Suriye’nin kuzeyi, PKK kongresi ve barış sürecine dair…

Suriye’nin kuzeyinde ne olduğunu evvela tane tane anlatayım.

-Birbiriyle yakın vakte kadar hengameli olan Barzanici Kürtlerle PKK’lı Kürtler bir ortaya geldiler.

-Esed’in devrilmesinden başlayan bu süreç, Öcalan’ın fesih ve silah bırakma davetinden sonra Barzani idaresinin de ortaya girmesiyle sürat kazandı.

-Sonuçta bütün Kürt kümelerin bir ortaya gelip bir ittifak sistemi içinde hareket etmeleri kararı alındı.

-Kamışlo’da yapılan toplantının hedefi şuydu: Kürt birliğini sağlamak, Kürtlerin ortak taleplerini belirlemek ve oluşturulacak ortak bir heyetle Şam idaresiyle müzakere masasına oturmak.

-Kamışlo’daki konferans PYD-YPG’nin kendi konferansı değildi. Konferans sonunda açıklanan bildirideki talepler de PYD/YPG’nin kendi talepleri değildi; o konferansa katılan bütün Kürt kümelerinin ortak talepleriydi.

Sonuç bildirisini okudum dikkatlice.

Orada ben açıkça etnik ayrılıkçılığı-bölücülüğü içeren bir talep görmedim.

Ademi merkeziyetçiliğe yapılan vurgu, etnik ayrılıkçılık-bölücülük biçiminde yorumlanıp baskılanırsa, yeni bir sorun alanına kapı aralanmış olur.

Çünkü ademi merkeziyetçilik de, demokratik idari sistemin bir kesimidir nihayetinde.

Avrupa demokrasilerinde bunun örnekleri sayılamayacak kadar fazladır.

Yönetim biçimleri sonuçta ülkeden ülkeye değişir.

Ülkelerin halkları kendi sosyolojilerine yahut tarihî tecrübelerine uygun yönetim biçimlerine kendileri karar verirler.

Bildirinin özünde gördüğüm kadarıyla güçlü bir birlik talebi var.

Suriye’nin toprak bütünlüğünün yanı sıra Suriye’de yaşayan bütün ögelerin iştirakine ve temsiline açık demokratik bir tek Suriye devleti talebi var.

Yapılacak yeni anayasada başka farklı ögelerle birlikte Kürtlerin de haklarının garanti altına alınması talebi var.

Türkmen kardeşlerimizin de haklı olarak bu istikamette talepleri olmuştu…

Esed ve Baas diktatörlüğü tecrübesi yaşamış bir ülkede anayasal bir teminatın istenmesinden daha doğal ne olabilir ki?

Suriye Kürtleriyle birlikte Suriye Türkmenlerinin de kurucu-asli öge olarak görülmeyip daima baskılandığı bir Suriye’den bahsediyoruz.

Bir daha bu türlü bir tecrübenin yaşanmaması için anayasal garanti istenmesi, anlaşılabilir haklı bir taleptir.

Sonuç bildirisinde yer alan ademi merkeziyetçilik talebi peşinden ayrılıkçı-bölücü bir talep olarak görülüp reddedilirse, en kötüsü isyan nedeni sayılırsa, o vakit bu durum Esed idaresinin inkar ve baskı siyasetlerinin farklı bir kılıfla sürdürülmek istendiği algısının kökleşmesine yol açar ki bu Suriye’nin birliği için pek de hayırhah olmaz.

Suriye Kürtlerinin bu taleplerinin Türkiye için tehdit oluşturduğuna peşinen inanıp reddetmek de açık söyleyeyim Türkiye’nin bölge Kürtleriyle bütünleşme siyasetine ziyan verir. Öbür bir deyişle, Türkiye’nin ortak akideden ve tarihi beraberlikten kaynaklanan Türk-Kürt ittifakını tekrar güçlü bir biçimde tesis etme misyonunu da darbeler.

Bölge Kürtleriyle Türkiye’yi karşı karşıya getirmeyi amaçlayan malum güçlerin oyun planlarını bozacak bir siyasi aklın daima devrede olması kaide.

Türkiye bölge Kürtlerinin legal ve haklı taleplerine dayanak çıkan ve Suriye özgülünde de Kürtlerin kurucu öge olarak kazanımlarına sahip çıkan bir imparatorluk vizyonuyla hareket ederse global bir aktöre kendini dönüştürmüş olur.

Konumuz Kürtler olduğu için Kürtler diyorum.

Türkiye’nin yapması gereken Türkmenler başta olmak üzere Suriye’de yaşatan tüm etnik ve dini ögeleri barış içinde yaşatacak bir güçlü formülasyona öncülük etmesidir.

Barış süreciyle amaçlanan budur aslında.

Prangalarından kurtulmuş Türkiye’nin kendi bölgesini bu anlayış temelinde de inşasına öncülük etmek.

Barış sürecinin hitamından sonra birlikte inşa edeceğimiz “Türkiye Yüzyılı”nın misyonu budur.

Akidemizle ve tarihî deneyimimizle çelişmeyen hiçbir talebe karşı çıkmamak gerektiğini söylemek bile gereksiz.

Ben o sonuç bildirisinde etnik bir federasyon ve özerklik talebi görmedim.

Böyle etnikçi bir yapının birebir vakitte silahlı bir gücünün olması gerektiğine dair bir talep de görmedim.

PKK’nın şu anki fiili silahlı özerk idaresinin devamının istendiğine dair bir talep de görmedim.

Benim okuduğum metinde bunların hiç birisi yoktu.

O yüzden metindeki Kürt taleplerinin ne Suriye’nin birliği ne de Türkiye’nin bekası için tehdit oluşturmadığını gönül rahatlığıyla söyleyebilirim.

Ademi merkeziyetçilik, yani mahallî idarelerin tanzimi illa da etnikçi-federalist bir anlayış temelinde olmak zorunda değildir.

Pekâlâ Suriye deneyiminde merkezi zayıflatmayacak ancak mahallî idaresi de siyasi birlik anlayışı içinde güçlendirecek yeni formülasyonlar bulunabilir.

Valilerin halk tarafından seçilmesi yahut seçilen belediyelerin güvenlik ve savunma hizmetleri dışındaki öbür mahallî hizmetleri merkezi hükümetle koordineli-uyumlu bir biçimde sürdürecek yetkilere sahip kılınması pekâlâ mümkün olabilir.

Bir tek merkezi idarenin silahlı ordusu olabilir. Silah taşıma yetkisinin bu manada yerelle paylaşılmadığı bir sistem oluşturulabilir.

Bunların hiç birisi bölücü-ayrılıkçı talepler değildir.

Özgür Suriye’nin yeni anayasası hazırlanırken bütün bu talepler elbette özgürce lisana getirilecektir.

Sonuçta Suriye halkı kendi anayasasına kendi özgür iradesiyle kendisi karar verecektir.

Suriye halkı nasıl bir siyasi-idari sistem içinde yaşamak istediğine bizatihi kendisi karar verdiğinde herkese düşen artık buna uymak olacaktır.

Gayrısı ayrılıkçılık, bölücülük ve gayrı legallik manası taşır.

-PKK’nın idaresindeki silahlı özerk yapının varlığı sürdürülemez. Bu Öcalan tarafından ilan edilen sürecin aksisi bir durum olduğu üzere Suriye’nin içinde de kabulü imkansız bir paralel devlet manasına gelir. Bunu ne Suriye kabul eder ne de Türkiye.

PKK’lı olmayan Kürtler açısından da bu kabul edilemez bir durumdur.

Zira o kongrenin Kürt bileşenleri PKK hegemonyasına dayalı bir özerk yapıyı kabul etmezler.

PKK’nın bu taraftaki ısrarı Suriye idaresi ve Türkiye idaresi nezdinde bertaraf edilmesi gereken bir tehdit olarak görülür.

Bu durumda Suriye-Türkiye ittifakıyla yapılması gereken her neyse anında yapılır.

Bu durum Türkiye’de başlayan süreci büsbütün rafa kaldırır.

-PKK’nın bu dayatması Öcalan’ın ilan ettiği yeni tahlil paradigmasına karşıt olduğu üzere Suriye idaresiyle yapılan antlaşmanın da özüne alışılmamıştır.

Ben Öcalan’ın buna müsaade vereceğine ihtimal vermiyorum. PKK’nın da Öcalan’a karşın, yani Öcalan’ı karşısına alarak onun tarihi davetini boşa çıkartacak bu türlü bir yanlışta ısrar edeceğini öngörmüyorum.

-Mazlum Abdi-Ahmed eş-Şara antlaşmasına uyulmazsa, yani mevcut özerk idarenin Suriye hükümetine periyodu öngörülen müddet içinde gerçekleşmezse ve silahlı güçler de merkezi ordunun bir kesimine dönüşmezse, daha açık bir tabirle PKK/YPG kendini mevcut haliyle sistemin dışına çıkartmazsa, sorun kangrene dönüşür. Suriye devleti-hükümeti o bölgede hükümran olmazsa yahut hükümet olarak aldığı kararlar o bölgede uygulanması imkansız kararlara dönüşürse çatışma kaçınılmaz hale gelir.

-Suriye’deki tahlil Irak’takinden farklı olacaktır. Suriye Kürtleri tıpkı Irak’takine benzeri silahlı güçleri olan etnik bir Kürdistan idaresinde ısrar ederlerse hem yeni Suriye’de elde edecekleri büyük kazanımlardan hem de kendi bölgelerinde sahip olacakları kazanımlardan olurlar.

İstedikleri ademi merkeziyetçilik şayet etnikçi temelde olursa ve en değerlisi de silahlı ordusu olan bir idare şeklinde ısrarcı olunursa bu sefer çok daha tehlikeli bir sorun alanına kapı aralamış olurlar.

Umarım Suriyeli Kürtler bu yanlışa düşmezler. Ve umarım Suriye idaresi de bu istikametteki talepleri kendi varlığına yönelik tehdit üzere algılayıp baskılama yoluna gitmez.

Öcalan’ın yeni paradigmasına uygun bir siyasi-idari yapıyı savunan, mahallî demokratik idare modelini etnikçilikten arındıran, ancak Kürtlerin siyasi temsil, kültürel, eğitimsel vd haklarını da anayasal garantiye bağlayan bir anlayış yerinde bütün bir Suriye’yi yönetmeye talip kuşatıcı bir demokratik yol izlerlerse kazanırlar.

Suriye Kürtlerinin güçlü ve kazanımcı geleceği, Öcalan’ın yeni paradigmasını Suriye özgülüne gerçek biçimde taşımakla mümkün olacaktır.

Yeni paradigmanın içi Suriye pratiğinde yeni deneyimlerle zenginleştirilirse güçlü bir kazanım kaçınılmaz hale gelir.

Suriye PKK’sının kendisini dayatmaktan vazgeçmesi, Barzanici Kürtlerin de Irak’takine misal silahlı ordusu olan bir federatif yapıyı dayatmaktan vazgeçmesi, yeni Suriye idaresinin kurucu bir aktörü ve Türkiye’nin de gönülden bir müttefiki olarak kendilerini konumlandırmaları halinde kestirim edemeyecekleri bir güç sağlayacaktır.

Türk-Kürt-Arap ittifakının bu anlayış temelinde ete kemiğe bürünmesi herkese kazandıracaktır.

Barış gerçekleştiğinde Türkiye de Suriye de herkesin Türkiye’si ve Suriye’si olacaktır.

Kürtler bu değişimin öncü gücü olacak potansiyele sahiptir.

Hepimize ilişkin bir Türkiye ve herkesin Suriye’si amacını birlikte gerçekleştirebiliriz.

Aslında PKK’nın feshi ve silah bırakılmasıyla amaçlanan şey de bu.

Bunun için yürekli adımlara gereksinim var.

Sürece kim ayak direrse ve süreci muvaffakiyete ulaştıracak adımları yürekle atmaktan geri durursa tarih onu asla affetmeyecektir.

Tarihsel bir fırsat önümüzde duruyor.

Ayrıntılara takılıp kalmamak lazım.

Her şeyi bir taraftan beklememek gerek.

Sorunun tahlili için hangi adımları atmak gerekiyorsa atmaktan çekinmemek gerek.

Bunu konuşmadan yapmak maharetini göstermek gerek.

Bu süreçte boş konuşmalar yerine gizlice sonuç alıcı hareketlere yönelmek gerek.

Tehditkar, tahkir edici ve suçlayıcı lisandan ihtimamla kaçınmak gerek.

Sorunu nitekim çözmek isteyenler hiçbir mazeretin gerisine sığınmazlar.

Bahane üretip duranlar da güvensizliği çoğaltırlar.

Sorunun tahlili için gerekli olan güvenliği de itimadı de sağlamak gerek.

Koşulsuz-şartsız fesih ve silah bırakma olayı bir an evvel gerçekleşmelidir.

Silah bırakmanın kaidesi olmaz.

Öcalan’ın davetini sulandıracak yahut sabote edecek kelam ve davranışlardan kaçınmak gerek.

Siyasi şımarıklıklardan arlardan kaçınmak gerek.

Evvela Öcalan’ın davetinin karşılık bulduğunun görülmesi gerek.

Hem Türkiye’de hem Suriye’de.

Erdoğan-Bahçeli liderliği bu kanlı sorunun ebediyen çözülmesi ve kalıcı barışın sağlanması için ne gerekirse yapar.

Şartlı cümleler kurarak, şimdi fesih bile gerçekleşmemişken kimi haklı talepleri ve esasen olması gereken talepleri güya silah bırakmanın koşuluymuş üzere takdim etmekten kaçınmak gerek.

PKK’nın kongresini yapabilmesine imkan sağlayacak güvenlik siyasetleri izlemek taviz değildir, bilakis sürecin istenilen biçimde ve müddette hitamını sağlayacak gerçek ve yerinde bir siyasettir.

PKK kongresini güvenlik nedeniyle, hele de bu kritik süreçte nerede ve hangi gün yapacağını duyurmaz.

PKK’nın bu tarihi kongresi her modülden tüm temsilcilerin iştirakiyle ve evvelce hazırlanıp sunulan siyasi raporlar üzerinden yapılacak tartışmalarla günlerce sürebilir.

Hepsi de kendi içinde büyük bir kapalılıkla yapılır.

PKK’nın fesih ve silah bırakma kongresinin hararetli tartışmalara sahne olacağını söylemek için kâhin olmaya gerek yok.

PKK’yı ikna edecek yegâne isim, örgüt üzerinde mutlak güç sahibi olan Öcalan’ın kendisidir.

Öcalan’ın kongreye vaziyet etmesi bu yüzden sürecin selameti açısından elzemdir.

Bunun nasıl ve ne formda olabileceğini bizim bilmemize gerek yoktur elbette.

Devletimiz gerçek olanı yaparak süreci taçlandırmasını bilir elbette.

Kongrenin nerede ve ne vakit yapılacağını sürecin yürütücüleri bilir. Onlar da kimseyle paylaşmazlar.

Bazı gazetecilerin yer ve tarih konusunda dedikleri lafı güzaftan ibarettir.

Birilerinin kendilerini kıymetli göstermek için güya devletin ilgili ünitelerinden bilgi alarak konuşuyormuş üzere atıp tutmaları da bence önlenmesi gereken vahim bir yanlışlıktır.

Biz kongrenin yapıldığını pekala ne vakit mı öğreniriz?

PKK günlerden bir gün kendisi çıkar bir basın toplantısıyla duyurur, işte o vakit öğreniriz.

Mayıs ayında bu güzel haberi inşallah alırız temennisiyle.