Trump, Netanyahu’nun önünde Türkiye’yi neden övdü?
Sonra Trump; “Suriye konusunda Türkiye ile yaşadığınız her sorunu çözebileceğimi düşünüyorum. Siz makûl olduğunuz sürece. Bu hususta siz de biz de makul olmalıyız. Erdoğan’ı seviyorum, o da beni seviyor ve hiçbir problemimiz olmadı. Zeki ve güçlü bir adam. Suriye’de diğer kimsenin beceremediği bir şeyi yaptı. Hakkını vermek lazım”…
***
İtiraf edelim; bu satırları duyar-duymaz herkesin sırtından bir ürperti geçmiş olmalı…
Türk kamyonunun en sevmediği başkanlardan birincisi Netanyahu. “Müttefikimiz” ABD’ye de itimadını neredeyse büsbütün kaybetmiş ülkenin insanları olarak, hem de Oval Ofis’te hem de milletlerarası basının önünde Türkiye ve başkanının övülmesine “alışık” değiliz.
Ama buna bakarak Netanyahu’nun Amerika’ya, Türkiye’yi şikayet etmek ve ‘durdurulmasını istemek’, üzerine “aramızı düzeltin” talebiyle gittiğini bilelim…
Yani hem İsrail siyasetleriyle geçmişten gelen kapatılmamış hesaplarımız var hem de özel olarak Netanyahu’yla. Terör örgütü PKK/YPG de tıpkı hata belgesine dahildir…
Netanyahu, Biden idaresi tarafından da sevilen biri değildi. Fakat meşhur ve meşum İsrail lobisi o periyot de Washington’un kolunu bükmeyi başardı. Kongre’de yaptığı konuşmaların nasıl/ne kadar alkışlandığını anımsayın. Esasen, Trump’ın da Netanyahu’dan hazzettiğini söylemek argümanlı olur. Lobi de yerinde duruyor. Fark, Netanyahu Biden’ı parçalama gücüne sahipken, Trump’a diş geçirmesinin güç olmasıdır…
Konjonktürün getirdiklerinden biri bu. Bir başkası, “yeni dünya düzeni” denilen ve tüm kaotik kademelerini yaşadığımız savrulmalar. Üzerine de, kurulu global tertibi paramparça etmeye yeminli Trump’ın ABD Başkanı olması.
Bunlar cepte dursun…
***
Neden ABD Lideri, Türkiye’nin en keskin düşmanının önünde, Ankara’yı övüyor ve onu “makûl olmaya” davet ediyor, hatta zorluyor!
O da yeni ABD Büyükelçisi’nin pek özlü formda ve Türkiye’yi merkeze alarak çizdiği jeopolitiktir. Tekrarlayıp yer kaybetmeyelim, hatırlamak isteyenler, “Yeni Amerikan Büyükelçisi’nin teklifi”ni okuyabilirler. (05/04, Yeni Şafak.) Çin, Rusya, Hazar ve Türk dünyası ile Ortadoğu üzerinden hakkıyla ve hakikat bağlar kurularak ele alındığında Trump-Türkiye münasebetlerinin geleceğinin yol haritası görülebilir…
***
Ancak İsrail işin içinde olduğunda, “makûl” arayışları gönül rahatlığıyla yürütülemiyor. Örneğin, İsrail’in, Yunanistan-Kıbrıs Rum Kesiti ve “+” diyerek ABD ile çizmeye çalıştığı Akdeniz haritası. Ya da Suriye’de derinlere kadar inerek vurduğu üs bölgeleri…
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bir Irak yayın organına verdiği mülakatta şöyle diyor; “İsrail (Suriye’de) kendisiyle ilgili güvenlik sorunu algılıyorsa, bununla ilgili parametreleri söylemeli. Aksi taktirde, ‘ben niyet okudum, artık değil lakin bunlar tahminen 15 yıl sonra bana tehdit olurlar. Ben o vakit gidip oraları işgal edeyim’ olmaz. O vakit bir oburu da gelir sana bunu yapar”…
Netanyahu’nun, “Suriye’nin, Türkiye dahil olmak üzere hiç kimse tarafından İsrail’e atak için bir üs olarak kullanılmasını istemiyoruz” kelamlarına peşinen verilen karşılıktır bu. Kaldı ki, İsrail’in “el altından” yaptıkları hesap edildiğinde -ki yalnızca Akdeniz ya da terör örgütünü desteklemekle hudutlu değil, Türkiye iç siyasetine yönelik kaşımaları da dahildir- Ankara da buna nazaran hareketlenirse ne olacak!
İsrail’in korkusunu anlıyoruz. Daha evvel karşılaşmadığı bir güçle “sınırdaş” olmak, üstelik bu gücün kendisini aşan kabiliyetlere sahip olması ürkütücü olmalı. Ama yapacak bir şey yok; bununla yaşamayı öğrenmeli…
O halde?..
Türkiye-ABD ilgileri, mümkün Erdoğan-Trump görüşmesi ile bir diğer evreye geçecek üzere görünüyor. Bunun içinde, Trump’ın getirdiği vergiler de var, CAATSA da var, başka yaptırımlar da var, F-35 evrakı da var, Suriye ve İsrail de var ama…
Uyuşmadığı yerleri yönetme mahareti Türkiye’yi stratejik kıymet listesinde daha evvel hiç bulunmadığımız bir sıraya yükseltebilir.
