Teravih namazı Ramazan ayında her gün yatsı namazı sonrasında kılınıyor. Tüm dünyadaki Müslümanlar mübarek Ramazan ayı boyunca Teravih namazı kılarak ibadetlerini sürdürüyor. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın resmi internet sitesinde yer alan namaz vakitlerine nazaran, vilayet il Teravih namazı saatlerini ve Teravih namazı kılınışını yazımızda sizler için derledik.

Teravih namazı yatsı namazı vakti olduğundan, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın resmi internet adresindeki (www.diyanet.gov.tr) yatsı namazı saatleri ile öğrenilebilmektedir. Buna nazaran vilayetlerin namaz vakitleri şu haldedir;

Teravih ve vitir namazının vakti, yatsı namazının vaktidir. Lakin hem teravih hem de vitir namazı, yatsı namazının farzından sonra kılınır. Bu prestijle yatsı namazının farzından evvel kılınan teravih ve vitir namazlarının iade edilmesi gerekir. Şayet vakit çıkmış ise; teravihin kazası gerekmez, vitrin kazası gerekir (İbnü’l-Hümâm, Fethü’l-kadîr, 1/426, 469; Kâsânî, Bedâi‘, 1/290).

Hz. Peygamber’in (s.a.s.) kıldığı teravih namazlarının kaç rek’at olduğu konusunda, üzerinde ittifak edilen bir rivâyet bulunmamaktadır. Her ne kadar onun vitir dâhil yirmi üç rek’at teravih kıldığı istikametinde kimi rivâyetler varsa da (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, 2/164 [7692]; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 2/698 [4286]) bunlar fukaha tarafından farklı değerlendirilmiştir. Hasebiyle bu hususta Hz. Âişe’nin, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden ve Hz. Ömer’in teravihin cemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden hareketle bir sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır.

Resûlullah’ın (s.a.s.) Ramazan’daki gece namazları sorulduğunda, Hz. Âişe, “Resûlullah, Ramazan ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir rek’attan fazla (nâfile namaz) kılmamıştır.” (Buhârî, Teheccüd, 16 [1147]; Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 125 [738]) karşılığını vermiştir. Diğer bir rivâyette bu sayı on üç olarak zikredilmektedir (Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 123-124). Öncelikle bu hadisin teravih namazı hakkında olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Öbür taraftan Hz. Âişe’nin, Allah’ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir yahut on üç rek’at namaz kıldığını belirtmesi, onun teravih dışında devamlı olarak kıldığı bir gece namazının bulunduğunu göstermektedir.

Esasen Kur’ân-ı Kerîm’de de; “Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir beyhude olmak üzere namaz kıl. Umulur ki Rabbin, seni övgüye bedel bir makama gönderir.” (el-İsrâ, 17/79) buyrulmaktadır.

Yukarıda zikredilenlerden, kelam konusu sorunun, Ramazan ayında Hz. Peygamber’in öteki ibadetlerinde olduğu üzere gece namazlarında da bir artış olup olmadığını öğrenmek emeliyle sorulduğu ve teravih namazıyla bir alakasının olmadığı anlaşılmaktadır. Hz. Âişe’den rivâyet edilen, “Resûlullah (s.a.s.) Ramazan’ın son on günü girdiğinde gecelerini (ibadet ve zikirle) ihya eder, ailesini uyandırır, ibadete daha da ağırlaşırdı.” (Müslim, İ‘tikâf, 7-8 [1174-1175]; bk. Buhârî, Fazlu leyleti’l-kadr, 5 [2024]) hadisi bu görüşü desteklemektedir. Öbür yandan, bu hadisin teravihin legal kılınmasından evvel mi yoksa sonra mı olduğu da muhakkak değildir.

Hz. Ömer vaktindeki cemaatle kılınan teravih namazlarının rek’atları konusunda yirmi ve on bir rek’at biçiminde iki rivâyet vardır (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, 2/162-163 [7671-7683-7684]). Kaynaklarımızda Hz. Ömer’in periyoduyla ilgili farklı rivâyetler olmakla birlikte daha sonra teravihin yirmi rek’at olarak yerleştiği ve günümüze kadar da cemaatle kılınarak bu türlü devam ettiği söz edilmiştir (bk. İbnü’l-Hümâm, Fethü’l-kadîr, 1/450; ‘Aynî, ‘Umde, 11/126-127; Mâverdî, el-Hâvî, 2/290-291; Şevkânî, Neylü’l-evtâr, 3/53).

Teravih namazı, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali periyotlarından başlayarak günümüze kadar cemaatle yirmi rek’at olarak kılınmıştır. Sahabeden kimse buna itiraz etmemiş ve âlimler tarafından da bu formda kabul edilmiştir. Günümüzde, başta ülkemiz olmak üzere pek çok İslâm ülkesinde teravih namazı cemaatle 20 rek’at olarak kılınmaktadır.

Şunu söz etmek gerekir ki teravih namazı beyhude bir ibadet olduğundan, farz üzere telakki edilmesi yanlışsız değildir. Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve gibisi sebeplerle, teravih namazının meskende 8, 10, 12, 14, 16 yahut 18 rek’at kılınması hâlinde sünnet yerine getirilmiş olur. Lakin cemaate iştirak etmeye çalışmak daha güzeldir.

Hz. Peygamber (s.a.s.), bayanların mescide gelebileceklerini, lakin konuttaki ibadetlerinin daha üstün olduğunu çeşitli vesilelerle lisana getirmiş ve şöyle buyurmuştur: “Hanımlarınızın mescidlere gitmesine mahzur olmayın. Ancak konutları onlar için daha güzeldir.” (Ebû Dâvûd, Salât, 53 [567]; bk. Buhârî, Cum‘a, 13 [900]; Müslim, Salât, 136 [442]).

Hz. Peygamber’in, bayanların mescide gitmelerine müsaade verdiği, hatta Ramazan ve Kurban bayramları üzere toplumun beraberce kutladığı sevinçli günlerde onların da bayram sevincini yaşamaları için bayram namazına gelmelerini teşvik ettiği bilinmektedir (Buhârî, ʽÎdeyn, 15, 19, 21 [974, 979, 981]; el-Hac, 81 [1652]; Müslim, Salâtü’l-ʽîdeyn, 1-3, 10-12 [884-885, 890]). Allah Resûlü (s.a.s.) mescide gelecek bayanlara birtakım tavsiyelerde bulunmuş; dikkat çekecek halde giyinmelerini ve koku sürünmelerini yasaklamıştır (bk. Müslim, Libâs, 125 [2128]; Salât, 141-142 [443]).

Kadınların namazlarını konutlarında kılmaları daha faziletli ise de farz namazları ve teravih namazını gerekli hassasiyeti göstermeleri kaydıyla mescitte cemaatle kılmalarında da bir sakınca yoktur (Zeylaî, Tebyîn, 1/140; İbn Nüceym, el-Bahr, 2/71).