Kadınlar daha fazla risk altında: Yemeklere konulan her miktar biraz daha obeziteye götürüyor
Avrupa Obezite Kongresi’nde (ECO 2025) sunulacak olan araştırma, tuz tüketimi ile obezite ortasındaki güçlü bağa dikkat çekiyor.
Çalışma, Finlandiya Sıhhat ve Refah Enstitüsü’nden Annika Santalahti ve grubu tarafından yürütüldü.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne (DSÖ) nazaran obezite, 30 kg/m² ve üzeri beden kitle indeksi (VKİ) olarak tanımlanıyor. Karın bölgesi obezitesi ise iç organlar etrafında çok yağ birikimi ile ölçülüyor ve kalp-damar hastalıkları açısından daha büyük risk taşıyor.
Finlandiya’da sodyum tüketimi 1970’lerdeki tepe düzeylerinden sonra düşüş göstermiş olsa da, 2007 yılından bu yana sabit seyrediyor. Uzmanlar, yüksek sodyum alımının sadece “sağlıksız gıdalar”dan değil, işlenmiş et eserleri, ekmek ve peynir üzere gündelik tüketilen yiyeceklerden kaynaklandığını vurguluyor.
Araştırma takımı, kişisel tedbirlerin kâfi olmadığını, toplumsal seviyede değişikliklerin lakin gıda sektörüyle iş birliği halinde mümkün olabileceğini belirtiyor.
Ulusal FinHealth 2017 çalışması kapsamında elde edilen datalara nazaran, günlük tuz tüketimi bayanlarda DSÖ’nün önerdiği günlük 5 gram sonunun neredeyse iki katına çıkarken, erkeklerde bu oran üç katı aştı.
İstatistiksel modellemelerle desteklenen bulgulara nazaran, sodyum tüketimi en yüksek kümede yer alan bayanlar, en düşük kümedeki bayanlara kıyasla genel obezite açısından 4,3 kat, karın obezitesi açısından ise 3,4 kat daha fazla risk taşıyor.
İdrar örneklerinden elde edilen sodyum kıymetleri de misal sonuçlar verdi. Erkeklerde ise idrar örneklerine dayalı değerlendirmede, en yüksek sodyum kümesindeki bireylerin genel obezite riskinin 6 kat, karın obezitesi riskinin ise 4,7 kat arttığı saptandı.
Uzmanlara nazaran bu bulgular, yüksek tuz tüketiminin tokluk hormonlarını etkileyebileceğini, bağırsak mikrobiyomu ve beden bileşimi üzerinde biyolojik değişikliklere yol açabileceğini gösteriyor. Ayrıyeten, yüksek sodyum alımının çoklukla aşırı işlenmiş besin tüketimini de yansıttığına dikkat çekiliyor.
Araştırma takımı, bu bağlantının biyolojik sistemlerinin daha fazla araştırılması gerektiğini vurgularken, besin sanayisinin de sodyum oranlarını azaltmakta kilit rol oynayabileceğini belirtiyor.
“Günlük tüketilen besinlerin ne kadar tuzlu olduğuna dikkat etmek gerekiyor,” sözlerini kullanan araştırmacılar, obeziteyle uğraşta yalnızca kişisel farkındalığın değil, besin siyasetlerinde esaslı değişikliklerin de kıymet taşıdığını belirtiyor.
