Sinemada ABD-Çin restleşmesi

ABD Başkanı Trump’ın Çin başta olmak üzere gümrük vergisi kozunu sürece sokması dünya ticaretini sarstı. Kelam konusu ABD ve Çin olunca sinema da nasibini alacak elbette. Çünkü ABD’nin Hollywood’u varsa Çin’in de son periyotta yükselen sineması var. On milyarlarca dolarlık dallar nasıl etkilenecek? Ve bu gelişmeler Türkiye başta olmak üzere öbür sinema dallarında nasıl karşılık bulacak?

Geçtiğimiz yıl ABD, Çin’den 440 milyar dolar bedelinde mal ithal ederken, Çin ise ABD’den 145 milyar dolar mal satın aldı. Trump, bu ortadaki makası ülkesi lehine daraltmak istiyor. “Üretimimizi kendimiz yapalım” dedi fakat bu durum gerçeklerle pek de uyuşmuyor. Çünkü Çin, ucuz üretimin cenneti biçiminde bir iktisat modeli ile son 20 yılda yükseldi.

Trump’ın Çin iktisadını amaç alan gümrük vergisi atılımına rağmen Pekin idaresi de tıpkı halde karşılık verdi. Fakat Çin’in bir atağı daha var. Ülkeye girecek olan ABD sinemalarına kısıtlama getiriliyor. Dünyanın en geniş dağıtım ağına sahip ABD sinemaları ve firmaları için bu adım tesiri üzere gelebilir fakat o denli değil. Zira son devirde Çin’deki sinema salonları dünyanın en çok hasılat oluşturan kesimi durumunda. Hollywood sinemaları de bu büyük pastadan nasibini alıyor elbette.

“Avengers: Endgame”, “Furious 7” ve “Avatar: The Way of Water” üzere sinemalar hasılatlarının önemli kısmını Çin’den elde etti. Şu an da “A Minecraft Movie” Çin’de önemli hasılat elde ediyor.

Çin, ABD’den sonra dünyanın en büyük ikinci sinema pazarına sahip. Hollywood’un en büyük üretimleri son yıllarda Çin’de vizyona giriyor ve global hasılatın yüzde 25’ine varan oranda ek katkı elde ediyor. Son vergi restleşmesi ile Hollywood’un can damarlarından biri de kesilmiş olacak. Zati sinemaya izleyici çekme sorunu yaşanırken, bu durum ABD sinema bölümü açısından iç açıcı görünmüyor.

Peki, Hollywood için eza teşkil eden bu durum öteki merkezler için fırsat olabilir mi?

Başlangıçta karşılık evet. Lakin Hollywood kadar üretim yapan merkez az olduğundan Türkiye üzere bölgelerin kısa vadede yarar elde etmesi sıkıntı görünüyor. Krizin uzaması durumunda ise Türkiye, yarar elde edecek ülkeler listesinde yer alıyor.

Söz konusu krizin ne kadar süreceğine dair gerçek okuma yaptıktan sonra Çin sinema pazarına gerçek atılım yapmak gerekebilir. Zira daha evvel de bu sayfada tabir ettiğimiz üzere Çin’de sinema salonları, dünyanın en verimli hasılat datalarına sahip son devirde. Buraya yönelik üretimler, orta ve uzun vadeli adımlar çok önemli kapılar açabilir. On milyonlarca dolarlık sinemalar yapmamız mümkün değil. Lakin bize mahsus, dizi dalından de deneyim ile dünya halklarının ilgi duyacağı kıssalarla yeni bir pazar açılabilir.