İsrail’de PKK silah bırakırsa paniği
Esed rejiminin devrilmesinin çabucak akabinde terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ın örgüte yönelttiği silah bırakma ve kendini feshetme daveti, Suriye’nin istikrarsızlığını isteyen İsrail’i panikletiyor. İsrail basını, terör örgütü PKK’nın silah bırakmasının, Suriye’de İsrail’in çıkarlarına tehdit oluşturabileceği değerlendirmesinde bulundu. Bununla birlikte ABD’de yayın yapan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi de İsrail’in güneyde Dürzi toplulukları Şam idaresine karşı kışkırtmak için bir milyar dolarlık finansman ayırdığına dair bir haber yayınladı.
Haaretz gazetesinde yayınlanan tahlilde, “Ateşkes Suriye’nin güç dinamiklerini değiştirebilir ve İsrail’in ülkedeki varlığına meydan okuyabilir” değerlendirmesine yer verildi. Suriye hava alanının Baas rejimi periyodunda Rusya ile koordineli olarak İsrail’e açık tutulduğu hatırlatılan tahlilde, “Türkiye’nin Moskova’nın yerine denetlemesi halinde Suriye hava alanı İsrail’e yakında kapatılabilir” tabiri kullanıldı. Tahlilde, terör örgütü PKK’nın silah bırakma ve kendisini feshetmesinin Suriye’deki güç istikrarlarını “dramatik bir biçimde değiştireceği”, Türkiye’nin pozisyonunu etkileyeceği ve ABD’yi Suriye’den asker çekmeye teşvik edeceği yorumu yapıldı.
Analizin devamında örgütün en büyük yapılanması olan ve Suriye’de SDG ismini kullanan PKK/YPG’nin elebaşlarından Ferhad Abdi Şahin’in Öcalan’ın silah bırakma davetinin PKK’ya olduğunu, kendilerine olmadığını savunmasına rağmen, ABD dayanağını kaybedebileceği ve Suriye idaresinin direktiflerini yerine getirmek zorunda kalacağı kaydedildi. Bu durumda Türkiye’nin de Suriye’nin kuzeyindeki inançlı bölgelerden çekilebileceği ve İsrail’in “Suriye’nin güneyinde işgalci güç” olarak memleketler arası alanda sıkıntı durumda kalacağı değerlendirmesinde bulunuldu. Yedioth Ahronoth ve The Jerusalem Post gazetelerinin haberinde de yaşanan gelişmelerin, Suriye’de SDG ismini kullanan PKK/YPG’nin Suriye idaresiyle anlaşmak zorunda kalmasına sebep olacağı ve bunun Türkiye’nin tavrını etkileyebileceği yorumu yapıldı.
Öte yandan, ABD’de yayın yapan Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin tezine nazaran, Suriye’de Esed rejiminin devrilmesinin akabinde idareye “İslamcı grupların” geldiğini düşünen İsrail, bu kümelerin Suriye’ye birleştirmesini engelleye çalışıyor. WSJ’de dün yer alan haberde, İsrail’in Suriye’de zayıf bir merkezi hükümetin olduğu, buna karşılık geniş yetkilere sahip özerk idarelerin olduğu bir federal idare kurulması için milletlerarası toplumu ikna etmeye çalıştığı belirtildi. Haberde, İsrail’in katiyen Suriye’nin güneyindeki bölgelerin silahsızlandırılması için efor sarf ettiği kaydedildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz da Suriye’nin güney bölgelerinin silahsızlandırılmasını ve yeni idareye bağlı askeri güçlerin bölgeye girişini engelleyecekleri tehditlerini savunmuştu.
Netanyahu ve Katz, Suriye’de “Dürzileri koruyacaklarını” söylemelerine karşın Dürzi topluluğun şimdi İsrail’in bu jestlerine önemli bir karşılık vermediği görülüyor. Birtakım Dürzi din adamları, Şam hükümetine kendilerini “ikinci sınıf vatandaş” olarak gördüğü gerekçesiyle tenkitler yönelterek İsrail’e yakınlaşma yanlısı olsa da Dürzi önderler sık sık Suriyeli kimliğine vurgu yapan açıklamalar yapıyor. Bununla birlikte, Dürzilerin yoğunlukta olduğu Suveyde’deki Kerame Meydanı’nda da İsrail tersi çok sayıda protesto aksiyonu düzenlendi. WSJ’nin haberine nazaran İsrail idaresi, Dürzilerin Şam idaresine karşı harekete geçmesi için bir milyar dolarlık bir finansman ayırdı. Haberde, kelam konusu finansmanın İsrail tarafından, Dürzilerin bilhassa “İkinci sınıf vatandaşlık” ile iskan ve imar bahislerinde yaşadıkları kimi sıkıntıların Şam’a karşı kullanılmasında “İyi niyet göstergesi” olarak kullanılmak üzere ayrıldığının altı çizildi.