Uluslararası Af Örgütü’nün “insan mezbahası” olarak tanımladığı, 13 yıllık iç savaş sırasında on binlerce insanın yargılanmadan tutulup türlü azaba tabi tutulduğu, makûs şartlar nedeniyle binlerce mahkumun fiziki ve ruhsal hastalıklara yakalanıp öldüğü ve birçoğunun cesedinin yakıldığı Sednaya Hapishanesi’ndeki mahkumlarla birebir mülakat yapan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) hazırlık basamağında olan raporu Memleketler arası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) ve Memleketler arası Adalet Divanı’na (UAD) sunacak. Mülakat ile elde edilen datalar Esed’le birlikte başka üst seviye görevlilerin de insanlığa karşı hatalardan yargılanabileceğine kanıt ve karine teşkil ediyor.

Yeni Şafak’a konuşan TİHEK Lideri Prof. Dr. Muharrem Kılıç, “Baas Partisi’nin 61 yıllık baskıcı iktidarı tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlallerini incelemek üzere bir komite kurulmasına karar verdik. Kurul birinci olarak, Sednaya Hapishanesi olmak üzere Suriye’de yer alan öteki alıkonulma merkezlerinde bulunmuş 20 mağdur ile tutulma şartları ve maruz kaldıkları insan hakları ihlalleri hakkında görüşme yaptı” dedi.

Rejimin çökmesiyle birlikte ortaya çıkan azap ve başka insan hakları ihlallerine ait bulguların, Beşşar Esed ve üst seviye rejim vazifelilerinin insanlığa karşı cürüm ve savaş kabahati bağlamında yargılanabileceğine karine teşkil ettiğini belirten Kılıç, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun UCM Savcısı’nı yetkilendirmesi halinde Suriye’de rejim tarafından işlenen kabahatlerin ve ilgili faillerin UCM nezdinde soruşturulması ve kovuşturulması kelam konusu olabilecektir. Bu rapor hem UCM hem de UAD yargılamalarında kanıt olarak kullanılabilecek” diye konuştu.

Başta Sednaya Hapishanesi olmak üzere Suriye’de yer alan öteki alıkonulma merkezlerinde bulunmuş mağdurlar ile yapılan görüşmelerde öne çıkan sözler:

* 15 gün boyunca yeraltındaki tek kişilik bir hücrede kaldım. 180 cm uzunluğunda 100 cm genişliğindeki hücrede 15 kişi kalıyorduk. Karanlık ve sessizlik içindeydik. Hayatta olup olmadığımı anlamak için daima etimi sıkıyordum.

*Sednaya’da bilhassa alt katlarda her gece 3-4 kişi idam ediliyordu. Gece zincir sesleri gelirdi ve bu idam edilecek mahkûmların götürüldüğünü işaret ederdi.

* 215. Şube’ye birinci girdiğimizde buranın bir mezbaha olduğunu düşündüm. Zira hiçbir şey göremiyorduk, gözlerimiz bağlıydı. Burada bize başka tutuklular, “Burası 215. Şube. Buraya giren kaybolur, çıkan ise tekrar doğmuş üzere olur” dediler.

*Esed devrinde 15 yaşında lise öğrencisiyken İhvan üyesi olduğum teziyle tutuklandım, buna sebep yalnızca Kur’an derslerine katılmamdı. Tedmur Hapishanesi’nde 25 yıl kaldım. İşkenceciler için her şey azap sebebiydi. Bazen gelir ‘Senin boyun neden benden uzun’ der azap ederlerdi.

* Birlikte kaldığımız bir arkadaşımız düşünde Hafız Esed rejiminin devrildiğini görmüş ve bunu bir arkadaşına anlatmış ve kulaktan kulağa bu haber askerlere kadar ulaşmış. Bu arkadaşa “Sen bu türlü bir şeyi düşünmeseydin hayalini görmezdin, demek ki ihtilal yapmak niyetindesin ve bunun da cezası idamdır” dediler ve idam ettiler.

* Hapisteyken tuvalete gittikten sonra abdest aldık mı diye yüzümüzü ve kollarımızı denetim ederlerdi. Abdest almak ve namaz kılmak azap sebebiydi.

* Bir mühlet yaklaşık 100 metrekare kadar bir salonda 400 kişi kadar tutulduk. Aylarca banyo yapamadığımız için bedenimizde yaralar çıkmıştı. Önümdeki adamın sırtındaki yaraya neredeyse parmak girecek kadar delik oluşmuştu ve içerisinde kurtçuk çıkıyordu.