Bu sene ramazan ayı Cumartesi ve Pazar birinci iki günü olunca hafta sonuna denk gelince bu trafik yoğunluğunu İstanbullular hissetmedi. Ama Pazartesi itibariyle iftara yetişmek için olağan mesailerinden çıkanlar hatta bu türlü yarım saat bir saat evvel çıkanlarda iftara yetişemediler. İstanbul’da şu anda akşam saatlerinde konuta ulaşma müddeti iki buçuk saati açtı üç saat trafikte kaldım diyen çok sayıda insan var toplumsal medyada.

Bunun için bir düzenleme yapmak gerekiyor. Kimi kentlerde yapıldı. Kamuda ramazan düzenlemesi diye. Bir saat geriye çekildi esasen oruç tutan beşerler yemek yemiyorlar yani tahminen bir yarım saat bir saat. Buradaki temel maksat insanların iftara yetişebilmesi. Zira oruç bir tarafından da yorucu bir ibadet tam iftar saatinde o bu türlü Ramazan’ı hissedeceğin dakikalarda sen trafiğin geriliminin ortasında kalıyorsun ve o inanılmaz yoğunlukta bir de herkesin telaşı var. Bir de geç kalıyorsun. Artık yaz ramazanları geride kaldı. Bir de şu var artık yaz Ramazanlarını unutalım. Onlar geride kaldı. Dışarıda yapılan sahurlar bunlar bitti. Alışılmış ki saatler de geriye yanlışsız geldi. Yani artık İstanbul özelinde söylüyorum. 19 da başladı birinci iftar bittiğinde Ramazan 19.30 olacak. Seneye artık 18’lerde başlayacak. Sonraki sene 19’u görmeyecek bir daha. Pekala bu ne demek? Artık 20.30’da iftar açıldı yaz ramazanlarında. Olağan mesaim bitiyordu. Ortadaki fark vardı ve insanların iftarlarını rahat yetişiyorlardı. Fakat artık yetişemiyorlar. Önümüzdeki yıllarda hiç yetişemeyecekler. Bunun için bir mesai düzenlemesi kaide. Birçok tenkit geldi ki gelebilir ki geldi yazıyla ilgili ancak inanılmaz da bir talep var. Yani devlet kamu bunu sağlamak zorunda. Beşerler sonuçta Ramazan’ı yılda bir defa Müslümanların yerine getirdikleri bir vecibe. Yani ortada Hristiyanlar Noel’i tanınan haklarla, imtiyazlarla kutluyorlar.

Türkiye’de futbol dönem Noel tatiline nazaran takvimlendiriliyor. Mesela Musevi futbolcular Hamursuz Bayramların da alana çıkmazlar. Hiçbir güç onlara o gün maç yaptıramaz. Dünyanın en âlâ futbolcusu ve en güzel grubu bile olsa. Müslümanlarında Ramazan’ı o manevi kuşatıcılığıyla, rahmetiyle yaşaması gerekiyor. Yani ramazan bu türlü bir ay. Bir aylık bir bir kısıtlama olması gerekiyor. Bunu konuşmamız lazım. Bu hakkı da istemek gerekiyor. Ramazan deyince de akla iftar geliyor. İftar sofrasında yoksan, yetişemediysen eksik kalıyorsun. Artık bir de şu var. Devletler bilhassa Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve artık birçok devlet aileyi önemsiyor. İnsanların bireyle irtibatını önemsiyor. Türk Lisan Kurumu’nun bu sene ki kavramı neydi? Kalabalık yalnızlıktı. Beşerler milyonların içerisinde fakat yalnızlık hissediyorlar. Yani bu kimsesizleşme de olarak da kavramlaştırılabilir. Artık iftar sofrası dediğin herkesi bir ortaya oturttuğun, muhabbeti sağladığın o manevi kuşatıcılıkla birlikte bir ortam inşa ediyorsun.

Bir aile içerisinde ya da toplumsal etraf içerisinde bir kültürel, dini bir aktifliğe dönüştürüyorsun. Artık bir taraftan hem aileyi güçlendireceğiz diye çalışmalar yapılıyor ki batıda da bu tarafta artık şeyler var. Lakin öteki taraftan aileyi bir ortada tutacak, toplayacak. Daha da güçlendirecek o maneviyatın kuşatıcılığıyla sağlamlaştıracak iftar sofrasına oturtamıyorsun. Yani baba trafikte, çalışan anneler çok fazla, çalışan hanımefendiler çok fazla. Onlarla iftar sofrasını kuramadıktan sonra bir hanımefendi, bir anne bu sefer eksik kalacak her şey. Geçenlerde bir yazı yazmıştım. Ramazan geliyor buzlukları dolduralım. Bunun bir performansa dönüşmesini eleştirmiştim ben. Doğal ki çalışan hanımefendilerin bir hazırlık yapması elzem fakat artık günümüzde maalesef çocukluktaki ramazan buzluktaki ramazana dönüşmeye başladı. Yani bu türlü bir pratik çıktı ortaya. Mecbur kalıyor beşerler. Yani iftihar dediğimiz hadise bir hazırlık sürecinden geçiyor. Ve sen trafiktesin, hazırlık yapamıyorsun. Ya da sen işte iftar öncesi bir şey yapamıyorsun. Orada oturamıyorsun bekleyemiyorsun, o heyecanı yaşayamıyorsun. İstanbul’da büyük kentlerde trafikte hiç kimse iftarın olduğunu bile anlamıyor. Yani o kaosun içerisinde. Pandemide beşerler sokakta yokken sokaklar boşken trafik yokken kamuda ramazan düzenlemesi yapıldı. Aşağı çekildiği saatler. Demek ki biz de hayatın olağan akışını bir aylık bir yavaşlatma ki Ramazan bu türlü bir şey yani. Bir dur. Bir dinlen o 11 ayın sana yüklediği yüklerden biraz kurtuldu. Biraz arın. Mesela yalnızca yemek değil. Dinlenmemiz lazım bizim. Ruhumuzu dinlendirmemiz lazım. Bu trafikte nasıl ruhu dinlendireceksin? Daha çok yorulacaksın, daha çok gerilime gireceksin. O yüzden bu kalıcı bir düzenlemeye de dönüştürülebilir. Yani ramazan ayında mesailer planlanır. Hayat biraz yavaşlatılır. Kamu bunu yaparsa özel dalda yapar. Birbirini tamamlar. Ve bu halde kaos da olmaz, bir rahatlama da olur. Artık bakıyorsun inanılmaz serzenişler var ve haklı beşerler. Ben üç saat trafikte kaldım diyor. Oruç o üç saatte nasıl bir gerilime girdi? Orucunuz zedeleyecek, orucunu sakatlayacak. Ne yaptı? Bir de bunlar var yani. Yani bir sürü örnek var. Asya ülkelerinde çok yapılıyor. Ramazan’la ilgili. Ramazan gelince hayat duruyor. Ramazan dediğin biraz bu dur yani. Olağan hayatı biraz durdurmaktır. Bunun yapılması için ben bu yazıyı çok da güzel geri dönüşler var.”

“Tabii ki bu ülkede laik kemalist saiklerle işte bunu bir yaygaraya dönüştürmeye çalışanlar da var. Ben onları hiç ciddiye de almıyorum. Zira onların tezleri, argümanları bir din aksiliğiyle, ramazan aksiliğiyle örtüşüyor. O yüzden kaygıları ne? Onun çok farkındayız fakat biz Ramazan ayımızı bu bir ayı bu türlü Doya doya, payda hissede, yaşaya yaşaya çocuklara, evlatlara, etrafımızdaki insanlara, ailemize yaşatarak geçirmek istiyoruz.

Bütün sorun bu. Yoksa Ramazan’ı toplumsal medyada yaşayan bir topluma dönüşeceğiz böylelikle. O kültürü, o aidiyeti, o hissiyatı yalnızca toplumsal medyada şey yaparak, paylaşarak yaşamak zorunda kalacağız.

Bu sefer o samimiyet ortadan kalkacak. Sanallaşacak her şey ki gidiyor yani sanallaşmaya yanlışsız gidiyor. Bunun önüne geçmek istiyorsak aileyi güçlü tutmak istiyorsak aile dediğimiz kurum devleti ayakta tutacağız. Yani bunu yeni farkına vardılar. Ramazan’da bir fırsat daha da güçlendirelim ve o vakit insanları biz iftar sofrasında buluşturalım. Aileyi iftar sofrasında buluşturmazsak hiçbir yerde buluşturamayız.”