Türkiye’nin ‘yeni Amerikancılar’a ihtiyacı var mı?
‘Yeni Batıcı’lar da diyebiliriz. Ancak başta söyleyeyim; bu yazıyı, “şimdilik” kaydıyla, “hafta sonu eğlenceliği” diye kabul ediniz. Sonra “ciddileşirse”, bu yazılar da “ciddileşir”…
Hiç bu türlü bir kaygımız olabileceğini düşünmemiştim ve kimsenin de kestirebildiğini sanmam. Bir Amerika var bugün ancak bu bildiğimiz Amerika değil. Biz daha çok “demokratların Amerikası”nı bilir, severiz…
O periyodun Cumhuriyetçi’leri de Beyaz Saray’a oturduklarında, en azından “devlet politikalarını” uygulamaya devam eder, şahsen Başkan’ın meşrebi de uygunsa, yönetim eder, giderdik…
Kaldı ki, büyük deneyim Soğuk Savaş’tan geldiğinden, uzun yıllar bu türlü alıştık. 90’dan sonra aslında herkes sersemlediğinden bir 20 yıl da o denli gitti. Akabinde “Araf”a geldik…
Artık herkesin lisanında sulandırılmaya başlanan “çok kutuplu dünya” ve/veya “yeni global düzen”, liberalizmin/küreselleşmenin canına okumaya başladığında, Batı’da evvel kimse anlamadı, reddetti, sonra anlamazlıktan geldi, sonra öfkelendi, artık anlıyor, sonra da sindirmeye başlayacak…
Sonra battı!
Mesele Trump yahut siyasetlerinin doğruluğu ya da yanlışlığı değil. Küreselcilerin yanlışlığı, dünyaya karşı vurdumduymazlığı…
***
Ankara açısından durum daha kolay; Trump periyodu siyasetleri Türkiye’nin çıkarları ile uyuşacak mı?..
Ve eklese; “E, bakın hepsi ilerliyor. FETÖ geberdi. Terör örgütü eritiliyor ve eğilim/beklenti hudut dışında da sıfırlanması. CAATSA’nın çözüleceği daha besbelli ve savunma sanayi, F-35, F-16 mevzularında da heyecan var. Üstüne, Netanyahu’nun son Beyaz Saray ziyaretinde yaşananları da gördünüz. Daha ne?”
Bunların hiçbirini olmuş-bitmiş kategorisine indirgeyemeyiz, santim santim takip gerekiyor. Hatta Washington yüzde yüz samimi olsa bile, gerisinde bir şey varmış üzere yaklaşmamız refleks olmalı. Bu ülkeyle deneyimimizin, müktesebatın ürettiği şüphecilik benliğimize nakşedilmiştir.
Ama “görüntü” işte öyle…
***
Bu “Amerikancılık mıdır”? Bildiğimiz “Batıcılık” mıdır? Öteki bir cins Amerika ve Batı ortaya çıkıyor ise, klasik/yerleşik Batıcılığımız da “entelektüel” manada bir değişime uğramalı, ahenk bunun üzerinden mi aranmalıdır?
Reel-politik kavrayış, ki kendisi de eski periyoda aittir; Türkiye-Batı münasebetlerinde “çıkarımıza ne varsa toplayalım”dan hareketlenir ancak dünyanın mevcut dönüşüm kuralları ile ahenk sağlaması imkânsızdır. Eski “Amerikancılık/Batıcılık”ın yapı materyalleri bunu taşımaz. Donanımı, birikimi, alışkanlıkları birinci Karot testinde çakar…
Onlar, Türkiye’nin Batı’ya teslim olması üzerine sabittirler, bundan da maddi-manevi menfaatleri vardı. Toplumsal statülerini de bu gerçeklik üzerinden inşa ettiler, paralarını da buradan kazandılar…
Dedik ya, “hafta sonu eğlenceliği kabul edin” diye, önemli tarafı şudur; bu ögeler esasen “milliyetçi-muhafazakâr” da değildir! Hiç de olmadılar. Türkiye’nin mevcut güç istikrarları içinde iktidara yakın durmak isteyenleri de öyledir. İç siyasette oyları da öteki yeredir. Davet ettiğiniz masalarda, çalıştaylarda, şurada burada, “evet efendim, sepet efendim” derler lakin bir metre dışarıda alay edip, aşağılarlar…
***
Küresel bir kasırgayla savaşa bu ögeleri mı asker yazacağız?
