan beri vurguladığım Trakya ile İstanbul kolu olmak üzere iki sarsıntılı bir kırılma olacak. Beklenen en büyük sarsıntı M7,0-M7,2Son sarsıntı de kırk uzunluğunu 28 km kısalttığına nazaran Trakya kolunda M6,9-M7,1e düşmüs, İstanbul kolunda ise M6,4-M6,7 ortası iki sarsıntı.”
MHP Tokat Milletvekili Yücel Bulut, İstanbul’da yaşanan son zelzelesi işaret ederek, megakentteki nüfus yoğunluğunun ivedilikle azaltılmasının koşul olduğunu, bunun için de Anadolu kentlerine dönüş için teşvik paketleri oluşturulması gerektiğini söyledi. Bulut, Japonya, Güney Kore ve Almanya üzere ülkelerin bu çeşit projeleri muvaffakiyetle uyguladığını hatırlatarak, özel teşebbüse organize sanayi yatırımlarında, vatandaşa ise konut ve sıhhate ulaşımda yeni teşvikler getirilmesi gerektiğini kaydetti.
İstanbul’da eşine az rastlanacak bir yoğunluk var. Türkiye’nin toplam yüz ölçümünün sırf binde 7’sini oluşturduğu hâlde, tıpkı İstanbul, Türkiye nüfusunun yüzde 18,33’üne mesken sahipliği yapıyor. Bu tablo, başlı başına derin bir planlama, hayat kalitesi ve güvenlik sorunu. Büyükşehirlerde en azından nüfusun aşikâr bir kısmını öteki kentlere kaydırmaya dönük uygulanmış başarılı projeler mevcut. Bu projeler Japonya’da, Güney Kore’de ve Almanya’nın birleşmesi sürecinde yapıldı ve muvaffakiyete ulaştı. Birinci adım, yatırımları İstanbul ve civarına sıkıştırılmak yerine, eşit ve planlı bir halde tüm Anadolu coğrafyasına kaydırılmalı. Bu, yeni göç dalgasını kıymetli ölçüde engelleyeceği üzere bilakis göçü de teşvik edecektir.
İkinci olarak Türkiye’de bugün yaklaşık 15 milyon emekli var. Bu emeklilerden 3,3 milyonu İstanbul’da yaşıyor ve kıymetli bir kısmı da Anadolu kökenli beşerler. Bu nüfusun kendi köylerine dönüşünü teşvik edecek köy konutları projesi desteklenebilir. Çok düşük faizli, TOKİ’nin belirleyeceği tipteki projelerle köylerde bu insanlara Ulusal Emlak’ın yerlerinden, hazine yerlerinden 600 metrekareyi geçmeyecek halde konut ve köy konutu imaline elverişli emlak, fiyatsız tahsis edilmek suretiyle verilmeli. Köye dönüş teşvik edilirse, emeklilik hakkını almış, üretim zinciri içerisinde yer almayan nüfusun, büyükşehirlerde baskı oluşturmasının önüne geçilebilir. Aldıkları emekli maaşlarının da Anadolu iktisadına geri dönüşü sağlanır.
Yücel Bulut, yalnızca 500 bin emeklinin Anadolu’ya dönüşü durumunda yıl içerisinde İstanbul’da tahminen 6 milyar liralık bir yatırım avantajının oluşacağını belirterek “Bu insanların emekli maaşları yani 29 milyar lira para Anadolu iktisadına dönüyor. Münasebetiyle bu, kentin de rahatlaması manasına gelir. 3,3 milyon emekliden yalnızca 500 bininin Anadolu’ya dönmesi demek, İstanbul’da kiraların yüzde 13-14 oranında düşmesi demek. Bu, Türkiye’nin sarsıntıya hazırlanması konusunda da çok büyük avantaj sağlayacaktır” dedi.
