Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed Bin Abdurrahman Âl-i Sâni, geçtiğimiz çarşamba günü ilan edilen, evvelki gün de İsrail Parlamentosu (Knesset) tarafından onaylanarak resmiyet kazanan Gazze’deki ateşkes ve esir takası muahedesine ait ayrıntıları Arap medyasına anlattı. Âl-i Sani, ilan edilen ateşkesin Aralık 2023’te hazırlanarak müzakerelere sunulan ateşkes taslağının birebiri olduğuna değindiği röportajda, İsrail tarafının bu taslağı o gün reddettiğine dikkati çekerek, “Ateşkesi kimin akamete uğrattığını hepimiz biliyoruz lakin burada artık bunu söylemeye gerek duymuyorum. 13 aydır değersiz ayrıntılar üzerinde müzakere yapılarak ateşkes geciktirildi” dedi. Âl-i Sâni, arabulucu taraf olarak müzakerelerde efor sarf etmelerine karşın ateşkese daha evvel ulaşılmasını sağlayamadıkları için Filistin halkından özür diledi. Filistin Sıhhat Bakanlığı’nın datalarına nazaran, İsrail’in 7 Ekim 2023’te Gazze’ye başlattığı hava ve kara taarruzlarında, en az 46 bin 900 Filistinli ömrünü yitirirken 111 bin Filistinli de yaralandı. Meyyit sayısı ateşkes taslağının sunulduğu Aralık 2023’te 20 bin civarındaydı.

Knesset’te evvelki gün gerçekleştirilen ve ateşkes ile esir takası mutabakatının onaylandığı oylama sonrası Katar Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ateşkesin bu sabah (pazar) saat 09.30 itibariyle yürürlüğe gireceği bildirildi. İki kademeli olarak belirlenen ateşkes sürecinin 42 gün süren birinci evresinde, Hamas’ın elindeki 33 İsrailli esiri özgür bırakması karşılığında İsrail’in ortalarında müebbet ve uzun müddetli mahpus cezası almış 296 kişinin olduğu 735 Filistinli mahkumu özgür bırakması ön görülüyor. Mutabakatın birinci kademesinin muvaffakiyetle tamamlanması halinde ikinci kademeye geçilmesi beklenirken bu kademede da İsrail’in küçük bir güvenlik şeridi halinde Gazze’den büsbütün çekilmesi ve toplamda 1167 Filistinli tutukluyu, Hamas’ın elindeki başka esirlere karşılık bırakması kararlaştırıldı.

Ateşkesin birinci basamağında özgür bırakılacak Filistinli tutuklular ortasında Hamas, İslami Cihad, Fetih ve Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) başka fraksiyonları ile tüm Filistinli direniş örgütlerinden mahkumlar yer alıyor. Filistin’de büyük yükleri olan beş direniş önderinin ikinci etapta hür bırakılacağı ilan edildi. Bu başkanlar ortasında Hamas’ın Batı Şeria Askeri Kanat Lideri İbrahim Hamid, İsrail’e karşı büyük aksiyonları organize etmesiyle bilinen direniş mühendisi Abdullah el-Bergusi, efsanevi başkan Yahya Ayyaş’ın öldürülmesinin intikamı olarak intihar hareketleri organize eden Hasan Selame, Fetih Hareketi’nin önde gelen önderlerinden Mervan el-Bergusi ve hakkında 35 defa ağırlaştırılmış müebbet mahpus kararı olan 30 İsraillinin mevti ile 160’nın yaralanmasına sebep olan taarruzdan sorumlu tutulan Abbas es-Seyyid yer alıyor. Buna karşılık, Fetih’in askeri kanadı Aksa Şehitleri Tugayları’nın lideri Zekeriya El-Zubeydi’nin yanı sıra, Hamas, Fetih ve İslami Cihad’dan Ahmed el-Bergusi, İyad Ceradat ve Vail Kasım üzere üst seviye önderlerin birinci kademede özgür bırakılacağı aktarıldı.

Öte yandan, İsrail cephesinde de Hamas ve öbür direniş kümeleri tarafından Gazze’den gönderilecek birinci 33 esir için hazırlıklar başladı. Direniş kümeleri, birinci 3 esiri bugün hür bırakırken İsrail tarafında da bu esirlerin karşılanması ve gerektiğinde hastaneye nakledilmeleri için 3 karşılama merkezi oluşturuldu. Bu 3 merkez, Gazze’nin orta kesitinin doğusunda kalan Ra’im Üssü, Gazze’nin güneyindeki Kerem Ebu Salim Hudut Kapısı’nda ve Gazze’nin kuzeyindeki Erez Hudut Kapısı’nda inşa edildi. Times Of İsrael’in verdiği bilgiye nazaran, bu noktalarda esirler İsrail ordu temsilcileri, hekimler ve ruh sıhhati uzmanları tarafından kabul edilecek. Buradan da aileleriyle buluşacakları hastanelere nakledilecekler.

Mısır medyası, müzakerelerin arabulucu taraflarından biri olan Kahire’nin mesken sahipliği yaptığı memleketler arası bir toplantının, Gazze’deki ateşkes mutabakatının uygulanmasını takip etmek üzere Mısır, Filistin, Katar, ABD ve İsrail’i içeren bir operasyon odası kurulması konusunda mutabakatla sona erdiğini belirtti. Al Qahera News televizyonunun isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynağa dayandırdığı haberine nazaran, mutabakatın uygulanması için gerekli tüm düzenlemeler üzerinde uzlaşıldığını, bunlar ortasında Kahire’de ortak bir operasyon odasının oluşturulmasının da yer aldığını tabir etti.