Tabiatın solan çiçeği, kuruyan yaprağı yeni bir çiçekle, yeni bir yaprakla yerine geri koyan bir hafızası var. Ona o hafızayı da bir bağışlayan… Varlık sistematiği içinde her şey birbirine bağlı ve zuhura gelen her şey ulvi esaslara nazaran hayat buluyor. Hasebiyle bizi oluşlarıyla şaşırtan şeyler, aslında bir saatin hassas iç organlarının muntazaman işlediği üzere o sistematik içinde şaşmadan ve olması gerektiği üzere oluyor.

“Yaşam bana daima kök gövdeden beslenen bir bitkiyi anımsatır. Ömrün kök gövdesinde saklandığı ve görünmez olduğu doğrudur. Toprağın üzerinde görünense sırf tek bir yaz dayanır; sonra de solar masraf. Kısa ömürlü bir manzara bu. Hayatların ve medeniyetlerin sonu gelmeyen oluşumlarını ve yok olup gidişlerini düşündüğümüzde mutlak bir hiçliğin tesirinden kurtulamayız. Buna rağmen ben, hiçbir vakit sonsuz akışın altında yaşayan ve sürekliliği olan bir şeyin var olduğu hissini yitirmedim.” diyor Carl Gustav Jung, ‘Anılar, Düşler, Düşünceler’ ismini verdiği kitabında.

Biz sebepler ve sonuçlar dünyasında yaşıyoruz. Hatta şunu diyebiliriz ki, bu dünya görünüşte küçük sebeplerden ve sonuçlardan yürüyen bir öyküdür. Bizim baktığımız yerden görünen budur, bizim yaşadığımız yerde yaşamanın olması gerekeni de budur. Aksi halde bir dünya hayatından, o içinde akan rastgele bir kıssadan kelam edemezdik. Dünyanın tabiatı, yaratılış hikmeti ve sırrı, bunu gerektirir.

“Irmaklar bir kaynaktan doğuyor, kaç diyardan geçip, birçok badire atlatıp ummana ulaşıyor” dedi yanındakine, “neden hayat da bu türlü bir şey olmasın!”

Bir sinemanın karakterleri üzereyiz biz; her olan şey bizim için yeni bir şey… Anbean yaşadıklarımız içinde ebediyen bilinmezlik taşıyor ve hislerimizi etkiliyor. Senaryoyu yazan içinse hiçbir şey önüyle de sonuyla da bilinmez değil; nerede başladığı ve nereye hakikat aktığı muhakkak her şeyin. Güneşi sabahın ufkuna koyan, günleri de birbirine ekliyor. Mevsimleri gerisi gerisine sıralayan, rüzgarları dağların tepelerinde bir dolaştıran, suları taşların üstünde seke seke akıtan, kolları yeşillendiren, çiçeklerle donatan ve sonra yeniden bir solduran var. Arıların dolaştığı çiçeklere bal özünü bir damıtan var. Elbette bütün kıssaları de birbirine bir bağlayan var. Sebepleri birbirine bir bağlayan var. Yolları birbirine bağlayan, kıssaları öykülerle kesiştiren, hayatları birbirine yakınlaştıran ve uzaklaştıran, fikirleri akla getiren, gönülleri birbirine bir yakıştıran, sevdaları kalplere mühürleyen, sessizliklerin arasına sözleri serpiştiren, kırılan hayalleri yeni hayallerle değiştiren, ömürleri rengarenk bir kilim üzere bir dokuyan, insanın dışına bir dünya kuran ve çok daha büyüğünü içine bir sığdıran var.

Jung, birebir kitabında insanın iki dünyasına ait geniş ufuklu fikirler de serdediyor: “Dış dünya, içsel olanın yerini alamaz. Bu nedenle, dışsal olaylar açısından ömrüm güçlü değil. Onlarla ilgili söyleyecek fazla bir kelamım de yok; anlatsam boş ve içeriksiz oldukları hissine kapılırım. Kendimi sırf içimde olup bitenlerle anlayabilirim. Ömrümü eşsiz kılanlar onlar…”

Sadece oltanın ucuna bakarsan, kovanda balıkla konuta dönersin tahminen lakin ummanı göremezsin, hayat böyle!

“Aklım birinci erdiğinde içimin derin kuyusuna attığım birçok minik taş var ki” dedi beyaz saçlı adam, “bir ömür geldi geçti, hâlâ kuyunun tabanına varmadı!”