Cuma hutbesi: Hucurât Suresi erdemli bir toplumun inşası
Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü, bu haftaki hutbenin konusunu “Hucurât müddeti: Faziletli bir toplumun inşası” olarak belirledi.
HUCURÂT MÜDDETİ: FAZİLETLİ BİR TOPLUMUN İNŞASI
Muhterem Müslümanlar!
İnsanın; yaratıcısıyla, öteki beşerlerle ve etrafıyla bağlantılarını düzenleyen, bu bahiste temel prensipler getiren müddetlerden biri de
Hucurât sûresi
dir.
Bir başka ismi da ‘Ahlak sûresi’ olan Hucurât müddeti; insanların lakin imanla erdem bulacaklarını, İslam’la izzete kavuşacaklarını haber vermektedir. Müminlerin; iman bağıyla birbirlerine kenetlenmeleri, âdâb-ı muâşerete riayet etmeleri, birlik ve beraberliklerine ziyan verecek her türlü kelam, tavır ve davranıştan kaçınmaları gerektiğini hatırlatmaktadır.
Aziz Müminler!
Yüce Rabbimizin Hucurât sûresindeki birinci bildirisi şöyledir:
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللّٰهِ وَرَسُولِهِ “Ey iman edenler! Allah’ın ve Resûlü’nün önüne geçmeyin…”
1
Allah ve Resûlü’nün önüne geçmemek; onları herkesten çok sevmektir. Allah’ın isteğini, Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in muhabbetini her şeyden üstün tutmaktır. Her vakit ve her yerde Kur’an’a ve sünnete gönülden bağlanmaktır. Allah ve Resûlü’nün koyduğu kararları; karar ve tercihlerimizden, görüş ve niyetlerimizden daha kıymetli ve daha bedelli görmektir. Hülasa, Allah ve Resûlü’nün önüne geçmemek, her mümin için bağlayıcı bir buyruk, imânî bir zorunluluktur.
Hucurât müddetinde verilen bir öteki bildiri ise,
اِنْ جَٓاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ۬ فَتَبَيَّنُٓوا يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا “Ey iman edenler! Size bir fâsık haber getirirse onun doğruluğunu araştırın…”
2
buyruğudur. Ayet-i kerime, bizleri; palavra haber ve aldatıcı bilgilere karşı dikkatli olmaya çağırmaktadır. Çünkü ister gerçek hayatta isterse dijital mecralarda palavra haberleri yaymak, doğruluğu teyit edilmeyen bilgileri paylaşmak; beşerler ortasında fitne ve fesadın ortaya çıkmasına, toplumda huzur ve itimat ortamının zedelenmesine sebep olmaktadır. Birçok insanların hayattan kopmasına, birçok yuvaların dağılmasına, kaç dostlukların bozulmasına yol açmaktadır. Asla unutmayalım ki, doğruluğundan emin olunmayan bir bilgiyi ve haberi paylaşmak, büyük bir günah, ağır bir vebaldir.
Kıymetli Müslümanlar!
Hucurât müddetinde verilen bir diğer bildiri ise,
لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا “Ey iman edenler! Bir topluluk başka bir topluluğu alaya almasın…”, وَلَا تَلْمِزُٓوا اَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْاَلْقَابِۜ “…Birbirinizi karalamayın, birbirinizi makûs lakaplarla çağırmayın…”
3
buyruğudur. İslam’a nazaran insan, hürmete ve hürmete layıktır; latifeyle bile olsa el, lisan, kaş yahut göz işaretiyle alaya alınamaz. İnsanın onuruna lisan uzatılamaz; ona, erdem ve haysiyetini zedeleyecek lakaplar takılamaz. Bütün bu yanlışların sebebi, Allah’ın asla sevmediği gurur ve kibirdir; kişinin kendini beğenmesi, karşısındakini küçük görmesidir.
Hucurât müddetinde verilen başka bir ileti ise,
“Ey iman edenler! Zannın birçoklarından kaçının. Zira zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın…”
4
ihtarıdır. Mümin; elinden ve lisanından inançta olunan kişidir. Mümin, insanlara karşı hep hüsn-ü zan besler; oburlarının değil, kendi kusurlarıyla ilgilenir. Mümin, gıybet etmez, dedikodu yapmaz, laf taşımaz.
Değerli Müminler!
Allah Teâlâ, Hucurât müddetinde bütün insanlara şöyle seslenmektedir:
“Ey insanlar! Kuşku yok ki, biz sizi bir erkek ve bir bayandan yarattık ve birbirinizle tanışmanız için sizi uzunluklara ve kabilelere ayırdık. Allah katında en kıymetli olanınız, O’na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır…”
5
Aziz dinimiz İslam; her türlü ırkçılığı yasaklamıştır. Hal böyleyken bugün; kendini uygar ve seçkin gören, insanlıktan nasibini almamış, vahşetten beslenen zalimler, Filistin’de, Gazze’de ve öteki pek çok yerde her türlü zulüm, azap ve baskıyı Müslümanlara reva görmektedir. Cenâb-ı Hak ise bütün bu kötülüklerin son bulması için ümmet-i Muhammed’in yapması gerekenleri Hucurât müddetinde şöyle açıklamaktadır:
“Müminler fakat Allah’a ve Resûlü’ne iman eden, ondan sonra asla kuşkuya düşmeyen, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cihad edenlerdir. İşte onlar, yanlışsız kimselerin ta kendileridir.”
6
Yüce Rabbim, Hucurât müddetinde anlatılan hakikatleri hayatımıza aktarmayı; zihnimizi, kalbimizi ve lisanımızı kirleten, huzur içerisinde birlikte yaşamamıza ziyan veren bütün kötülüklerden uzak durmayı hepimize nasip eylesin.
Hutbemi, Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in şu duasıyla bitiriyorum:
“Allah’ım! Kulağımın şerrinden, gözümün şerrinden, dilimin şerrinden ve kalbimin şerrinden Sana sığınırım…”
7
——————————
1. Hucurât, 49/1.
2. Hucurât, 49/6.
3. Hucurât, 49/11.
4. Hucurât, 49/12.
5. Hucurât, 49/13.
6. Hucurât, 49/15.
7. Tirmizî, Deavât, 74.
